در سواحل جنوبی شاهد خلا و تضادهای قانونی هستیم

به گزارش خبرگزاری مهر، دوازدهمین وبینار از مجموعه وبینارهای محیط زیستی بخشی از راه حل که به همت گروه مردمی قرار سبز، اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر و حمایت بیش از ۵۰ تشکل مردم نهاد در سراسر کشور، با موضوع «سواحل جنوب ایران» و به مناسبت روز جهانی پاکسازی سواحل با حضور بیش از ۱۰۰ شرکت کننده برگزار شد.

در بخش نخست این وبینار محمد امین طلاب رئیس محیط زیست دریایی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر به اهمیت سواحل جنوبی از جنبه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی پرداخته و اظهار داشت: لازمه استفاده مستمر از دریا این است که با جدیت به سلامت آن توجه شود.

وی همچنین اظهار داشت: این سواحل معضلات و محدودیت‌های خاصی دارند که مهمترین آنها جغرافیای طبیعی در این منطقه گرم و خشک است که زیستمندان مناطق را تحت فشار قرار می‌دهد.

در ادامه وبینار و در بخش دوم مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر فرهاد قلی نژاد به اهمیت حفاظت از اکوسیستم‌های سواحل و مخاطراتی که این نواحی را تهدید می‌کنند پرداخت که از جمله آنها می‌توان به گسترش فعالیت‌های نفت و گاز و پتروشیمی، توسعه بنادر، توسعه گردشگری، افزایش جمعیت، وجود میدان‌های مشترک با کشورهای همسایه که باعث شده به دنبال رقابت و بهره برداری بیشتر از منابع باشند و در این بین حفاظت از محیط زیست را نادیده بگیرند، ورود فاضلاب‌ها به دریا و استفاده از آب شیرین کن‌ها اشاره کرد. این در حالیست که به جای افزایش استقرار صنایع می‌بایست افزایش الگوهای توسعه پایدار را داشته باشیم.

به گفته وی تأمین آب از دریا باید یک فرصت باشد نه تهدید، و ما نباید زیستگاه‌های باقیمانده که یکی از مهمترین آنها آب سنگ‌های مرجانی است که متأسفانه توسط عوامل طبیعی و انسانی از دست رفته‌اند را از بین ببریم.

اهمیت طبقه بندی گونه‌های زیستی و بروز رسانی آن بر طبق IUCM، اهمیت استفاده از مدل یکپارچگی سواحل ICZM که در آن کاربری‌های ساحل به طور مشخص تعریف شده است و سند آمایش سرزمین و کنوانسیون‌های مختلف بین‌المللی بخش دیگری از سخنان وی در این وبینار بود.

قلی نژاد در بخش پایانی سخنان خود گفت: متأسفانه در سواحل جنوبی شاهد خلأ و تضادهای قانونی هستیم که امیدواریم با بازنگری مجدد قوانین شاهد برطرف شدن این موارد باشیم.

وی همچنین توجه به اسناد بالادستی و حرکت همه مسئولان و جوامع محلی به سمت توسعه پایدار را مهم دانسته و مطالبه گری آن را از جمله وظایف عمومی خواند.

در بخش سوم وبینار ایمان عاربی پژوهشگر آزمایشگاه ایالتی محیط زیست دریا، کالج زمین و اقیانوس دانشگاه شیامن چین از راهکارها و تجربه‌های موفق کشور چین سخن گفت و پاکسازی سواحل را ضروری‌تر دانست و ناکارآمدی استاندارها و بومی نبودن آنها را از مهمترین عوامل تأثیرگذار در آلودگی سواحل خواند.

وی اذعان داشت: در کنار اهلیت سنجی های مالی و فنی، اهلیت سنجی محیط زیستی بسیار حائز اهمیت است.

عاربی در پایان سخنان خود نیز به نکاتی در خصوص گروه‌ها و سازمان‌ها در کشور چین از جمله فعالیت ۱۹۱ عدد سازمان دولتی و سمن در زمینه محیط زیست دریایی، فعالیت ۳۴ سازمان دانش آموزی، فعالیت ۱۸ سازمان مردم نهاد بین‌المللی، بیشتر بودن افراد داوطلب از افراد استخدامی و تفکیک سازمان‌های مردم نهاد بر اساس موضوعات تفکیک شده و تخصصی اشاره کرد.

محمود سینایی عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی چابهار و همکار در مؤسسه مردم نهاد موج و مرجان که سخنران چهارم وبینار بودند از معضلات محیط زیستی سواحل مکران و راهکارهای آن مطالبی را عنوان کرد.

به گفته وی ارزش این منطقه به لحاظ ظرفیت‌های محیط زیستی دارای سه سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی است که در این خصوص طرح ویژه توسعه و عمران منطقه‌ای با چشم‌انداز بلند مدت: توسعه شبه برون زا، توسعه برون زا، توسعه درون زا و گرایش به توسعه دریا محور تصویب شده است.

وی اعلام کرد: کل جمعیت شهرهای این سواحل به حدود ۷۰۰ هزار نفر می‌رسد که روزانه ۳۰ تن پسماند تر و خشک تولید می‌کنند که از این بین فقط ۲۲.۳٪ قابل بازیافت هستند.

وی در بخش پایانی سخنان خود به موارد مهمی همچون توسعه متوازن زیر ساخت‌ها به ویژه در حوزه پسماند، افزایش آگاهی‌های زیست محیطی با تاکید بر نظام عرفی و مذهبی و اجتماعی، افزایش تعهد صنایع به ایفای نقش مسئولیت‌های اجتماعی خود، افزایش نقش جوامع محلی ساحل نشین در روند توسعه، ایجاد و تقویت تعاملات با کشورهای حوزه IROA در زمینه محیط زیست دریایی و توسعه سازمان‌های محلی و سمن‌ها به عنوان راهکار اشاره کرد.

در بخش پنجم وبینار محسن رضایی عطاقلی پور عضو مؤسسه مردم نهاد حفاظت از محیط زیست قشم، سه معضل بزرگ زباله‌های دریایی را تورهای رها شده توسط صیادان، زباله‌های صیادان و زیستگاه‌های مصنوعی خواند و اظهار داشت: پاکسازی زباله‌های ساحلی یک دید کلی و سطحی و ارزشمند است و اوج تعهد یک فرد به سرزمینش است، اما اکثر زباله‌های دریایی دور از دسترس ما هستند چراکه آنها در آب غرق می‌شوند و به بستر دریا می‌روند، به این دلیل است که پیشگیری از تولید زباله اهمیت بسیار بیشتری پیدا می‌کند.

همچنین منا حیدری مدیر عامل موسسه مردم نهاد همتا همراهان محیط زیست آبادان به اهمیت و نقش‌هایی که رودخانه‌ها در فرهنگ و زندگی مردم دارند و همچنین معضلاتی که رودخانه بهمن شیر به سبب از بین رفتن ماهی صبور در این رودخانه دارد اشاره کرد و در انتها از تجربه آموزشی این سمن در گروه سنی کودکان و لزوم اجرای طرح‌ها تنبیهی، زیبا سازی شهری، استفاده از تابلوهای تبلیغاتی شهرداری برای آموزش، استفاده از المان‌های شهری و طرح موفق همیار محیط زیست سخن گفت.