عفو بین‌الملل: تصاویر ویدئویی فاش شده از زندان اوین نمونه‌های کوچکی از خشونت علیه زندانیان را آشکار می‌کند

تبلیغ بازرگانی

عفو بین‌الملل در بیانیه خود یادآور شده است که این سازمان ۱۶ کلیپ ویدئویی فاش شده را که در رسانه‌های مستقل ایرانی انتشار یافته، مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است. این تصاویر بنوشتۀ عفو بین‌الملل «شواهد تکان دهنده‌ای از ضرب و شتم، آزار جنسی و بی توجهی و بدرفتاری عامدانۀ منتج به لطمات نیازمند به مراقبت‌های پزشکی، ارائه می‌دهد. عفو بین‌الملل سال‌ها اسناد چنین رفتاری را گرد آورده بود. این ویدئوها نگرانی‌های مربوط به کثرت مزمن جمعیت زندانیان و انزوای آنان در سلول‌های انفرادی در شرایط بی رحمانه و غیر انسانی زندان را تأیید می‌کند.

هبه مرایف، رئیس امور خاورمیانه و شمال افریقا در عفو بین‌الملل تاکید می‌کند که «این تصاویر نگران کننده نمایی نادر از بی رحمی‌های مستمر تحمیل شده به زندانیان در ایران را ارائه می‌کند. [هر چند] آنچه در پشت دیوارهای زندان اوین می گذرد تکان دهنده است، با این حال، متأسفانه بدرفتاری‌های مفرط دیده شده در این ویدیوها تنها نوک کوه یخ عارضۀ گستردۀ شکنجه در ایران محسوب می‌شود».

مقامات امنیتی ایران، پنهان از دید عموم، به طور معمول مردان، زنان و کودکان را در بازداشتگاه‌های وزارت اطلاعات، سپاه پاسداران و اداره آگاهی بویژه هنگام بازجوئی‌ها، در پشت میله‌ها تحت شکنجه یا سایر بدرفتاری‌ها قرار می‌دهند.

روش‌های شکنجه در ایران که اسناد آن طی سال‌های گذشته توسط عفو بین‌الملل فراهم و ثبت شده است شلاق زدن، شوک الکتریکی، اعدام‌های ساختگی، غرق مصنوعی، آزارهای جنسی، آویختن، تغذیه اجباری مواد شیمیایی و محرومیت عمدی از مراقبت‌های پزشکی را شامل می‌شود.

رسانه‌های مستقل مستقر در خارج از ایران، از ٢٢ اوت، شمار فزاینده‌ای از ویدئوهای دریافت شده از گروهی که خود را «عدالت علی» نامیده و دوربین‌های امنیتی زندان اوین تهران را هک کرده، منتشر کرده‌اند.

 مقامات ارشد ایران صحت این تصاویر را تایید کرده‌اند. محمد مهدی حاج محمدی، رئیس سازمان زندانهای ایران، در اقدامی نادر به مسئولیت خود اعتراف کرد و در توییتی به تاریخ ٢٤ اوت گفت که مسئولیت "رفتارهای غیرقابل قبول" دیده شده در فیلم را می‌پذیرد و اطمینان داد که در جهت پاسخگویی ماموران [این رفتارها] و جلوگیری از تکرار آن‌ها اقدام خواهد کرد».

غلامحسین محسنی اژه‌ای ، رئیس قوه قضائیه ایران نیز، روز ٢٤ اوت، کتباً به دادستان کل ایران دستور داد که «رفتار با زندانیان از سوی زندانبانان و یا سایر زندانیان [در زندان اوین] به سرعت و با دقت مورد بررسی قرار گیرد».

بحران مصونیت از مجازات

در حالی که برخی از مقامات سوء رفتارها را محکوم کرده و وعدۀ انجام تحقیقات [در این زمینه] دادند، محمد مهدی حاج محمدی، رئیس سازمان زندانهای ایران گفت که از تلاشهای زندانبانان "شایسته" ایران قدردانی می‌کند، چنانکه گوئی که سوء رفتارها در زندان اوین استثنایی بوده و تنها کار شمار اندکی از زندانبانان بوده است.

هبه مرایف تاکید می‌کند که «شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها در زندان‌ها و بازداشتگاه‌های ایران بسیار گسترده تر و نظام مندتر از آنست که بتوان آنها را کار چند مامور فاسد تلقی کرد. عذرخواهی مختصر و وعده‌های کلی پاسخگو ساختن ماموران برای پایان دادن به معافیت مسئولان اینگونه رفتارها از مجازات کافی نیست.

