آغاز اختلاف میان سران طالبان: دولت معرفی نشد، رئیس سازمان اطلاعات پاکستان به کابل رفت

افغانستان وضعیتی پیچیده‌تر از قبل یافته است. روز جمعه ۱۲ شهریور قرار بود دولت و سیستم حکمرانی طالبان بر افغانستان پیش یا پس از برگزاری نمازجمعه اعلام شود. این اتفاق رخ نداد.

شب گذشته در جلال‌آباد مرکز ولایت ننگرهار و کابل صدای رگبار مسلسل‌ها شنیده شد. در نتیجه تیراندازی‌های شب گذشته ۱۷ نفر کشته و ۴۱ نفر زخمی‌ شده‌اند. طالبان می‌گوید این تیراندازی‌ها هوایی و برای جشن و پایکوبی بوده است ولی اعلام خبر کشته و زخمی‌شدن ۵۸ نفر این موضوع را مشخص کرد که ماجرا فراتر از «فیرهای شادیانه» بوده است.

روز جمعه اعلام شد که ملا عبدالغنی برادر به عنوان رئیس دولت طالبان معرفی شود. در روزهای گذشته رقابتی سنگین میان سراج‌الدین حقانی و عبدالغنی برادر برای تصاحب این مقام وجود داشته است و حال ممکن است عبدالغنی برادر در این رقابت پیروز شده باشد. تیراندازی‌هایی که شامگاه روز جمعه در کابل و جلال‌آباد شنیده شد نیز می‌توان مرتبط با درگیری هواداران این دو چهره پرنفوذ طالبان با یکدیگر باشد.

ملا عبدالغنی، معاون رهبر طالبان و رئیس دفتر طالبان در قطر بود. در روزهای گذشته خبر انتصاب او به عنوان وزیر امور خارجه حکومت طالبان نیز منتشر شده است.

سراج‌الدین حقانی، رهبر فعلی شبکه حقانی و رابط اصلی سازمان اطلاعات پاکستان و گروه طالبان است. او فرزند جلال‌الدین حقانی، بنیانگذار شبکه حقانی است. جلال‌الدین حقانی در شهریور سال ۱۳۹۷ مرد. سراج‌الدین حتی در دوره حیات پدرش هم دست‌کم یک‌دهه به عنوان رهبر شبکه حقانی فعال بود.

آمریکا او را یکی از رابطان طالبان با القاعده می‌داند و برای دستگیری یا کشتنش ۱۰ میلیون دلار جایزه تعیین کرده است. گروه شبه‌نظامی بدری ۳۱۳ که نیروهای عملیاتی ویژه حقانی‌هاست پس از سقوط کابل، فرودگاه را محاصره کردند و پس از خروج کامل ارتش آمریکا در شامگاه ۳۰ اوت، همین نیروها فرودگاه را تصرف کردند.

هنوز هیچ سمت رسمی برای سراج‌الدین حقانی در دولت آینده افغانستان مشخص نشده است. گفته می‌شود سراج‌الدین حقانی و ملاغنی برادر یک رقابت طولانی بر سر تصاحب جایگاه جانشینی ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر فعلی طالبان دارند. این اختلافات تنها به هفته‌های اخیر و رویدادهای پس از تسلط طالبان بر افغانستان مربوط نمی‌شود. در زمانی که گفت‌وگوهای دوحه میان آمریکا و طالبان در جریان بود هم گفته می‌شد سراج‌الدین حقانی و اعضای شبکه او با امضای طرح صلح با آمریکا مخالفند.

شبکه حقانی به عنوان بازوی عملیاتی پاکستان در افغانستان مسوول حملات خونین علیه منافع هند در افغانستان هم بوده است. از جمله بمبگذاری در مقابل سفارت هند در کابل در جولای ۲۰۰۸ که به کشته شدن چند ده نفر منجر شد و هند را مجاب کرد تا فعالیت دیپلماتیک خود در افغانستان را به حداقل ممکن برساند.

در رویدادی دیگر و احتمالا مرتبط با اختلافات میان سران طالبان، فیض حمید، رئیس سازمان اطلاعات پاکستان (ISI) روز شنبه ۱۳ شهریور به کابل سفر کرده است. خبرنگارهای محلی اعلام کرده‌اند که این سفر به دعوت شورای رهبری طالبان و برای مذاکره با آن‌ها صورت گرفته است. شاید این دیدار بی‌ارتباط با تعویق در اعلام خبر تشکیل دولت طالبان نباشد.

تاکنون مشخص شده است که خلیفه حقانی، فرزند دیگر موسس شبکه تروریستی حقانی، وزیر کشور امارت اسلامی است. ملا یعقوب، فرزند رهبر پیشین و بنیانگذار طالبان یعنی ملا عمر، وزارت جنگ را در اختیار گرفته است. امیرخان متقی، وزیر امر به معروف و ارشاد عمومی است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان به عنوان وزیر اطلاعات و فرهنگ منصوب شده است. ملا عبدالباقی حقانی وزیر علوم و تحصیلات عالی طالبان است و وزرای ورزش، امور مرزی و سرحدات و خزانه‌دار یا رئیس بانک مرکزی هم انتخاب شده‌اند.

اما اختلاف اصلی بر سر این است که چه کسی رئیس شورای وزیران و دست راست هبت‌الله آخوندزاده خواهد بود. اگر ملاغنی برادر این مقام را در کنار وزارت خارجه به دست بگیرد، عملا شبکه حقانی دست پایین را در مناسبات آینده امارت اسلامی خواهند داشت. همین موضوع شاید محرک آغاز یک جنگ داخلی بین نیروهای امیرالمومنین هبت‌الله شود.

یکی از مقامات طالبان به شرط افشا نشدن نام خود به رویترز گفته که همه رهبران ارشد طالبان به کابل وارد شده‌اند، جایی که آمادگی‌ها برای اعلام دولت جدید در مراحل پایانی است.