جایزه سالانه انجمن قلم آمریکا برای سه نویسنده زندانی ایرانی

سه عضو کانون نویسندگان ایران که با اتهامات امنیتی در زندان به سر می‌برند، جایزه "آزادی نگارش" انجمن قلم آمریکا را دریافت می‌کنند. کیوان باژن، رمان‌نویس و روزنامه‌نگار، بکتاش آبتین، نویسنده و کارگردان و رضا خندان مهابادی نویسنده و منتقد ادبی، مجموعا به ۱۸۶ ماه حبس محکوم شده‌اند.

شاکی پرونده این سه، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی است و عضویت در کانون و انتشار خبرنامه داخلی آن، آماده کردن تاریخ پنجاه ساله کانون، شرکت در مراسم جانباختگان قتل‌های زنجیره‌ای و حضور در سالمرگ احمد شاملو، از جمله جرایم آنها.

سوزان نوسل، مدیر اجرایی انجمن قلم آمریکا در بیانیه‌ای این سه را "تجسم روح" کارهای این انجمن خوانده و گفته است: «آنها نویسندگانی هستند که نه فقط نوشته و اندیشه، بلکه زندگی فارغ از ترس را تکلیف خود می‌دانند و برای خدمت به زیربنای آزادی فکر، هنر، فرهنگ و خلاقیت از خود می‌گذرند.»

بیانیه تاکید می‌کند که این سه با زنده نگاه‌داشتن مشعل جامعه ادبی ایران، چراغ راه بسیاری دیگر از اهل قلم و اهل اندیشه می‌شوند که با آگاهی به این که در این مسیر پرخطر تنها نیستند برای تخیل، مرزشکنی و به چالش کشیدن سرکوب‌ها در کار خود، نیرو می‌گیرند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

کانون نویسندگان ایران پیش‌تر گفته است که مصادیق جرم این سه "سند افتخار دفاع از حق آزادی بیان" و احکام‌شان، حکم محکومیت همه کسانی است که می‌خواهند از حق آزادی بیان برخوردار باشند.  

هنری لوئیز گیتس جونیور، اندیشمند آمریکایی و رابرت ایگر، رئیس شرکت والت دیزنی از جمله افرادی هستند که در این مراسم مورد تقدیر قرار خواهند گرفت.

 مراسم اهدای جایزه قرار است ۵ اکتبر در موزه تاریخ طبیعی آمریکا برگزار شود. با توجه به زندانی بودن هر سه نویسنده، معلوم نیست چه کسی به نمایندگی از آنها جایزه را دریافت خواهد کرد.

مراسم سال گذشته انجمن قلم آمریکا به دلیل شرایط همه‌گیری کرونا، مجازی برگزار شد.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  کیوان باژن

  ۴۲ ماه حبس برای نویسندگی... باژن در مقاله‌ای می‌‌‌نویسد: «تا زمانی که فقط خودمان را ببینیم و اصلی­‌ترین دغدغه­‌مان این باشد که کتاب­‌مان چاپ بشود و مهم نباشد کجا و چطور، با سانسور یا بدون آن؛ و تا زمانی که برای عرضه خود از سرو کول هم بالا برویم و مهم‌­ترین بحث­مان این باشد که چرا کتاب سانسور شده­ من در فلان نشریه معرفی نشده، انتظار هر تحول در ادبیات داستانی بی­هوده است.»

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  رضا خندان مهابادی

  دبیر کانون نویسندگان، منتقد و فعال اجتماعی را به شش سال حبس محکوم کرده‌اند. شرکت در مراسم بزرگداشت احمد شاملو و آماده کردن کتابی پژوهشی در باره تاریخ ۵۰ ساله کانون برای انتشار داخلی، مصداق اتهاماتی چون "اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور" معرفی شده‌اند. کانون نویسندگان ایران دلایل و مستندات دادگاه را نامربوط تر و سست‌‌بنیاندتر از خود اتهامات خوانده است.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  بکتاش آبتین

  اردیبهشت ۹۴، ماموران وزارت اطلاعات با یورش به خانه این شاعر و فیلمساز، هزاران فیلم و عکس، موبایل و لپ‌تاپ شخصی و اسناد کانون نویسندگان را ضبط کردند. او به اتهام "تبلیغ علیه نظام" به شش سال حبس محکوم شده است. آبتین در سال ۹۷ نیز به سه ماه کار اجباری در بهزیستی و پنج میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شده بود. علت: انتشار عکس از چهره زخمی مزدک زرافشان پس از حمله پلیس به مراسم قربانیان قتل‌های زنجیره‌ای.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  مهدی سلیمی

  نویسنده، مترجم و سردبیر نشریه اینترنتی زغال، اواسط تیر ۹۹ با اتهاماتی چون «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، «توهین به مقدسات اسلام»، «تشویق مردم به فساد و فحشا» و «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» در اهر دستگیر شد. سلیمی که در جستاری، "ادبیات سیاسی، بلاگردان مردم ستدیده، سیر تاریخی قیام‌های ایران تا رویدادهای آبان را بررسی کرده، موقتا و با قرار وثیقه ۵۰۰ میلیون تومانی از زندان اوین بیرون آمده است.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  مژگان کاوسی

  نویسنده، پژوهشگر و فعال اجتماعی کرد، با اتهاماتی چون "تشویق مردم برای بر هم زدن نظم عمومی" و "تبلیغ علیه نظام" به پنج سال و ۹ ماه زندان محکوم شده که سه سال آن لازم الاجراست. کاوسی که پس از دستگیری در اعتراضات سراسری آبان ۹۸، با وثیقه ۱۰۰ میلیون تومانی موقتا آزاد شده بود، بهار ۹۹ برای تحمل حبس به زندان مرکزی نوشهر انتقال یافت. او پس از انتقال به اوین، در اعتراض به وضعیت زندانیان، اعتصاب غذا کرد.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  پوریا عالمی

