هشدار برندگان نوبل: در غیاب پاسخگویی بین‌المللی «نسل‌کشی و جنایات علیه بشریت در ایران» ادامه خواهد داشت

بیست و پنج تن از برندگان جایزه نوبل در نامه‌ای خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد به مناسبت سی‌و‌سومین سالگرد اعدام‌های ۱۳۶۷ در ایران، بر ضرورت تشکیل یک کمیسیون بین‌المللی برای انجام تحقیقات در این رابطه تاکید کردند.

در این نامه با اشاره به فتوای دست‌نویس آیت‌الله خمینی، ‌بنیان‌گذار  جمهوری اسلامی، مبنی بر حکم اعدام «همه افراد وفادار به مجاهدین خلق» که به گفته او «محارب» بودند، آمده است که بر اساس این فتوا «طی چند هفته ۳۰ هزار زندانی سیاسی پس از بازجویی‌های دو تا سه دقیقه‌ای توسط به اصطلاح هیئت مرگ، اعدام شدند.»

امضاکنندگان این نامه در ادامه با اشاره به حضور اعضای «هیئت مرگ» در برخی از بالاترین سمت‌ها در جمهوری اسلامی، از ابراهیم رئیسی، ‌رئیس جمهوری ایران، به عنوان یکی از «عاملان اصلی این کشتار» نام برده‌اند. آنها همچنین با اشاره به «اعدام‌های سیاسی و کشته شدن دست کم ۱۵۰۰ معترض جوان در آبان ۱۳۹۸»، تاکید کرده‌اند که در غیاب پاسخگویی بین‌المللی «نسل‌کشی و جنایات علیه بشریت در ایران ادامه خواهد داشت.»

هاروی آلتر،‌ واکیم فرانک، دادلی هرشباخ، الیور هارت، رونالد هافمن، راجر کورنبرگ، و رابرت هانبر از  جمله امضاکنندگان این نامه هستند.

یکی از بزرگترین موارد نقض حقوق بشر در تاریخ جمهوری اسلامی کشتار ۶۷ است و ابراهیم رئیسی در صدور احکام اعدام نقشی برجسته داشت. بعد از دستور آیت الله خمینی، هیاتی که به «هیات مرگ» مشهور شد، درباره سرنوشت هزاران زندانی سیاسی تصمیم گرفت و حکم اعدام آنها را صادر کرد. 

در این هیات، مرتضی اشراقی دادستان، حسین‌علی نیری حاکم شرع، ابراهیم رئیسی معاون دادستان، و مصطفی پورمحمدی نماینده وزارت اطلاعات در اوین حضور داشتند. اغلب این زندانیان سیاسی که از گروه‌هایی چون مجاهدین خلق و گروه‌های عمدتا چپ بودند، محاکمه‌ شده بودند و حکم قطعی زندان داشتند. 

در سال ۹۶، وب‌سایت رسمی آیت‌الله منتظری، قائم مقام وقت رهبر جمهوری اسلامی در دهه شصت، که در پی اختلاف با آیت‌الله خمینی بر سر اعدام‌های سال ۶۷ برکنار شد، یک فایل صوتی ضبط شده در حوالی ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ را منتشر کرد که اعدام‌های آن سال را «بزرگترین جنایت جمهوری اسلامی» دانسته بود. او این سخنان را خطاب به اعضای هیات تصمیم‌گیرنده درباره زندانیان یا «هیات مرگ» گفته بود.