عفو بین‌الملل تاکید می‌کند که «اگر مقامات ایرانی می‌خواهند که وعده‌های آنان درباره قبول مسئولیت بی بنیاد تلقی نشود، باید فوراً به ناظران بین‌المللی از جمله گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران اجازه دهند مطابق با استاندارهای بین‌المللی، به بازرسی مستقل از زندان اوین و دیگر زندان‌ها بپردازند».

این سازمان می‌نویسد «با توجه به خودداری مداوم مقامات ایران از انجام تحقیقات جزائی و پیگیری قضائی کسانی که علیه آنها بر اساس حقوق بین‌الملل مدارک دست داشتن در جنایات نظیر اِعمال شکنجه، ناپدید شدن قهری، اعدام‌های خودسرانه و دیگر قتل‌های غیرقانونی وجود دارد، ما بار دیگر از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد خواستار تأسیس روندی برای تحقیق و پاسخگو ساختن مسئولان نقض حقوق بشر [در ایران] هستیم.

تصاویر بی‌رحمی

عفو بین‌الملل در بیانیۀ خود به شرح تصاویر منتشر شده پرداخته و یادآوری می‌کند که «از شانزده ویدیوی بررسی شده توسط عفو بین‌الملل، در هفت ویدیو، زندانبان زندانیان را مورد ضرب و دیگر بدرفتاری‌ها قرار می‌دهند. سه ویدیو وجود سلول‌های پُر تراکم را آشکار می‌کند. در سه ویدیو اعمال خشونت از سوی برخی زندانیان علیۀ برخی دیگر دیده می‌شود. در دو ویدیو رفتار خودآزاری زندانیان دیده می‌شود. و یک ویدیو یک سلول انفرادی با وضعیتی بی رحمانه و غیر انسانی را نشان می‌دهد.

در یکی از ویدئوهای مورخ ٣١ مارس ٢٠٢١ ، یک مقام زندان دیده می‌شود که در حضور گروهی از زندانیان به صورت یک زندانی ضربه و مشت می‌زند و ظاهراً موجب خونریزی بینی او می شود. در ویدیوی دیگر به تاریخ ٢١ دسامبر ٢٠٢٠، دو مأمور زندان در حضور چند مامور و مقام دیگر یک زندانی را که دستبند به دست دارد هل داده، مشت میزنند و با ضربات پا بر سر و پشت او می‌کوبند و سپس وی را روی زمین می‌کشند.

چهار ویدیو حادثه‌ای را نشان می‌دهند که در ٢۶ آوریل ٢٠٢١ رخ داده و در آن یک زندانی ظاهراً ضعیف پس از پیاده شدن از یک خودرو در حیاط زندان بیهوش می‌شود. در این ویدیوها نخست نسبت به او کاملا بی توجهی نشان می دهند و سپس وی را کخ در حالت نیمۀ بیهوشی قرار دارد در زندان و در راه پله بر زمین می‌کشند. چنانکه در این ویدیوها دیده می‌شود چند تن از کارکنان [زندان] با بی اعتنائی به تماشای این مرد مجروح پرداخته و یا بی توجه از کنار او عبور می‌کنند.

در ویدیویی به تاریخ ٩ دسامبر ٢٠١۵ به یکی از زندانیان دستور داده می‌شود جلوی زندانبان برهنه شود. سپس در حالیکه برهنه رو به دیوار نشسته به او دستور داده می‌شود روی زمین خم شود و صورت خود را به دیوار بچسباند. در همان حال، نگهبانی پشت سر وی روی صندلی نشسته و با آرامش لباس‌های زیر و شلوار زندانی را ظاهراً در جستجوی اشیاء ممنوع مورد بررسی قرار می‌دهد.

سه ویدیو که تاریخ ١١ ژوئن ٢٠١۶، ١۵ ژانویه ٢٠٢٠ و ٤ فوریه ٢٠٢١ را دارند، سلول‌های پُر جمعیت زندان را که در هر یک بین ١۵ تا ١٨ نفر جا داده شده‌اند، با تخت‌های سه طبقه نشان می‌دهد.

یک کلیپ دیگر، بدون تاریخ، یک سلول انفرادی کوچک بدون تخت را نشان می‌دهد که یک توالت غیرفرنگی در گوشه‌ای از آن وجود دارد.

عفو بین‌الملل یادآوری می‌کند که این سازمان دو ویدیوی دیگر را بررسی کرده است که در آنها صحنه‌های خودزنی زندانیان دیده می‌شود. این دو ویدیو تاریخ ٤ ژانویه ٢٠٢٠ و ٢٣ ژوئیه ٢٠١۶ را دارد. سه ویدیوی دیگر نیز که موارد تعرض به زندانیان توسط سایر زندانیان را نشان می‌دهد، مورد بررسی عفو بین‌الملل قرارگرفته است.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید