علی‌اف: ایران به تمامیت ارضی آذربایجان بی‌احترامی می‌کند

رئيس جمهور آذربایجان روز دوشنبه ۵ مهر (۲۷ سپتامبر) در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی ترکیه درباره مناسبات کشورش با ایران از جمله رزمایش ایران در مرز این کشور و ورود کامیون‌های ایرانی به قره‌باغ اظهارنظر کرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

الهام علی‌اف به آناتولی گفته است، برگزاری رزمایش نظامی ایران در نزدیکی رود مرزی ارس مدت زمان کوتاهی پس از بازرسی کامیون‌های ایرانی که وارد خاک این کشور می‌شدند، انجام گرفته است.

او این یک اتفاق را "بسیار شگفت‌آور" خوانده، اقدامی که در دوران ۳۰ ساله استقلال آذربایجان رخ نداده است. 

علی‌اف ادامه می‌دهد: «هر کشوری می‌تواند هر رزمایش نظامی را که می‌خواهد در خاک خود انجام دهد. این حق حاکمیت اوست. اما سئوال اینجاست که چرا اکنون و چرا در مرز ما؟ این سئوالات را نه من بلکه جامعه آذربایجان می‌پرسند. آذربایجانی‌های سراسر جهان آن را می پرسند.»

علی‌اف در ادامه گفته است، آذربایجان مسئولانه رفتار می‌کند و امیدوار است "واکنش‌های احساسی" نسبت به ا"قدامات قانونی" این کشور موقتی باشند.

"ورود کامیون‌های ایران به قره‌باغ غیرقانونی است"  

رئيس جمهور آذربایجان در ادامه مصاحبه خود به تردد کامیون‌های ایرانی در قره‌باغ هم اشاره می‌کند و می‌گوید، اولین بار نیست که کامیون‌های ایران به طور غیرقانونی به منطقه قره‌باغ می‌روند.

او گفته است که کشورش از مجاری مختلف نارضایتی خود را به طرف ایرانی در این باره  ابراز کرده اما این روند ادامه یافته است.

علی‌اف تاکید کرده است که آذربایجان از طریق دوربین، ماهواره و پهپاد منطقه را تحت کنترل داشته و ورود کامیون‌های ایرانی به قره‌باغ را ثبت کرده‌ است. به همین دلیل در ماه ژوئیه به کارکنان دفتر ریاست جمهوری دستور داده با سفیر ایران در آذربایجان صحبت کنند تا این موضوع به صورت دوستانه حل شود و ورود غیرقانونی کامیون‌ها متوقف شود.

به گفته او، ورود "غیرقانونی" کامیون‌های ایرانی به قره‌باغ ولی ادامه داشته و این روند "بی‌احترامی به تمامیت ارضی آذربایجان است و باید متوقف می‌شد". 

رئيس جمهور آذربایجان در ادامه توضیح داده که ابتدا موضوع تردد کامیون‌ها در مطبوعات مطرح شده اما طرف ایرانی سعی کرده است، پلاک‌های ارمنی را روی کامیون‌های ایرانی بچسباند.

احضار سفیر

علی‌اف افزود، کشورش به طور رسمی در اوایل ماه اوت یک یادداشت دیپلماتیک به تهران فرستاده و علاوه بر آن، سفیر ایران را به وزارت امور خارجه احضار کرده و خواستار توقف این روند شده است. اما ورود غیرقانونی کامیون‌ها به قره‌باغ ادامه داشته و "بین ۱۱ اوت تا ۱۱ سپتامبر تقریبا ۶۰ کامیون ایرانی به طور غیرقانونی به سمت قره‌باغ حرکت کردند".

او در ادامه گفته است، رفتار و اقدامات آذربایجان مسئولانه و بر اساس روابط دوستانه بوده، "بار اول هشدار شفاهی، بار دوم یادداشت رسمی و بار سوم از طریق ایست‌های بازرسی، مرزبانی، گمرک و پلیس وارد عمل شده" است.

رئیس جمهوری آذربایجان اضافه می‌کند، پس از کنترل جاده‌ای که از سرزمین آذربایجان عبور می‌کند شمار کامیون‌های ورودی به قره‌باغ به صفر رسیده است.

در سال‌های گذشته بارها مناسبات ایران و آذربایجان تیره شد و به احضار سفیر و به تجمعات اعتراضی در ایران و آذربایجان کشیده شد اما هیچوقت علی‌اف به این گونه مسائل ورود نکرده بود.

 نخستین بار است که رئیس جمهور آذربایجان به طور صریح و آشکار سیاست‌های ایران در قبال کشورش را به باد انتقاد می گیرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مقامات ایرانی هنوز به "انتقادات و اتهامات" علی‌اف واکنشی نشان ندادند اما برخی رسانه‌های ایران اظهارات رئیس جمهوری آذربایجان را "مداخله‌جویانه" و "اتهام‌زنی" توصیف کردند. 

