هشدار در خصوص احتمال از بین رفتن کارخانجات آرد/ فساد گسترده در فروش سبوس/ قیمت جهانی آرد، حداقل کیلویی ۱۰ هزار تومان/ هدایت دامداران برای شلوغ کاری

به گزارش تابناک اقتصادی؛ سید محمدرضا مرتضوی رئیس هیات مدیره کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران در پاسخ به سوال تابناک اقتصادی مبنی بر اینکه آیا در حال حاضر واردات آراد و سبوس به داخل کشور داریم یا خیر اظهار داشت: با توجه به اینکه قیمت جهانی آراد در ارزان‌ترین حالت ممکن، حدود ۳۴۰ دلار است، بنابراین با دلار ۲۵ هزار تومانی اگر محاسبه کنیم، بهای هر کیلو آرد وارداتی بین ۹ تا ۱۰ هزار تومان براورد می‌شود. در نتیجه صرفه اقتصادی برای واردات آرد و همچنین سبوس وجود ندارد و وارداتی در این زمینه نداریم. در خصوص سبوس نیز باید در نظر داشت که قیمت واقعی سبوس وارداتی با ارز آزاد حدود ۵ هزار تومان می‌شود.

مرتضوی  در مورد لغو مصوبه آزادسازی قیمت سبوس گفت: سالانه حدود 12 میلیون تن گندم توسط کارخانجات آرد سازی تبدیل به آرد و محصولات آردی می‌شود.   رئیس هیات مدیره کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران افزود: متاسفانه یک طرز فکر غلطی در کشور در سال‌های گذشته در کشور وجود داشته و دائما اصرار شده است که نرخ نان باید ثابت بماند، اما علیرغم این اصرار نرخ نان ثابت نمانده است و نرخ نان از قیمت 10 ریال زمان جنگ اکنون در مواردی به 5 تا 6 هزار تومان رسیده است و علیرغم این افزایش قیمت هنوز عده‌ای معتقدند که نرخ نان ثابت است.

مرتضوی اظهار داشت: ظرف 40 سال قیمت نان 5 تا 6 هزار برابر شده که این نشان دهنده بی تدبیری است و دولت سالانه 40 تا 50 هزار میلیارد تومان برای ثابت نگه داشتن قمیت نان سوبسید می‌پردازد، در حالی که  قیمت نان ثابت نمانده است و یک فکر غیر واقعی و یک تصور غیرواقعی و حرفی که هیچ وقت به واقعیت نپیوسته است باعث شده که تمام اقتصاد آرد و نان تصنعی شود. 

وی گفت: البته رسالت ما به عنوان کارخانه آرد تامین آرد است، اما در کنار تولید آرد محصول جانبی دیگری به نام سبوس کارخانجات آرد تولید می‌کنند که حدود 16 درصدی از محصول کارخانجات آرد را تشکیل می‌دهد.

مرتضوی با بیان اینکه پایین نگه داشتن نرخ سبوس پایین تر از قیمت واقعی با عنوان حمایت از تولید گوشت و شیر انجام می‌شود، گفت: سوال این است که این چگونه حمایتی است که قیمت بین‌المللی گوشت حدود 5 تا 6 دلار است و ما هم در ایران آن را با قیمت ارز آزاد خریداری می‌کنیم، لذا دستگاه متولی مدعی است که میلیون تن غلات را از جمله سبوس در اختیار دامدار قرار می‌دهد، اما مصرف کنندگان گوشت را با قیمت بیش از قیمت بین‌المللی خریداری می‌کنند.

وی بیان داشت: اگر قیمت گوشت با ارز 4200 تومانی که غلات با آن ارز تامین می‌شود، تعیین شود، قیمت هر کیلوگرم گوشت باید حدود 25 تا 30  و نهایت هزار تومان باشد.

مرتضوی بیان داشت: قیمت کاه در بازار حدود 4 هزار و 200 تومان است، اما سبوس که چندین برابر کاه ارزش غذایی دارد به صورت دستوری نرخ آن برای کارخانجات آردسازی 1400 تومان تعیین شده است. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی  ایران افزود: لذا دولت به ازای ثابت نگه داشتن قیمت سبوس علاوه بر 50 هزار میلیارد تومان سوبسید باید 3 هزار میلیارد تومان پول یا همان مابه‌التفاوت قیمت سبوس به کارخانجات آرد پرداخت شود تا اقتصاد کارخانجات آرد در گردش باشد، اما این پرداخت ها به کارخانجات آرد با سه سال تاخیر پرداخت می‌شود و این در حالی است که کارخانجات آرد باید هزینه‌ها و دستمزد کارگر را به موقع پرداخت کند، اما مابه‌التفاوت قیمت سبوس را پس از سال‌ها دریافت کند. 

