طالبان دختران را از تحصیلات متوسطه محروم کردند

طالبان عملاً دختران را از تحصیلات متوسطه در افغانستان منع کرده و دستور داده‌اند که دبیرستان ها فقط برای پسران باز شوند.

در اطلاعیه‌ای که روز جمعه ۱۷ سپتامبر صادر شد، از دختران نامی برده نشده؛ این بدان معناست که پسران هفته جاری پس از یک ماه وقفه پشت میزهای خود خواهند بود، در حالی که خواهران آنها هنوز در خانه گیر کرده‌اند.

وزارت معارف طالبان اعلام کرد که کلاس‌های دبیرستان پسرانه در کلاس‌های هفتم تا دوازدهم از روز شنبه، آغاز هفته افغانستان از سر گرفته می‌شود. در این بیانیه آمده است:

«همه معلمان و دانش‌آموزان پسر باید در موسسات آموزشی خود حاضر شوند.»

اما آینده دختران و معلمان زن که از زمان به دست گرفتن کنترل طالبان در خانه گیر کرده‌اند، مورد توجه قرار نگرفته است.

با این فرمان، افغانستان تنها کشور روی زمین است که نیمی از جمعیت را از تحصیلات متوسطه منع کرده است.

به عنوان نشانه‌ای دیگر از اینکه دولت طالبان محدودیت‌ها را برای زنان تشدید می‌کند، ساختمان وزارت امور زنان سابق در کابل به وزارت‌خانه‌ای به نام نهی از منکر و امر به معروف گذار شده است.

طالبان در دهه ۱۹۹۰ به بهانه‌های محتلف به ضرب و شتم زنانی می‌پرداخت؛ از بیرون رفتن از خانه بدون سرپرست مرد گرفته تا پوشیدن لباسی که نامناسب می‌دانستند و حتی کفش های پاشنه بلند.

این تصمیم طالبان در مورد آموزش زنان، بازتاب نگران کننده‌ای از تاکتیک‌هایی است که طالبان در دهه ۱۹۹، زمانی که بر افغانستان حکومت می‌کرد، به کار می‌گرفت. آنها بدون اعلام ممنوعیت رسمی دختران را حضور در مدرسه باز داشتند.

کیت کلارک، مدیر شبکه تحلیلگران افغانستان که در آن زمان در افغانستان کار می کرد می‌گوید:

«تحصیلات و سواد در اسلام آنقدر ارزش دارد که طالبان نمی‌توانستند مدارس دخترانه را به دلایل اسلامی ممنوع کنند، بنابراین همیشه می‌گفتند که وقتی امنیت افزایش یابد، مدارس دخترانه را باز می‌کنند. اما هرگز چنین نشد. آنها هرگز مکاتب را باز نکردند.»

کلارک می‌گوید که این تصمیم پایان تحصیل برای زنان را مشخص نکرد، زیرا برخی از کلاس‌های کوچک در خانه‌ها و مدارس در استان‌ها توسط خیریه اداره می‌شد. با این حال، حق اساسی دوران کودکی برای تحصیل را به یک قمار پر مخاطره تبدیل کرده بود. همیشه این ترس وجود داشت که مکاتب در یک لحظه بسته شوند. یا اینکه معلمان ضرب و شتم یا بازداشت شوند. این اتفاق می‌افتاد. آموزش دختران خطرناک بود، یک اقدام شجاعانه و نشانه مقاومت، اما غیرممکن نبود.

طالبان به همه دانش‌آموزان دبستانی دستور داده که به کلاس بازگردند؛ به طوری که به نظر می‌رسید تا حدودی برای آموزش زنان بازتر شده‌اند. آنها می‌گفتند زنان می‌توانند در مقاطع تحصیلی مختلف تحصیل کنند، البته در یک سیستم مبتنی بر جداسازی جنسیتی که دامنه و کیفیت گزینه‌های زنان را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.

اما اگر دبیرستان‌ها برای دختران بازگشایی نشوند، تعهدات آنها برای اجازه تحصیل در دانشگاه با فارغ التحصیلی گروه فعلی دانشجویان بی‌معنی می‌شود.

طالبان در حال تلاش برای کسب اعتبار بین‌المللی است، زیرا افغانستان در آستانه سقوط اقتصادی قرار گرفته است. طالبان می‌داند که جامعه بین المللی به طور خاص رفتار آنها با زنان را زیر نظر دارد.

با وجود این، رهبران طالبان در حال حاضر اکثریت زنان افغان را از کار منع کرده‌اند و همکاران مرد را دوباره به دفتر دعوت کرده‌اند اما گفته‌اند که شرایط برای زنان امن نیست.

این دلیل، برای جلوگیری از کار زنان در کل دوره پنج ساله‌ای که این گروه در دهه ۱۹۹۰ افغانستان را تحت کنترل داشت، مورد استفاده قرار گرفت. اکنون مانند آن زمان، تنها برخی از زنان در بخش‌های بهداشت و آموزش به کار خود بازگشته‌اند.

با این حال، طالبان اکنون مسوول پایتخت و کشوری هستند که با سرزمین جنگ‌زده‌ای که در سال ۱۹۹۶ تصاحب کردند بسیار متفاوت است. آنها به احتمال زیاد با فشار شدید زنان، از جمله دانشجویان و بسیاری از پدران افغان و برادران روبه‌رو خواهند بود که می‌خواهند زنان خانواده‌شان تحصیل کنند.

پروفسور مایکل سمپل از موسسه صلح، امنیت و عدالت جهانی میچل می‌گوید:

«جمعیتی که طالبان برای حکومت کردن بر آنها در چالش است، دو برابر شده و انتظارات در مقایسه با دهه ۱۹۹۰ بسیار متفاوت است. می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که واکنش‌هایی وجود خواهد داشت و شاید آنها مجبور به عقب‌نشینی یا در نظر گرفتن برخی اختلافات شوند. در برخی مناطق [در دهه ۱۹۹۹۰] طالبان به سادگی مدارس ابتدایی دخترانه را تحمل نمی‌کردند و در مناطق دیگر که مردم آنها را به چالش می‌کشیدند عقب‌نشینی می‌کردند. در جاغوری دختران برای دفاع از تحصیل اعتصاب غذا کردند و پیروز شدند. بنابراین داستان با این فرمان‌های طالبان به پایان نمی رسد.»