مهدی فقیه: عده‌ای برای پول، فیلم ساختند تا مردم به دفاع مقدس بخندند!

مهسا بهادری: مهدی فقیه که زاده سال ۱۳۲۴ است، دیر به سینمای ایران پیوست. او سال ۱۳۶۸، نخستین‌بار در فیلم «تابستان ۵۸» جلوی دوربین مجتبی راعی رفت. ولی پس از آن پُرکار شد و در ۴ دهه گذشته، در بیش از ۴۰ اثر سینمایی و نزدیک به ۳۰ سریال تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی، بازی کرده است.

با این کارنامه پُربار، ولی بسیاری از اهالی سینما، هنوز او را با لهجه شیرین یک پیرمرد شیرازی در فیلم «هور در آتش» به کارگردانی عزیرالله حمیدنژاد که در سال ۱۳۷۰ ساخته شد، می‌شناسند؛ پدری (بابا عقیل) که برای دیدن پسرش، به خط اول و قلب دشمن در منطقه هورالعظیم می‌رود و ...

«سفر به چزابه»، «لیلی با من است» و «ضد گلوله»، از دیگر فیلم‌های دفاع مقدسی مهدی فقیه هستند. او در سریال‌هایی هم با این موضوع بازی کرده است که از آن میان می‌توان از «نبردی دیگر» و «شوق پرواز» نام برد. 

به مناسبت هفته دفاع مقدس سراغ مهدی فقیه رفتیم و به گفت‌وگو با این هنرمند پیشکسوت پرداختیم. 

مهم‌ترین ویژگی‌ هشت سال دفاع مقدس از نگاه شما چیست؟ 

هشت سال دفاع مقدس ما، یک واقعه ساده چون دیگر جنگ‌های جهان نبود، رزمندگان ما امکانات زیادی نداشتند و دشمن تا بن دندان مسلح بود. اگر فیلم‌های مستندی را که از آن زمان گرفته شده یا در دسترس هست، نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که مردم ما چه سختی‌هایی را تحمل کردند. 

رزمندگان ما سختی‌های زیادی کشیدند. به یاد دارم یک‌بار برای اجرای نمایشی به منطقه حاج عمران رفته بودیم و دیدیم که رزمندگان ما، سخت‌ترین نقاط کوه را با همان بیل و کلنگ کوجک‌شان کنده‌اند و سنگر درست کرده و در آن زندگی می‌کنند. بسیاری نمی‌دانند در آن ارتفاعات، زمستان چقدر برف می‌بارید و هوا چقدر سرد می‌شد؛ تصورش هم سخت است. 

به مستندهایی اشاره کردید که نزدیک به واقعیت ساخته شده‌اند. منظورتان آثاری چون کارهای شهید آوینی است؟

معتقدم بهترین مستندهایی که درباره دفاع مقدس ساخته شده، کارهای شهید بزرگوار، مرتضی آوینی است. من ایشان را می‌شناختم. آقای آوینی، فیلم سینمایی «هور در آتش» را دیده بودند و یک مطلبی درباره آن نوشته بودند. یک‌بار که به تهران آمده بودم، من را دید و گفت «پیرمرد کجا؟». این طوری باهم آشنا شدیم و آن‌جا بود که متوجه شدم چه آدم عجیبی است. یک بچه مسلمان واقعی، یک هنرمند خوب و آگاه نسبت به زمان خودش. این خیلی مهم است که هنرمند در زمان خودش چه می‌کند و چه چیزی به یادگار می‌گذارد.

سینمای دفاع مقدس برای خندیدن و خنداندن مردم  نیست، متاسفانه عده‌ای برای کسب پول به این سمت حرکت کرده‌اند

ابراهیم حاتمی‌کیا، رسول ملاقلی‌پور و عزیزالله حمیدنژاد هم از هنرمندان آگاه نسبت به زمان خودشان به شمار می‌آیند. فرزندانی انقلابی که پس از جنگ، شاهکارهای زیاد ساختند. به طور مثال، «سفر به چزابه» یکی از بهترین کارهای دفاع مقدسی است که تا کنون ساخته شده.

یک‌بار حضرت امام گفتند «این بچه‌ها (رزمندگان) یک شبه، ره صد ساله را پیمودند»، آن زمان عده‌ای متوجه حرف ایشان شدند و فیلم‌های معنوی بسیار خوبی ساختند. حالا به جای این‌که آن مفاهیم را فیلم کنند، از رد لاستیک تویوتا فیلم می‌سازند.

مهدی فقیه، زاده ۱۳۲۴ در شیراز، تحصیل‌کرده تئاتر در فرانسه است