وی با اشاره به جلسات متعدد با مسئولان دولتی برای حل مشکل کارخانجات آرد اظهار داشت: پس از چندین ماه جلسات متعدد با عالی‌ترین کارشناسان دستگاه‌های دولتی مقرر شد تا سبوس با قیمت واقعی توسط کارخانه ها به دامدار فروخته شود و مقرر شد تا در محاسبه قیمت شیر قیمت واقعی سبوس لحاظ شود لذا این تصمیم در کمیسیون اقتصادی دولت مطرح شد و در آنجا مقرر شد تا سبوس با قیمت واقعی به دامداران فروخته شود و لذا با این تصمیم کارخانجات آرد در سال جاری دیگر مطالبه ای از دولت نداشته باشند و لذا دستمزد کارخانجات از محل واقعی کردن قیمت سبوس تامین شود. 

* فروش سبوس با قیمت آزاد غیر از کانال های مورد نظر دولت

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی ایران بیان داشت: کسانی که مانع از آزادسازی قیمت سبوس هستند همان کسانی هستند  ذینفع در فساد حواله جات سبوس هستند و به شما قول می دهم که ده ها و صدها هزار تن سبوس متاسفانه در کانال های غیر از آن مسیری که دولت در نظر دارد  با قیمت های گزاف خرید و فروش می شود. 

* فساد گسترده در فروش سبوس

مرتضوی بیان داشت: من اطمینان دارم که در حواله های سبوس فساد گسترده ای وجود دارد و عاملین فساد این امکان را از جامعه آسیابان کشور گرفته اند که بتوانند به موقع هزینه های کارگر و کارخانه را پرداخت کنند. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی ایران اظهار داشت: معاون وزیر جهاد نامه ای نوشته مبنی بر اینکه سبوس با قیمت قبلی در حواله های دولتی پرداخت شود و پول کارخانجات آرد نیز از طریق سازمان برنامه و بودجه پرداخت شود. واقعا این کار وقتی نرخ شیرخام اصلاح شده و نرخ سبوس در قیمت شیرخام دیده شده و وقتی گوشت با قیمت‌های عجیب و غریب فروخته می شود چه ضرورتی دارد که سبوس با قیمت واقعی فروخته نشود. 

* کارخانجات آرد از بین می روند

وی بیان داشت: با این وضعیت و آشفته بازاری که وضعیت کارخانجات آرد بوجود آمده است اگر دولت تا یکی دو ماه آینده فکری به حال کارخانجات آرد نکند، کارخانجات آرد از بین خواهند رفت. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی ایران اظهار داشت: در حال حاضر یک پاکت آرد از 600 تومان به حدود 5 هزار تومان افزایش یافته است و لذا برای کارخانجات آرد امکان جبران هزینه ها وجود ندارد. 

مرتضوی با اشاره به زمان صرف شده توسط وزرای مربوطه برای اصلاح قیمت شیر گفت: علیرغم صرف وقت و انرژی و کارهای کارشناسی شده و تصمیم گیری وزرای مختلف متاسفانه 4 نفر حواله فروش با پول خرج کردن قیمت سبوس را به قیمت قبلی بازگردانده اند و لنجزاری را برای ارزتزاق خود به وجود آورده اند در حالی که تکلیف کارخانجات آرد و نان مردم مشخص نیست. 

وی اظهار داشت: در اینجا این سوال مطرح می شود که آیا ممکن است در یک چنین سطحی و با وجود اسناد و مدارک قانونی قیمت با توافق دامداران اصلاح شود و بعد نیز این مصوبه لغو شود. 

* هدایت دامداران برای شلوغ کاری با هدایت دستگاه‌های مختلف دولتی

مرتضوی بیان داشت: از دستگاه های مختلف دولتی با دامداران تماس می‌گیرند که بروید شلوغ کنید، مگر مملکت باید با شلوغ کاری اداره شود؟ تا کی می خواهند این کار را انجام دهند. 

