ششمین جلسهٔ دادگاه حمید نوری؛ روایت یک شاهد اعدام‌های۶۷ درباره «اتاق گاز» در زندان

نخستین جلسه از هفتهٔ سوم محاکمهٔ حمید نوری به‌اتهام مشارکت در اعدام‌ چند هزار زندانی سیاسی ایران در سال ۱۳۶۷، روز دوشنبه ۱ شهریور، در استکهلم برگزار شد. در این جلسه یکی از شاهدان اعدام‌های ۶۷ توضیحی دربارهٔ وجود «اتاق گاز» در زندان گوهردشت کرج و کتک خوردن زندانیان داد.

در این جلسه که ششمین جلسه از محاکمهٔ این مقام قضایی سابق جمهوری اسلامی در سوئد است، وکیل آقای نوری به موضوع شهادت شاهدان پرونده ازجمله ایرج مصداقی و مهدی اصلانی پرداخت و با مقایسه برخی جزئیات شهادت‌ها با آنچه پیشتر در کتاب‌های خاطرات شاهدان آمده، مدعی شد در این موارد تناقض وجود دارد.

وکیل حمید نوری همچنین تأکید کرد که موضع حمید نوری این است که «این اعدام‌ها هرگز رخ نداده و با توجه به این‌که مشخص نیست این لیست‌ها چگونه نوشته شده، نمی‌تواند اتهامات را بپذیرد».

بیشتر در این باره:

خواندن فهرست اسامی اعدامی‌های ۶۷ در سومین روز از دادگاه حمید نوری

اشارهٔ وکیل نوری به چندین لیست اسامی زندانیان سیاسی اعدام‌شده در تابستان ۱۳۶۷ است که شاهدانی چون ایرج مصداقی، محمود رؤیایی و دلجو آبادی، و مراکزی چون عفو بین‌الملل، سازمان مجاهدین خلق و بنیاد عبدالرحمن برومند منتشر کرده‌اند.

پیشتر در جلسهٔ سوم دادگاه، دادستان سوئدی پروندهٔ حمید نوری اسامی زندانیانی را که در کشتار جمعی سال ۶۷ به دار آویخته شدند، خوانده و به شرح شکنجه و روند اعدام آن‌ها اشاره کرده بود.

برگزاری دادگاه حمید نوری واکنش مقامات جمهوری اسلامی را نیز در پی داشته است.

روز دوشنبه ۱ شهریور، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، محاکمه آقای نوری را «یک طراحی توسط گروهک منافقین» خواند و مدعی شد که دادگاه سوئد «به یک سری داستان و مستندسازی و شاهدسازی دروغی که همه از سوی یک گروهک صورت گرفته استناد کرده است».

آقای خطیب‌زاده هیچ دلیلی برای اثبات این ادعا بیان نکرد، اما تأکید کرد: «از تمام ابزارهای دیپلماتیک خود برای استیفای حقوق ایشان [حمید نوری] استفاده می‌کنیم».

پس از سخنان وکیل آقای نوری در در جلسه امروز دادگاه، ایرج مصداقی به‌عنوان شاکی و شاهد پرونده حاضر شد و به پرسش‌های دادستان پاسخ داد.

آقای مصداقی ضمن شرح جزئیات بازداشت و «محاکمهٔ ۲۰ دقیقه‌ای» خود در سال ۱۳۶۰ و گذراندن سال‌های حبس در زندان‌های قزل‌حصار، گوهردشت و اوین تأکید کرد که «همهٔ کسانی را که نام‌شان را در لیست اعدامی‌ها آورده، می‌شناخته است».

بیشتر در این باره:

پنجمین جلسه محاکمه حمید نوری؛ تلاش وکلای مدافع برای تشکیک در صحت خاطرات زندانیان

پیشتر ایرج مصداقی به رادیو فردا گفت بود که وکلای حمید نوری ادعا کرده‌اند او از اسفند ۱۳۶۱ در زندان اوین به‌عنوان پاسدار استخدام شده و سپس در بخش اقتصادی به کار گرفته شده و در نهایت نیز در دفتر دادیاری در اوین کار کرده است، تا به این ترتیب نشان دهند که آقای نوری در زندان گوهردشت نبوده است.

حمید نوری متهم است که در مقام دادیار پیشین زندان گوهردشت کرج در اعدام‌های دسته‌جمعی زندانیان سیاسی مشارکت داشته است؛ اتهامی که خود آن را رد می‌کند.

ایرج مصداقی در اظهارات خود در دادگاه گفت نخستین بار که حمید نوری را دیده، هنگام کتک خوردن پس از خارج از شدن از «اتاق گاز» در زندان گوهردشت بوده است.

اتاق گاز به اتاقی بدون پنجره اطلاق می‌شد که به‌گفته آقای مصداقی «زیر درز درِ آن پتو می‌گذاشتند تا هوا به زندانیان داخل اتاق نرسد».

آقای مصداقی در پاسخ به سؤال دادستان گفت که در سال ۱۳۶۶ دو بار به اتاق گاز منتقل شده و در اولین بار آقای نوری را دیده است.

ایرج مصداقی در ادامهٔ شهادت خود همچنین گفت: «در هیئت مرگ از آنان پرسیده شده عید قربان گذشته کجا بوده‌اند، چون ناصریان [محمد مقیسه] و حمید نوری می‌دانسته‌اند آنان در آن تاریخ در انفرادی بوده‌اند. هر کس در پاسخ به این سؤال گفته بود انفرادی، اعدام شد.»

پس از این اظهارات، نشست صبح دادگاه حمید نوری به پایان رسید و اعلام شد در نوبت بعدازظهر ایرج مصداقی اظهاراتش را ادامه خواهد داد.

حمید نوری روز ۱۸ آبان ۹۸ با یک پرواز مستقیم از ایران وارد فرودگاه استکهلم و بلافاصله دستگیر شد.

ایرج مصداقی قبلاً چگونگی «تله‌گذاری» برای این مسئول سابق قوه قضائیه جمهوری اسلامی را توضیح داده و گفته بود که حمید نوری، علاوه بر دلایل خانوادگی، «برای یک سفر تفریحی لوکس به‌ دور اروپا و دیدار با ماهرویان» به سوئد سفر کرده بود.

جلسات محاکمهٔ حمید نوری در دادگاه استکهلم سوئد تا آوریل سال آیندهٔ میلادی ادامه خواهد داشت.

با استفاده از گزارش‌های روزنامه‌نگاران حاضر در دادگاه، خبرگزاری ایسنا و رادیو فردا / ر.ش