رهبر انقلاب شورای عالی انقلاب فرهنگی اتاق فرمان علم و فناوری کشور می دانند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی سعیدرضا عاملی؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با حجت الاسلام والمسلمین محمد قمی؛ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به منظور بازمهندسی الگوی حکمرانی فرهنگی کشور و آمایش فرهنگی دیدار و گفتگو کرد.

 عاملی؛ در این دیدار ضمن تشکر از حضور رییس سازمان تبلیغات اسلامی گفت: بحث اساسی "بازنگری انقلابی در مدیریت راهبردی حوزه فرهنگ " خوشبختانه در فرمایشات جلسه اول رهبر معظم انقلاب با دولت سیزدهم مطرح کرد.


کار انقلابی با گره خوردگی در عقلانیت همراه است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند باید این بازنگری، انقلابی باشد. در حقیقت ایشان تأکید بر خصوصیت کار انقلابی همراه با گره خوردگی در عقلانیت، محاسبه و برنامه‌ریزی داشتند.

وی گفت: بازمهندسی نظام حکمرانی فرهنگی را طی یک سال گذشته از سازمان تبلیغات اسلامی مطالبه کرده‌ایم و اکنون فرصت خوبی است که در این زمینه بتوانیم یک کار قوی ارائه دهیم و بتوانیم آن را به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی ببریم.

بر مبنای آمایش فرهنگی باید ساماندهی فرهنگی را انجام دهیم
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه افزود: شاید مقدم بر موضوع  "بازمهندسی نظام حکمرانی فرهنگی"، بحث آمایش فرهنگی باشد. بر مبنای آمایش فرهنگی باید بتوانیم ساماندهی فرهنگی را انجام دهیم. آمایش فرهنگی باید منجر به ماموریت گرایی و ساماندهی نهاد‌های فرهنگی و همچنین هدف گذاری‌های جدید فرهنگی شود. مقدم بر این‌ها شناخت وضعیت و ظرفیت‌های موجود است که در هر حوزه آمایشی باید انجام شود.

عاملی از تجربه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه علم و فناوری سخن گفت و تأکید کرد: حوزه فرهنگ تا حدی وضع آشفته‌تری از حوزه علم و فناوری دارد؛ لذا ساماندهی حوزه فرهنگ کار سختی است که امیدواریم با محوریت سازمان تبلیغات اسلامی این کار را به سر منزل مقصود برسانیم.

استاد دانشگاه تهران درباره برداشت‌های برخی اشخاص درباره دیدگاه مقام معظم رهبری به شورای عالی انقلاب فرهنگی سخن گفت و افزود: این برداشت‌ها درست و دقیق نیست. برداشت بنده با مرور و تأمل در مجموعه فرمایشات آقا این است که شورای عالی انقلاب فرهنگی را ایشان، چون شورای انقلاب می‌دانند. در واقع همان وزنی که شورای انقلاب در آغاز انقلاب اسلامی داشت، همان را برای شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه علم و فرهنگ قائل هستند.

 

وی در ادامه گفت: ایشان می‌فرمایند شورای عالی انقلاب فرهنگی اتاق فرمان علم و فناوری کشور است و بنابراین با وزانت تصمیم گیری و انفاذ شورای عالی به موضوع نگاه می‌کنند؛ لذا در حکم سال ۹۳، حضرت آقا تأکید دارند که شورای عالی انقلاب فرهنگی خودش را درگیر امور جزیی نکند بلکه خودش را متولی امور فرهنگی کلان کشور بداند و امور جزیی را در حوزه تصمیم‌گیری، به ستاد‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی واگذار کند.

عاملی عنوان کرد: زمانی حکیم انقلاب اسلامی، بحث مهندسی فرهنگی را مطرح کردند؛ ایشان توضیح می‌دهند که منظورم از مهندسی فرهنگی؛ توجه کردن به هندسه فرهنگ است. با توجه به هندسه فرهنگی- مؤلفه‌هایی که در فرهنگ دخالت دارد- به عنوان مرجع و منبع ساخت فرهنگی اجتماعی کشور، به این مؤلفه‌ها توجه و کار‌ها را مهندسی کنیم. یعنی بتوانیم ساز و کار‌ها را ساماندهی دقیقی دهیم؛ البته بخشی از آن مربوط به دشمنی‌هایی است که علیه انقلاب و جامعه صورت می‌گیرد که این موضوع را خیلی افراد نادیده می‌گیرند و ذهنیت پردازی می‌دانند؛ اما این موضوع واقعیت انکارناپذیری است. دشمن با تلویزیون‌های ماهواره‌ای گسترده با استفاده از منابع رسانه‌های اجتماعی و از همه مهم‌تر با سازوکار آموزش عالی، آموزش و پرورش و مدیریت نهادی که برگرفته از نظام مدرن است، این فرهنگ را کدگذاری می‌کند. در این وضعیت، بحث مهندسی فرهنگی را چه اضافه یا صفت بگیریم، باید بگوییم در این امر یک آشفتگی فرهنگی به لحاظ نگرشی، نهادی و اجرایی داریم.