وی بیان داشت: تولید کننده آرد اگر صبوری می کند و اگر کار خود را انجام می‌دهد دلیل نمی‌شود که یک عده حواله باز و سوء استفاده چی و قاچاق فروش سرنوشت مملکت را در دست گرفته‌اند و بعد هم بیان می‌کنند که دولت این هزینه ها را از جیب خودش می‌دهد. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی ایران بیان داشت: مگر دولت این هزینه ها را از خودش پرداخت می کند؟ از مال مردم و جیب مردم این را به یکسری قاچاق فروش می دهند. من واقعا متاثرم از اینکه 8 وزیر تصمیم به اصلاح قیمت شیر و سبوس می‌گیرند، اما یک دستگاهی برای منافع یک عده ای تصمیم را لغو می‌کند. 

وی افزود: تاثیر افزایش قیمت سبوس در افزایش قیمت شیرخام حدود 6 درصد است. 

مرتضوی با انتقاد از عملکرد بازارگاه گفت: وقتی اثربازارگاه و اثر میلیاردها دلار ارز ترجیحی در سفره مردم مشخص نیست معلوم می شود که اثرات این ها در سفره قاچاقچیان است . 

وی بیان داشت: وقتی کالایی مانند سبوس به صورت حواله‌ای و به صورت دولتی از کارخانجات آرد در بازارگاه ها که غیر قابل رسیدگی است توزیع می شود  خوب معلوم است که رانت آن نصیب یک عده دلال می‌شود. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنایع غذایی ایران بیان داشت: تا وقتی بازارگاه نبود مرغ کیلویی 6 هزار تومان بود و نمی دانم چه اتفاقی افتاد که الان با وجود این بازارگاه قیمت مرغ به 50 هزار تومان رسیده است. 

* توزیع سبوس با سیستم حواله ای یک سیستم معیوب است

مرتضوی اظهار داشت: توزیع سبوس با سیستم حواله ای یک سیستم معیوب است زیرا وقتی کالایی به صورت حواله ای توزیع می شود در آن فساد است ایجاد می شود. 

وی اظهار داشت: کارخانجات آرد  هنوز مابه التفاوت دستمزد مربوط به سال 99 را هنوز دریافت نکرده اند، در حالی که با این وضعیت اقتصاد کارخانجات آرد قابل اداره کردن نیست. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های  صنایع غذایی ایران اظهار داشت:  نتیجه تمام تلاش های انجام شده و جلسات  برای حل مشکلات کارخانجات آرد سازی این بود که قیمت سبوس آزاد شود، اما علیرغم این تلاش ها و زحمات در یک نامه ای آقای گیلان پور معاون وزیر جهاد کشور نوشت که موضوع قیمت سبوس در دومین جلسه تنظیم بازار مطرح و حسب نظر مقام عالی وزارت با توجه به مشکلات برای دامداران مقرر شد که قیمت سبوس گندم نسبت به قبل تغییر نکند و پول آن را به کارخانجات آرد سازمان برنامه و بودجه بپردازد. 

وی افزود: اما با این تصمیم مقرر می شود تا این پول از سوی دولت به کارخانجات پرداخت شود و لذا تمام کارهای کارشناسی چند ماهه  با 4 خط نامه از بین می‌رود. 

لغو مصوبه آزادسازی قیمت سبوس با بی تدبیر معاون وزیر جهاد کشاورزی

حسین یزجردی رئیس هیئت مدیره کانون انجمن‌های صنفی صنایع آرد ایران نیز در این نشست گفت: یک انحصاری در صنعت آرد در زنجیره گندم،  آرد و نان از زمان جنگ تحمیلی  سال 60 شروع شده است و بعد از خاتمه جنگ نیز این انحصار نامیمون که باید حتما برطرف می شد و حتی در زمان جنگ تحمیلی هم شاید لزومی نداشت، همین طور باقی ماند و گریبان صنعت آرد را گرفت.

