محمدباقر یزدی ریاضیدانی در ردیف خواجه نصیرالدین

ایسنا/یزد محمّدباقر یزدی یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان ریاضی ایران و در ردیف خواجه نصیرالدّین طوسی و غیاث الدّین جمشید کاشانی بوده که علت اشتهارش به واسطۀ کشف یکی از مسائل لگاریتم است.

"حسین مسرت" محقق و پژوهشگر یزدی در گفت و گو با ایسنا از "محمّدباقر یزدی" به عنوان یکی از ریاضی دان نامی یزد یاد کرد و گفت: شهر یزد با وجود این که شهری کویری است و زمین سترونی دارد ولی در عوض آسمان پرستاره‌ای دارد و دانشمندان بزرگی در طول تاریخ در این شهر پا به عرصۀ وجود گذاشتند که هر کدام باعث افتخار یزدی‌ها و هم باعث افتخار ایرانی‌هاست.

وی ملا محمّدباقر یزدی را از بزرگ‌ترین دانشمندان ریاضی ایران و در ردیف خواجه نصیرالدّین طوسی و غیاث الدّین جمشید کاشانی خواند و علّت اشتهارش را هم به واسطۀ کشف یکی از مسائل لگاریتم دانست.  

مسرت اضافه کرد: البته اثبات این حرف که دقیقاً محمّد باقر یزدی کاشف آن بوده یا به نام او مشهور شده است، برعهدۀ آقایان ریاضی‌دانان است.

وی گریزی به زندگی محمّدباقر یزدی زد و بیان کرد: او فرزند زین‌العالدین یزدی و از ریاضی‌دانان نامی دورۀ صفویه است. تاریخ تولّدی از او در دست نیست و تنها در حاشیۀ یکی از کتاب‌ها تاریخ ۱۰۴۷ هجری قمری ذکر شده و این موضوع را "سید جلال‌الدین تهرانی" در کتاب گاهنامۀ خود نوشته و در حواشی کتاب مانالاوس اسم آن آمده است.

به گفته این پژوهشگر یزدی، محمّدباقر یزدی آثار خیلی زیادی داشته ولی آن‌ چه بر جا مانده، تنها پنج کتاب است که به ترتیب «عیون الحساب» به عربی است که به وسیلۀ محمّدباقر بن میراسماعیل خاتون‌آبادی به فارسی ترجمه شده است.  

وی افزود: این کتاب را وی به تقلید از کتاب «مفتاح‌الحساب» اثر غیاث‌الدّین جمشید کاشانی که او هم از ریاضی‌دانان نامی ایران است، ‌نوشته است.

وی دیگر آثار این دانشمند یزدی را حواشی و شرح تذکرۀ خفری، حاشیه بر شرح  اکرمانالاوس، تحریر مخروطات آپولونیوس و فتوحات غیبیه که به فارسی در براهین اعمال هندسیه از ابوالوفای بوزجانی است، برشمرد.

مسرت در مورد «عیون الحساب» به عنوان معروف‌ترین کتاب محمّدباقر یزدی، اظهار کرد: این کتاب در هفت باب است.

وی متذکر شد: ابوالقاسم قربانی در کتاب «ری‍اض‍ی‍دان‍ان‌ ای‍ران‍ی‌: از خ‍وارزم‍ی‌ ت‍ا اب‍ن‌س‍ی‍ن‍ا»(۴۳۶ تا۴۴۱)، نام کتاب های دیگری را از ملا محمّد باقر یزدی را نیز می برد.  

مسرت در پایان نیز عنوان می کند: تنها تاریخ دقیقی که از زندگی این دانشمند یزدی وجود دارد، تاریخ وفات اوست که در حدود سال ۱۰۶۹ هجری قمری به دیار باقی شتافت.

انتهای پیام