تشریح مرکز مطالعات خشکسالی دانشگاه شیراز

به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، علیرضا سپاسخواه، مدیر مرکز مطالعات خشکسالی دانشگاه شیراز، درخصوص زمینه‌های پژوهشی این مرکز گفت: ما در این مرکز در زمینه‌های گوناگون مانند مدیریت آب در مزرعه فعالیت می‌کنیم تا بتوانیم با وجود خشکسالی‌ها و کمبود آب در ایران، آب کشاورزی را مدیریت کنیم و بازدهی مصرف را بهبود ببخشیم.

سپاسخواه ادامه داد: تجهیزاتی که در این مرکز، شامل یک گلخانه و تعدادی لایسمتر‌های کشت هست و ما کشت، آبیاری مناسب گیاهان و تاثیرات کود نیتروژنه بر آب‌هایی زیرزمینی را در جعبه‌های کشت مورد پژوهش قرار می‌دهیم. ما تبخیر و تعرق دقیق گیاهان زراعی را در مرکز کوشکک بررسی می‌کنیم و همچنین دو آزمایشگاه مجهز برای پژوهش آب و خاک، پژوهش تعیین عناصر غذایی در گیاه و خاک و همچنین سنجش پارامتر‌های فیزیولوژیک در گیاهان در اختیار داریم.

وی در ادامه به استفاده از نتایج پژوهش‌ها پرداخت و بیان کرد: یافته‌هایی که در مرکز به دست می‌آوریم را از طریق سیستم ترویج سازمان جهاد کشاورزی یا با برگزاری کارگاه‌های آموزشی، به زارعین منتقل می‌کنیم. ازجمله کارگاه‌های برگزارشده می‌توان به ایجاد فضای سبز کم‌مصرف آب، مدیریت آب در گلخانه، مدیریت آبیاری کینوا (که گیاهی نوورود است و مصرف بسیار کم آب و تحمل شوری آب دارد) اشاره کرد که تمامی این کارگاه‌ها به دفعات بررسی و برگزار شده است.

مدیر مرکز مطالعات خشکسالی در ادامه به دستاورد‌های این مرکز اشاره کرد و تاکید کرد: درخصوص دستاورد‌های این مرکز، به‌طور مثال می‌توان به ارائه‌ی طرحی برای بهینه‌سازی کشت زعفران به‌وسیله‌ی جوی پشته اشاره کرد. بدین صورت که در این طرح کف زمین را به‌صورت جوی پشته دربیاوریم و آن را برای کشت زعفران استفاده کنیم. به این ترتیب می‌توان محصول به‌دست آمده از زعفران را دو تا سه برابر افزایش داد. با این طرح، امکان استفاده‌ی بهینه از آب باران فراهم می‌شود و مصرف آبی که برای آبیاری استفاده می‌شود، ۲۵ تا ۳۰ درصد صرفه‌جویی می‌شود.

مدیر مرکز مطالعات خشکسالی، به دستاورد‌های پژوهشی دیگری نیز در این مرکز اشاره کرد و گفت: ذغال زیستی که موجب حفظ رطوبت خاک می‌شود بسیار دستاورد ارزنده‌ای هست که حتی در استفاده از منابع آبی شور مفید باشد و از صدمات آب شور به گیاه بکاهد. معضل کم‌آبی تنها بر کشاورزی نبوده و بر آب شرب شهری نیز تاثیر می‌گذارد، اما شیرین‌سازی آب‌های شور بایستی توجیه اقتصادی داشته باشد. یکی از همکاران ما به کمک دانشجویان فنی مهندسی دانشکده‌ی کشاورزی، دستگاه آب شیرین‌کن خورشیدی ساخته‌اند که قابلیت شیرین‌سازی آب یک روستای ۱۰۰ نفره را از طریق انرژی خورشیدی دارد.

سپاسخواه در ادامه‌ی معرفی دستاورد‌های این مرکز اظهار داشت: یکی از طرح‌های مرکز ما کشت مخلوط گندم و زعفران و آبیاری همزمان است که می‌تواند محصول قابل توجهی را در اختیار کشاورز قرار دهد و توجیه اقتصادی دارد. نکته‌ی دیگر در زمینه‌ی کشت گیاه نوورود کاملینا است که گیاهی روغنی، مانند کلزا هست و قابیلت کشت دیمی دارد و به‌عنوان محصول دانه‌ی روغنی استفاده می‌شود و می‌تواند از واردات پرهزینه‌ی این بخش جلوگیری کند.