"داروخانه‌های ایران ورشکسته"؛ داروی کرونا و قارچ سیاه کمیاب

علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران روز جمعه پنج شهریور به خبرگزاری ایسنا گفت در حال حاضر اصلی‌ترین مشکل مردم در ایران نبودن دارو است و وضعیت هرسال نسبت به سال‌های قبل "بدتر" می‌شود.

علاوه بر کمیاب بودن داروهای کرونا، بسیاری از داروهای غیرکرونایی نیز نایاب شده‌اند. داروی اصلی قارچ سیاه، بیماری مهلکی که اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به مرگ شود، در بیمارستان‌ها وجود ندارد.

این در حالی است که قارچ سیاه در ایران در حال شیوع است. ایرج خسرونیا، رئیس هیات مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران روز پنجشنبه چهارم شهریور به خبرگزاری آناتولی گفته است که به موازات افزایش شمار قربانیان کرونا در ایران "برخی پزشکان و مسئولان بهداشت استانی از شیوع قارچ سیاه در چند بیمارستان تهران، مشهد و مازندران خبر داده‌اند که نگرانی شدید مردم را برانگیخته است."

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

بیمارستان‌ها برای درمان بیماری قارچ سیاه به داروی "آمفوتیریسین بی" نیاز دارند که به گفته او کمبود جدی آن مشاهده می‌شود و در مواردی اصلا موجود نیست. او با ابراز نگرانی عمیق در این باره پیش‌بینی کرده است که با توجه به کمبود دارو در هفته‌های آینده احتمال افزایش شمار قربانیان این بیماری وجود دارد.

به باور مجید خسرونیا می‌شد آمار مرگ بر اثر کرونا در ایران را مهار کرد. او عدم واکسیناسیون به موقع را  ۵۰ تا ۶۰ درصد در این رابطه موثر دانسته و به خبرگزاری آناتولی گفته است برخلاف برخی کشورها که توانسته‌اند با واکسیناسیون به موقع آمار مبتلایان را حتی "به صفر برسانند"،  اما "مدیریت ناکارآمد" در ایران «وضعیت فعلی را رقم زد که با افزایش شمار مبتلایان و قربانیان مواجه هستیم».

داروهای جایگزین

با انتقادها از کمبود داروی قارچ سیاه، حیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و داروی ایران وعده داده است که داروی آمفوتریسین بی تا اوایل هفته آتی تامین می‌شود و از پزشکان خواسته فعلا بیماران مبتلا به قارچ سیاه را با داروهای جایگزین درمان کنند.

او به شفقنا گفته است که پزشکان « فرآورده های جایگزین همانند کسپوفانجین، وریکونازول، فلوکونازول و پوساکونازول در موارد دارای اندیکاسیون به عنوان جایگزین فرآورده آمفوتریسین بی لیپوزومال تجویز کنند.»

تاکنون ۱۰ بیمار مبتلا به قارچ سیاه در "بیمارستان امام خمینی" تهران، ۲۰ مورد در مازندران و ۲۰ مورد نیز در بیمارستان‌های "امام رضا" و "قائم" مشهد مشاهده شده است. به باور کارشناسان در این مورد نیز نمی‌توان به آمار رسمی اطمینان کرد و این احتمال وجود دارد که سرعت شیوع این بیماری بسیار سریع و شمار مبتلایان به آن بیشتر باشد.

وضع نابسامان داروخانه‌ها در ایران

 در چنین شرایطی وضع داروخانه‌ها نیز خوب نیست. به گفته علی فاطمی ۵۲ درصد بازار داروی ایران در اختیار ۳۰۰ داروخانه‌ دولتی و ۴۸ درصد دیگر در اختیار ۱۳ هزار داروخانه خصوصی است که در آستانه ورشکستگی هستند.

داروهای کمیاب و آن دسته از داروهای کرونا مانند "مانند اکتمرا" که تا حدودی موثر است، "فقط در داروخانه‌های دولتی توزیع می‌شود و در داروخانه‌های خصوصی تقریبا اصلا وجود ندارد."

در دو ماه اخیرهمچنین کمبود سرم وضع را در بیمارستان‌ها وخیم کرده است. در حالی که به گفته نایب رئیس انجمن داروسازان ایران "با یک برنامه‌ریزی صحیح می‌شد از کمبود سرم جلوگیری کرد."

او به آمارهایی که سازمان‌های بیمه‌گر بر اساس تعداد نسخ داروخانه‌ها و میانگین دریافتی‌شان از بیمه‌ها ارائه می‌کنند، اشاره کرده و گفته است: «شاید نزدیک به ۶۰ درصد داروخانه‌های ایران از نظر درآمد و هزینه در نقطه سر به سر هستند؛ یعنی واقعا در آستانه ورشکستگی هستند و درآمدشان فقط هزینه‌هایشان را پوشش می‌دهد.»

