پا گرفتن ترکه بافی در فریز مرغ / بید‌های مجنونی که با دستان هنرمندی توانا جان می‌گیرند

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، فروتن یک هنرمند ترکه باف است؛ او ۴۸ سال سن دارد و چند سالی می‌شود که به احیای هنر فراموش شده ترکه بافی در روستای فریز مرغ بیرجند روی آورده است.

او درباره زندگی و کارش می‌گوید: ترکه بافی را از ۷ سالگی با پدر بزرگم یاد گرفتم و همراه او سبد می بافتم، اما حالا ۳ سالی می‌شود که به طور جدی شروع به احیای این هنر زیبا کرده ام.

فروتن ادامه می دهد: با روی آوردن من به این هنر، ۵۰ نفر از اهالی روستای فریز مرغ نیز به فعالیت در این حوزه ترغیب شدند.

این هنرمند ترکه باف بیان می کند: شولگ، تگیج و انواع سبد از دست سازه‌هایی است که ما با ترکه می‌بافیم.

او تصریح می کند: چوب‌های مختلفی را برای ترکه بافی استفاده می‌کنیم، اما باید چوب‌هایی استفاده شود که انعطاف داشته باشد و بهترین چوبی که استفاده می‌شود، بید مجنون قرمز است که منعطف‌ترین چوب در دنیا شناخته شده است.

بیشتر بخوانید

• افزایش ۳۵درصدی فروش صنایع دستی در سال۹۸

فروتن عنوان می کند: ترکه بافی یک هنر فصلی است که بیشتر از دی تا اسفند انجام می‌شود و در زمستان برگ های درختان بید مجنون می‌ریزد و چوب آن قرمز می‌شود که آن زمان آماده ساخت ترکه می‌شود.

کرم‌های خراط بلای جان بید‌های مجنون

فروتن هنرمند ترکه باف گفت: در روستای فریز مرغ ۲۰۰ تا ۳۰۰ اصله درخت بید مجنون وجود دارد که قدمت آن به بیش از ۱۰۰ سال می‌رسد، اما آفت کرم خراط که به جان درختان افتاده باعث از بین رفتن این گونه گیاهی شده است.

او افزود: علاوه بر این در زمینه تکثیر درختان بید هم مشکل داریم؛ منابع طبیعی دست گذاشته روی این درخت‌ها و اجازه استفاده از چوب این درخت را نمی‌دهد.

فروتن بیان کرد: ترکه بافی قدیم برای بهره گیری روزمره استفاده می‌شده، اما ما آمدیم کاربرد این ظروف را تغییر داده و جنبه دکوری به آن دادیم تا برای سفره هفت سین، جاکلیدی، آویز حوله، انواع سبد آجیل خوری و میوه خوری و گلدان استفاده شود.

این هنرمند ترکه باف تصریح کرد: بازار فروش محصولات ترکه بافی در خراسان جنوبی اصلا خوب نیست و هنرمندان این رشته به خاطر این مسئله دلسرد شده اند؛ در صورتی که اگر نمایشگاه‌ها باز شود فروش ما بهتر می‌شود.

او با بیان اینکه فروش این محصولات در داخل استان به قیمت پایینی انجام می‌شود و مقرون به صرفه نیست ادامه داد: این دستباف ها علاوه بر ارسال به مشهد، تهران و شیراز از طریق نمایشگاه‌ها و شبکه‌های مجازی و یا فروشگاه‌های عمده صنایع دستی در استان‌های دیگر به فروش می‌رسد.

فروتن با اشاره به اینکه برگزاری نمایشگاه می‌تواند میزان فروش را بالا ببرد عنوان کرد: این محصولات در نمایشگاه‌ها و استان‌های دیگر مشتریان پر و پا قرصی دارد به طوری که قبل از بیماری کرونا در نمایشگاه تهران حاضر شدیم  و میزان استقبال خوب بود و در عرض ۲ روز تمام محصولات ما به فروش رسید.

رواج ترکه بافی در روستاهای کوه پایه ای باقران

عباس زاده معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: هنرصنعت ترکه بافی یکی از کهن‌ترین صنایع دستی بشر بوده که ماده اولیه مورد نیاز آن ساقه‌های نورس گیاهان به ویژه درخت بید است.

او افزود: ترکه بافی هنری فصلی بوده و کشاورزان در ایام زمستان و فراغت از کار کشاورزی به این هنر صنعت نیز اشتغال دارند.

عباس زاده بیان کرد: شاخه‌ها در زمستان مرغوب ترند، اما در طول سال نیز قابل استفاده هستند و جمع آوری مواد اولیه مرغوب در زمستان و فراغت روستائیان باعث شده ترکه بافی در این فصول از رونق بیشتری برخوردار شود.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی اظهار کرد: هنر ترکه بافی به لحاظ شکل و کاربرد محصولات که بیشتر در اشکال سبد و جهت حمل و یا نگهداری مواد غذایی ساخته می‌شود به نام سبدبافی نیز معروف است.

او ادامه داد: طبق اطلاعات آماری که در سال ۱۳۶۹ انجام شده از حدود ۱۰۰ روستای خراسان بزرگ که به این رشته اشتغال داشته اند، ۶۳ روستای آن در اطراف شهر بیرجند، خصوصا کوهپایه‌های رشته کوه باقران بوده است.

انتهای پیام/ ر