 

 وی در ادامه اظهار داشت: همه خودشان را صاحب‌نظر فرهنگ می‌دانند و به موضوعات فرهنگی ورود پیدا می‌کنند البته بسیاری از متخصصان نیز در امر فرهنگ تجربه انباشته‌ای دارند. فق‌ها اعتقاد دارند که بعضی از فق‌های ما به سطحی می‌رسند که مذاق شارع را درک می‌کنند و در می‌یابند شارع در این موضوع چه چیزی را لحاظ داشته است؛ لذا بعضی از دوستان به سطح اشتهای فرهنگی رسیده‌اند که مذاق فرهنگ را درک می‌کنند و ورود پیدا می‌کنند. در این وضعیت ما تعبیر بازمهندسی نظام حکمرانی فرهنگی کشور را طرح کردیم که خدمت حجت الاسلام و المسلمین قمی طرح موضوع شد تا در این جهت کمک کنند. ذهنیت ما این بود که منابع خوبی در اختیار ایشان است، به خصوص منابع انسانی که با حضور ایشان در سازمان تبلیغات شکل گرفته است. به هر حال دوستان خوش فکر در سازمان تبلیغات دانش تخصصی در حوزه‌های سیاسی، سیاست گذاری و نرم افزاری دارند که می‌توانند در این جهت ورود کنند و کار را دنبال کنند.

عاملی: مأموریت‌های تمدن نوین اسلامی، مأموریت‌هایی است که مردم به آن علاقه‌مند هستند که یکی از آن‌ها عدالت، رفع تبعیض اجتماعی، رفع استیلای برتری بر دیگری، جا به جایی موقعیت اجتماعی و همدردی با دیگران و کمک به ارتقای زندگی مردم است.  

ارائه تبیین مفهومی از مهندسی حکمرانی فرهنگی کشور
استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به اینکه هنوز در مرحله بحث در کلیات هستیم و وارد مرحله عملیاتی نشده‌ایم، گفت: واقعیت امر این است که تبیین مفهومی از مهندسی حکمرانی فرهنگی کشور باید طرح شود؛ بنابراین مؤلفه‌هایی مرتبط با این حوزه باید شناسایی شود که شاید بنیانش بحث آمایش فرهنگی است که اگر مؤلفه "آمایش فرهنگی" نباشد، نمی‌توانیم به اهداف خود برسیم.

 

 عاملی تصریح کرد: در آمایش فرهنگی ظرفیت‌ها را باید شناسایی کنیم و نیز ظرفیت و امکانات کشور را هم به لحاظ نهادی، منابع انسانی و تنوع فرهنگی باید در سطح کشور بدانیم چیست. مردم نیازمند یک درک و فهم اصولی هستند یعنی باید با لایه‌بندی ببینیم با اقشار اجتماعی بسیاری مواجهه هستیم. یک قشر اجتماعی داریم که اساسا مسیر زندگی را از طریق سبک زندگی غربی دنبال می‌کنند و جمعی دیگر هویت‌های گرم و انقلابی دارند و نگاه‌شان به نگاه، ولی امر مسلمین است و خودشان را در نظام ولایت تعریف می‌کنند. این گروه پرتوان، با فکر و با ظرفیت اساسی، همین جمع است که وجود دارد.  همچنین جمع و گروه سردی داریم که گرفتار سرد مزاجی دهه ۱۹۷۰ غرب شده‌اند و گرفتار یک نوع بی‌تفاوتی فرهنگی شده‌اند. البته به نظر می‌رسد همچنان پیوستگی اکثر جامعه به دین و ارزش‌های دینی پررنگی است و تغییرات حوزه فرهنگ به صورت ناخودآگاه و از طریق جاذبه‌های سینمایی و هنری غرب اتفاق افتاده است و سینما و هنر متعهد همراه با آگاهی‌های اجتماعی می‌تواند مسیر را تغییر دهد.