عدم توزیع عادلانه

بر اساس همین آمار نزدیک ۱۰ تا ۱۵ درصد از داروخانه‌ها عملا ورشکسته‌اند و دخل و خرج‌شان منفی است. به گفته علی فاطمی که یکی از علل اصلی عدم توزیع عادلانه دارو، بین داروخانه‌های خصوصی و دولتی است.

او می‌گوید: «به هر حال ما ۱۳ هزار داروخانه خصوصی و ۳۰۰ داروخانه دولتی داریم. حال ۵۲ درصد بازار داروی ایران در اختیار داروخانه‌های دولتی است. ۴۸ درصد دیگر در اختیار ۱۳ هزار داروخانه خصوصی است و این اصلا متوازن نیست. اگر دولت می‌خواهد به داروسازان جوان کمک کند، بهترین کار این است که سهمش را واگذار کند و پایش را از فروش دارو بیرون کشیده و آن را به داروخانه بخش خصوصی واگذار کند. زیرا قیمت دارو در داروخانه دولتی و خصوصی یکسان است. تمرکز داروها در داروخانه‌های دولتی فقط باعث ازدحام می‌شود.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

علی فاطمی به یکی از نمونه‌های این سوء مدیریت اشاره می‌کند؛ هر روز بر تعداد شعبات داروخانه‌های دولتی اضافه می‌شود، بدون آنکه بتوانند داروی مورد نیاز مردم را تامین کنند.

نداشتن ذخایر استراتژیک

نایب رییس انجمن داروسازان ایران تاکید می‌کند که مشکل اصلی در بسیاری موارد نه تحریم و نه کمبود ارز، بلکه در وحله اول سوء مدیریت‌ است که خود را پشت این دو عامل "پنهان" می‌کند.

به گفته او «در زمینه سرم مشکل نه ربطی به ارز داشت و نه به تحریم، بلکه مشکل مدیریتی بود». علی فاطمی همچنین به نبود یک دید و تفکر دراز مدت در برنامه ریزی ذخایر استراتژیک دارو در ایران اشاره می‌کند.

او از مسئولان خواسته این موضوع را جدی بگیرند و گفته است: «همانطور که هر کشوری برای مهمات، انبارهای مهمات دارد، باید انبارهای خاص نگهداری دارو هم دور از دسترس بمباران دشمن وجود داشته باشد. در بحث پدافند غیرعامل موضوع ذخایر دارو بسیار مهم است و باید جدی گرفته شود.»

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  ورود یک محموله جدید واکسن

  خبرگزاری ایرنا روز یکشنبه ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ اعلام کرد که یک محموله دیگر واکسن حاوی یک میلیون و ۱۱۰ هزار دوز توسط جمعیت هلال احمر از چین به کشور وارد شده و در فرودگاه امام خمینی به وزارت بهداشت تحویل داده شده است.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  ورود بیش از ۱۸ میلیون دوز واکسن

  به گفته کریم همتی، رئیس جمعیت هلال احمر تاکنون ۱۶ محموله شامل ۱۸ میلیون و ۱۷۰ هزار دوز واکسن توسط ۱۸ پرواز به کشور منتقل شده است.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  هدیه واکسن چینی به ایران

  خبرگزاری ایرنا روز ۲۶ مرداد به نقل از رضا زبیب، دستیار وزیر امور خارجه نوشت: «امروز چهارمین بسته هدیه چین (۷۰۰ هزار دوز) رسید که جمعا تاکنون یک میلیون و ۵۵۰ هزار دوز هدیه از چین وارد کشور شده است».

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  هدیه واکسن ژاپنی به ایران

  خبرگزاری دولتی ایرانا روز ۲۲ تیر به نقل از توشیمیتسو موتگی، وزیر خارجه ژاپن از اهدای ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار دز واکسن آسترازنکا از این کشور به ایران خبر داد.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  مجموع واکسن‌های وارداتی و اهدایی

  به گفته هلال احمر، تاکنون ۱۸ میلیون و ۱۷۰ هزار دوز واکسن به کشور وارد شده است. ایران تاکنون حداقل یک میلیون و ۵۵۰ هزار دوز واکسن چینی و ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار دوز واکسن از ژاپن هدیه دریافت کرده است که مجموع واکسن‌های وارد ایران شده را به ۲۲ میلیون و ۶۲۰ هزار دوز می‌رساند.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  تعداد واکسن‌های ایرانی "بیش از واکسن‌‌های جهان"