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان به همراه مهربان ‌علیوا، همسر و دخترش لیلا از شهر شوشا بازدید کرد. این شهر تحت کنترل "جمهوری آرتساخ" قرار داشت که پس از امضای توافقنامه آتش‌بس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان به کنترل آذربایجان درآمد. (عکس: بازدید از مسجد جامع گوهریه یوخاری)

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  رئیس جمهوری آذربایجان پس از ورود به شهر با سربازان ارتش در میدان شوشا که پرچم آذربایجان در آن به اهتزاز درآمده بود، دیدار کرد. او پس از ادای احترام به پرچم آذربایجان گفت: «شوشا با عملیات حرفه‌ای ارتش از اشغال آزاد شد، مطمئنم این عملیات و جنگ ۴۴ روزه در کتاب مدارس نظامی بین‌المللی به عنوان درس آموزش داده خواهد شد.»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  علی‌اف با هشدار به ارمنستان گفت: «اگر آن‌ها به انتقام فکر کنند، یک بار دیگر مشت آهنین ما را می‌بینند، پاسخ ما سخت‌تر خواهد بود.» رئیس جمهوری آذربایجان در سخنان خود به سربازان دستور داد که مانند چشمان‌شان از سرزمین‌های آزاد شده محافظت کنند.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  رئیس جمهوری آذربایجان روزپنجم ژانویه سال جاری گفت: «شوشا را پایتخت فرهنگی کشورمان اعلام می‌کنیم. شهر شوشا شایسته این است. به نظر من شوشا نه تنها پایتخت فرهنگی آذربایجان بلکه می‌تواند پایتخت فرهنگی منطقه باشد. فرهنگ شوشا غنی است و مرمت و بازسازی آن آغاز شده است.»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  الهام علی‌اف به همراه همسر و دخترش در مراسم کلنگ‌زنی فرودگاه شوشا.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  مهربان علیوا نیز در این سفر با لباس نظامی، همسرش الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان را همراهی می‌کرد.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  علی‌اف با اشاره به این‌که ارمنستان در دوره اشغال ۶۷ مسجد را تخریب کرده گفت: «ارمنستان نمی‌تواند دوست کشور‌های مسلمان باشد. کشوری که مساجد را به این حال درمی‌آورد، نمی‌تواند دوست کشور‌های مسلمان باشد. پذیرش ارمنستان به عنوان کشور دوست، ریاکارانه و بی‌خدایی است. چگونه رهبران کشور‌های مسلمان می‌توانند با کسانی که مساجد را تخریب می‌کنند دوست باشند؟»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  رونمایی از مجسمه عزیز حاجی بیگف یا "حاجی بیف"، آهنگ‌ساز معروف آذربایجانی و همچنین وزیر کشور جمهوری دموکرات آذربایجان در بین سال‌های ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ بود. او متولد روستای آقجا بدیع در نزدیکی شوشا بود. عزیر حاجی‌بیُف اولین آهنگساز شرق و اولین آهنگساز شوروی بود که به مدال هنرمند خلق شوروی نایل شد. وی همچنین نشان لنین را دریافت کرد. او تدوین‌کننده آهنگ سرود ملی کنونی جمهوری آذربایجان است.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  بازدید از موزه مرتضی رضا اوغلو مشهور به "بلبل" از خوانندگان معروف آذربایجان. او در این خانه در سال ۱۹۰۷ در شهر شوشا تحصیل موسیقی را آغاز کرد و سپس به شهر گنجه منتقل شد.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  در این دیدار همچنین الهام علی‌اف، به همراه مهربان ‌علیوا، همسر و دخترش لیلا از مسیر مواصلاتی شهر فضولی به شهر شوشا که قرار است احداث شود دیدن کردند. شرکت آذریول طی اطلاعیه‌ای در این باره اعلام کرد: «پیش‌بینی می‌شود این جاده که ۱۰۱،۵ کیلومتر طول و ۳۷،۷ متر عرض دارد، در مدت زمان یک سال و نیم تکمیل شود.»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  الهام علی‌اف هنگام بازدید از شوشا عکسی از حضور پدرش حیدر علی‌اف، رئیس جمهوری سابق آذربایجان را نشان داد که ۳۹ سال پیش در همین مکان گرفته شده بود.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  جمعیت شوشا در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۳۴ هزار و ۷۰۰ نفر بوده است که ۲۳ هزار و ۹۰۰ نفر از آن‌ها در شهر شوشا و ۱۰ هزار و ۸۰۰ نفر نیز در روستاها ساکن بوده‌اند. مساحت این شهرستان ۳۱۰ کیلومتر مربع است.

  نویسنده: محمود صالحی