 

استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به بیانیه گام دوم گفت: با توجه به بیانیه گام دوم جای این موضوع است که در بازمهندسی و بازسازی مدیریت فرهنگی کشور هدفمند عمل کنیم، چون واقعا هدف را گم کرده‌ایم. در حوزه فرهنگ هدف گذاری که رهبری انقلاب درمورد تمدن نوین اسلامی کرده‌اند؛ مؤلفه‌هایی دارد. باید این مؤلفه‌ها را تا حدی محدود کرد و خیلی مأموریت‌های بزرگی برای خودمان تعریف نکنیم که نه قابل دسترس و نه قابل اجرا باشد و به هر حال یک مأموریت‌گرایی در حوزه فرهنگ بر مبنای بیانیه گام دوم صورت بگیرد.

وی اضافه کرد: مأموریت‌های تمدن نوین اسلامی، مأموریت‌هایی است که مردم به آن علاقه‌مند هستند که یکی از آن‌ها عدالت، رفع تبعیض اجتماعی، رفع استیلای برتری بر دیگری، جا به جایی موقعیت اجتماعی و همدردی با دیگران و کمک به ارتقای زندگی مردم است که اگر شخصی با فرهنگ مهدوی آشنایی داشته باشد؛ این موضوع برایش واضح است که حضرت مهدی (عج) وقتی می‌آیند چه اتفاقی می‌افتد؛ جهان پر از علم و دانش می‌شود و بروز عقلانیت و جهان عقلانی را شاهدیم که بنیانش بر پایه عدالت است.

عاملی تصریح کرد: اشخاصی در برنامه ریزی فرهنگی هستند که شعار توجه به مذاق فرهنگی مردم و بوم رنگ‌های فرهنگی را می‌دهند، اما اقتضای اهداف متعالی مهدویت برای اقشار مختلف قابل قبول است و در واقع یک ارزش پذیرفته شده جهانی است. عناصر مهدویت جزو صفات محموده و آراء پسندیده است که جنبه عقلانی دارد؛ بنابراین نیازمند یک مأموریت‌گرایی محتوایی ناظر بر هدف طلایی گام دوم یعنی دست یابی به مولفه‌های تمدن نوین اسلامی هستیم.

وی افزود: در جنبه نهادی باید توجه داشته باشیم که برخی از نهاد‌های ما در اجرا گرفتار موازی کاری هستند. بعنوان مثال تمام دستگاه‌های ما معاونت فرهنگی دارند که اگر این موضوع را به کناری بگذاریم سازمان تبلیغات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی و... هم کار موازی زیادی انجام می‌دهند. باید تقسیم کار ملی صورت دهیم و مثلاٌ بحث قرآن را یک نهاد، متولی‌اش باشد و بقیه دخالت نکنند. موضوع کتاب را یک نهاد خاص متولی باشد و یا موضوعاتی مثل تعلیم و تربیت کودک، سینما، موسیقی، صنایع فرهنگی و تمرکز بر اجرای نام و نشانه‌های شهری متولی واحد پیدا کند.

 

وی در ادامه سخنانش به دستور جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامی و سیاست‌ها و اقدامات تحولی اشاره کرد و گفت: ماده واحده‌ای با همین تعبیر رهبر معظم انقلاب تبیین کنیم مبنی بر اینکه کمیته‌ای برای بازسازی مدیریت ساختار انقلاب فرهنگی در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شود و اعضای آن را هم مشخص کنیم و تبصره‌ای ذیل تصمیمات اینجا پیش‌بینی کنیم. در حقیقت تصمیمات آن باید هم در سازمان امور اداری و استخدامی به معنای بازسازی نهادی تأثیرگذار باشد و هم در بودجه‌ریزی کشور؛ یعنی هم در برنامه پنج ساله و هم نظام بودجه‌ریزی سالانه کشور تأثیرگذار باشد.

عاملی اظهار داشت: شما شورای اول انقلاب را در نظر بگیرید اعضایش به این رکن رکین نبودند که سه تا رییس قوه؛ وزرای مرتبط، روسای کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی عضوشان باشند و ۲۰ نفر عضو حقیقی داشته باشد بنابراین شان شورا غنی‌تر، نظام‌مندتر و دارای ید باسط‌تر نسبت به شورای اول انقلاب است. حکیم انقلاب اسلامی می‌فرمایند شأنی که من برای شورای عالی انقلاب فرهنگی قائل هستم، در اسم خودش مستتر است. از بیانات رهبری معظم این تلقی می‌شود که ایشان انفاذ و تأثیر را مثل شورای انقلاب، برای شورای عالی انقلاب فرهنگی قائل است.