  ستون‌نویس روزنامه‌های سیاسی و نویسنده داستان‌های "اکون‌آبادی‌ها" و "آدم‌های عوضی"، متهم پرونده‌ای بود که وزارت اطلاعات احمدی‌نژاد برای شماری از روزنامه‌نگاران تشکیل داد. او به "اتهام تبلیغ علیه نظام" به ۵سال حبس تعلیقی محکوم شد که بعد به یکسال تقلیل یافت.عالمی پیش از رفتن به اوین از مطبوعات خداحافظی کرد و نوشت: «حرف هم نزنم سیاسی است. از حماقت بنویسم، از جسم سخت بنویسم، از میمون بنویسم سیاسی است.»

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  فاطمه اختصاری - مهدی موسوی

  دادگاه انقلاب، این دو نویسنده، شاعر و منتقد اجتماعی را به اتهام "توهین به مقدسات" و "تبلیغ علیه نظام" به ۹۹ ضربه شلاق، جریمه نقدی و زندان طویل ۹ و ۱۱ ساله محکوم کرد. این سرایندگان"غزل پست مدرن"، پس از اعتراض به رای دادگاه و احتمال بالای عدم تغییر حکم در دادگاه تجدیدنظر، از ایران خارج شدند. کتاب‌های اختصاری و موسوی بارها از بازار جمع و خمیر شده‌‌اند ولی اینک به صورت زیرزمینی فروخته می‌شوند.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  یعقوب یادعلی

  نویسنده رمان آداب بی‌قراری که جایزه هوشنگ گلشیری به عنوان بهترین رمان اول را ربود، اسفند ۸۴ به اتهام "توهین به قوم لر" بازداشت و به یک سال حبس محکوم شد و کتابش ده سال توقیف ماند. یادعلی پس از هفت‌ سال سکوت، با رمان "آداب دنیا" به عرصه ادبیات برگشت. او در مصاحبه‌ای با مجله "تجربه" گفته است: «نوشتن برای نویسنده خود زندگی است؛ اگر حواشی رایج مملکت ما اجازه بدهد و نویسنده جوانمرگ نشود.»

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  شهرنوش پارسی‌پور

  نویسنده رمان‌هایی چون "سگ و زمستان بلند"، "عقل آبی" و "کمی بهار"، در سرکوب‌های دهه شصت، به خاطر "حمل چمدان نشریه" چهارسال از عمر خود را در زندان گذراند. او پس از آزادی، با ترجمه و تاسیس کتابفروشی زندگی می‌کرد اما ماموران کمیته انقلاب از او می‌خواستند درباره مراجعه‌کنندگان اطلاعات بدهد. پارسی‌پور به اتهام طرح مسئله بکارت در کتاب "زنان بدون مردان" بازجویی شد و پس از چهارمین بازداشت ایران را ترک کرد.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  فرج سرکوهی

  عضو پیشکسوت کانون نویسندگان و سردبیر پرنفوذترین هفته‌نامه مستقل ایران در دو دهه اول انقلاب، شاهد زنده ربایش و آزار‌ در دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی است. او را پس از چند دستگیری‌ موقت و هنگام سفر به آلمان، در فرودگاه ربودند و ادعا کردند که در اروپاست. پس از افشای ماجرا و ورود مجامع بین‌المللی به این مسئله، سرکوهی به اتهام تبلیغ علیه جمهوری اسلامی به یک سال و نیم زندان محکوم شد.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  یوسف عزیزی بنی‌طرف

  نویسنده و پژوهشگر عرب به اتهام دامن زدن به تظاهرات سال ۸۴ در اهواز و تحریک مردم به پنج سال زندان محکوم شد. این عضو کانون نویسندگان ایران پس از سخنرانی در کانون مدافعان حقوق بشر و اعتراض به سرکوب خشونت‌بار ناارامی‌های خوزستان، دستگیر شده و با وثیقه ۱۰۰میلیون تومانی آزاد بود. او سرانجام و پس از چند بار احضار و تهدید به بازداشت، ایران را ترک گفت.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  علی‌اکبر سعیدی سیرجانی

  سیرجانی از نخستین نویسندگانی است که به زندان جمهوری اسلامی رفتند و برنگشتند. این پژوهشگر که از همکاران بنیاد فرهنگ ایران بود، پس از مقالات و نامه‌هایی سرگشاده در نقد خامنه‌ای و حاکمیت، در اسفند ۱۳۷۲ بازداشت شد. عضو کانون نویسندگان را به "جاسوسی"، "لواط" و "اقدام علیه امنیت ملی" متهم کردند و ده ماه بعد، جسدش را تحویل خانواده دادند. مرگی بر اثر کپسول پتاسیم، نه سکته قلبی که رسما اعلام شد.

• نویسندگان زندانی؛ آن‌ها که رفته‌اند، آن‌ها که مانده‌اند

  محمد مختاری - جعفر پوینده

  دو عضو کانون نویسندگان ایران در جریان "قتل‌های زنجیره‌ای" در سال ۱۳۷۷ ربوده و کشته شدند. وزارت اطلاعات آنها را پیش‌تر چند بار احضار و بازجویی کرده بود. جسد محمد مختاری، شاعر و نویسنده در بیابان‌های امین‌آباد تهران پیدا شد و جنازه جعفر پوینده، جامعه‌شناس و مترجم آثار فلسفی و ادبی، در روستای بادامک در شهریار. هر دو را خفه‌ کرده بودند.

  نویسنده: مهیندخت مصباح