وی افزود: این سیستم هیچ فایده‌ای ندارد و همه دولت ها نیز به معایب این سیستم واقف بودند، ولی هیچ کدام شجاعت رفع انحصار را نداشته اند، این مساله مشکل اصلی صنعت آرد است، اما با توجه به اینکه این مساله فعلا جای بحث ندارد، به مشکل امروز صنعت آرد می پردازم. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن های صنفی صنایع آرد ایران بیان داشت: در سال 1393 دولت به دلیل سرکوب قیمت نان و اصرار بر تثبیت قیمت آرد، به کارخانجات آرد اجازه افزایش قیمت محصولاتشان را نداد و لذا این قیمت‌ها از سال 1393 ثابت مانده است، اما از قانونی استفاده شد و اعلام شد که اگر دولت قیمت تکلیفی برای تولید کننده تعیین کرد و این قیمت پایین تر از قیمت تمام شده بود مابه التفاوت را دولت می پردازد البته طی این مدت مبلغی هم پرداخت نشده و از آن تاریخ تاکنون مبلغ اندکی را برای یک دوره 36 ماه به کارخانجات آرد با دو سال تاخیر و به صورت قسطی پرداخت کردند. 

یزجزدی اظهار داشت: لذا با این شرایط حجم نقدینگی کارخانجات به شدت کاهش یافت و کارخانجات با بی پولی مواجه شدند و بطور مداوم کارخانجات این مسائل را به هیات دولت و ستاد تنظیم بازار منعکس کردند و اعلام شد که دیگر کارخانجات توانایی این گونه هزینه ها را ندارند. 

وی افزود: این مشکلات کارخانجات آرد در کمیسیون اقتصادی دولت نیز مطرح شد و در آن جلسه سازمان برنامه و بودجه نیز اعلام کرد که این مساله هم موجب مشکلاتی برای کارخانجات آرد می شود و هم اینکه هر ساله بودجه ای از جیب دولت هزینه می شود، لذا در آنجا پیشنهاد شد که قیمت سبوس را آزاد کنند تا از این محل کارخانجات به صورت جاری هزینه هایشان را پرداخت کنند. 

رئیس هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی صنایع آرد ایران اظهار داشت: در کمیته اقتصادی دولت در اردیبهشت 1400  این موضوع مورد تصویب قرار گرفت و بررسی این موضوع به ستاد تنظیم بازار محول شد و ستاد تنظیم بازار نیز آن را سازمان حمایت ارجاع داد، البته پیش بینی می شد که این موضوع در قیمت اقلامی که از سبوس استفاده می‌کنند اثر داشته باشد، از جمله شیر، شیرخام که سازمان حمایت نیز با جلساتی که با دامداران برگزار شد  قیمت شیر خام را 3500 درب کارخانه و 3700 تومان درب دامدارایی ها را تعیین کرد و اجازه دادند که شیر با این قیمت فروخته شد و سپس آزادسازی قیمت سبوس اعلام شد. 

وی افزود: مصوبه تنظیم بازار در این رابطه در 26 خرداد 1400 مصوب شد و مورد تایید قرار گرفت و قرار شد که کارخانجات به قیمت عرضه و تقاضا سبوس را به وفور توزیع کنند اما اجرای این مصوبه را ستاد تنظیم بازار به تعویق انداخت تا قیمت جدید شیر اجرایی شود و بعد هم در نهم مرداد 1400 شرکت بازرگانی دولتی بعد از اجرایی شدن قیمت شیر این موضوع را برای اجرایی شدن به کانون صنایع آرد ایران  اعلام کرد که این موضوع اجرایی شود و کانون هم بر همین اساس این مصوبه را به کارخانجات ابلاغ کرد و کارخانجات از مرداد ماه مشمول اجرا شدند، تاکید ما بر این بود که کارخانجات تمام بدهی قبلی دامداران را تسویه کنند و بعد از تسویه کامل این اقدام کامل صورت گیرد و لذا از نیمه مرداد کارخانجات سبوس خود را به قیمت عرضه و تقاضا به فروش رساندند. 

به نقل از گزارش فارس؛ یزجردی با بیان اینکه علیرغم این پروسه، یکی از معاونین وزارت جهاد کشاورزی این مصوبه را لغو کرد، اظهار داشت: این در حالی است که سبوس با قیمت 1400 تومان با امضا های طلایی و رانت به یک عده از دامداران می رسید و این افراد سبوس را در بازار آزاد به قیمت هر کیلو گرم 4 هزار تومان می فروختند.