  مدتی پس از آغاز همه‌گیری کرونا در سراسر جهان، هر از چند گاهی مقامات ایرانی از یک واکسن رونمایی می‌کردند. سعید نمکی، وزیر بهداشت دولت حسن روحانی و دیگرمقام‌ها هم دائما از "تولید میلیونی"، "تبدیل شدن ایران به قطب بزرگ تولید و صادرات واکسن" خبر می‌دادند و حتی نمکی از تزریق "واکسن ملی در بهار" خبر داده بود. همه این ادعاها با موج پنجم فرو ریخت.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  چقدر واکسن تزریق شده است؟

  در قبال ۲۲ میلیون و ۶۲۰ هزار دوز واکسن وارداتی و هدیه گرفته شده از سوی ایران، وزارت بهداشت اعلام کرده است که تاکنون ۲۲ میلیون و ۷ هزار و ۵۱۴ دوز واکسن به مردم تزریق شده است. این عدد شامل ۱۶ میلیون و ۴۷۶ هزار و ۲۵۷ تزریق دوز اول واکسن کرونا و ۵ میلیون و ۵۳۱ هزار و ۲۵۷ تزریق دوز دوم واکسن کرونا است.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  تحویل دهنده ۵۰ میلیون دز واکسن، معاون رئیس‌جمهور شد

  محمد مخبر، رئیس پیشین ستاد اجرایی فرمان امام که اکنون معاون رئیس‌جمهور شده است در ۲۶ تیر ادعا کرد که تا پایان شهریور۵۰ میلیون دوز واکسن برکت تحویل داده می‌شود. او با اشاره به این که خط سه تولید واکسن نیز تا پایان مرداد راه‌اندازی می‌شود، گفته بود: «این خط هفته‌ای ۶ میلیون دوز واکسن تولید می‌کند و این ارقام را که کنار هم می‌گذاریم تولید ۵۰ میلیون دوز تا پایان شهریور محقق خواهد شد.»

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  به‌جای تولید ۵۰ میلیون حالا ۳۰ میلیون وارد می‌شود

  غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران روز سه‌شنبه ۲۶ مرداد گفت: «غیر از وارداتی که تاکنون داشته‌ایم، احتمالا تا نیمه اول شهریورماه حدود ۳۰ میلیون دوز واکسن وارد خواهیم کرد». پیشتر محمد مخبر، رئیس پیشین ستاد اجرایی فرمان امام که اکنون معاون رئیس‌جمهور شده از تولید و تحویل ۵۰ میلیون دوز واکسن برکت به وزارت بهداشت خبر داده بود.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  پس واکسن‌های ایرانی کجا هستند؟

  درست روز یکشنبه که هلال احمر از ورود محموله شانزدهم خبر داد، خبرگزاری تسنیم هم به نقل از سردار سلامی، فرمانده سپاه پاسداران خبر داد که "واکسن نورا طی چند ماه آینده به مرحله نهایی می‌رسد". در حالی که فعلا روزانه بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر بر اثر کرونا جان می‌دهند، او مشخص نکرد دقیقا منظورش از چند ماه و "مرحله نهایی" چیست. آیا منظورش "مرحله نهایی آزمایش بالینی؟" است یا"مرحله نهایی تولید انبوه؟".

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  در صف اکسیژن

  در موج پنجم کرونا که به علت عزاداری‌های محرم بدون تردید مدت آن طولانی‌تر خواهد شد، بیمارستان‌ها دیگر تخت خالی برای پذیرش بیماران ندارند. کپسول‌های اکسیژن به‌سختی پیدا می‌شوند و شهروندان برای خرید یک کپسول ۱۰ لیتری در حدود ۳ میلیون تومان و برای اجاره روزانه‌ آن حداقل ۵۰ هزار تومان پرداخت می‌کنند. کمبود دارو و سرم نیز بر این معضل افزوده شده است.

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  ورود واکسن ممنوع

  در حالی که ایران وارد موج پنجم کرونا می‌شد، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ورود واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی به کشور را ممنوع اعلام کرد. او پس از ماه‌ها تعلل در واکسیناسیون عمومی و بعد از مرگ ده‌ها هزار تن "کرونا را مسئله مبرم ایران خواند و خواهان تامین واکسن به هر شکل ممکن شد".

• گزارش تصویری: از واکسن‌های ایرانی کرونا چه خبر؟

  در صف تدفین

  ایران پس از آمریکا، هند و برزیل چهارمین کشور کرونایی جهان است. شمار جانباختگان از مرز ۱۰۰ هزار نفر گذشته است. بسیاری از شخصیت‌ها و فعالان سیاسی و مدنی به مدیریت غلط و فاجعه‌بار کرونا در ایران اعتراض کرده‌اند. ابوالفضل قدیانی، فعال سیاسی علی خامنه‌ای را متهم کرد که کرونا را تبدیل به "آلت قتاله‌ای علیه مردم ایران" کرده است. شش وکیل نیز بر آن بودند علیه مقامات مسئول شکایت کنند که بازداشت شدند.

  نویسنده: محمود صالحی