ایران به آذربایجان: مانور ما در مرز موضوعی حاکمیتی است

سعید خطیب‌زاده انتقاد اخیر الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان از مانور نظامی ایران در مرزهای مناطق قره‌باغ را "مایه تعجب" خواند.

سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «مانور انجام‌شده از سوی کشورمان در مناطق مرزی شمال‌غرب یک موضوع حاکمیتی است و برای آرامش و ثبات کل منطقه انجام می‌شود.»

او همچنین اظهار داشت که بین ایران و آذربایجان روابط "خوب و محترمانه‌ای" برقرار است و این موضوع در دیدار میان وزیران خارجه دو کشور در حاشیه نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک مورد تبادل نظر قرار گرفت. 

به گفته خطیب‌زاده، دو طرف در یک رایزنی "جدی و دقیق" توافق کردند که "در یک بستر مناسب" گفت‌وگوها ادامه پیدا کند.

الهام علی‌اف دوشنبه، ۵ مهر (۲۷ سپتامبر) در گفت‌وگو با خبرگزاری آناتولی از مانور نظامی ایران در مرزهای مناطق قره‌باغ کوهستانی که پیشتر در دست ارمنستان بود انتقاد کرد و گفت، کامیون‌های ایرانی به رغم هشدارها باز هم وارد قره‌باغ شده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

وزارت خارجه ایران از بازداشت دو راننده‌‌کامیون ایرانی در منطقه خان کندی قره‌باغ انتقاد کرده و خواستار آزادی ‌آن‌ها شده بود.

علی‌اف می‌گوید، پس از دستگیری دو راننده دیگر هیچ کامیون ایرانی وارد قره‌باغ نشده است. او همچنین در مورد اخذ عوارض گمرکی از کامیون‌های ایرانی گفت، این موضوع تنها مختص ایرانی ها نیست و از کامیون‌های گرجستان نیز عوارض دریافت می‌شود.

انتقاد سخنگوی کمیسیون امنیت ملی ایران

عباس محمودزاده، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران نیز از اظهارات علی‌اف در مورد رزمایش ایران در نزدیکی رود ارس انتقاد کرده و گفته است، از اصول و اولویت‌های سیاست خارجی ایران "تقویت ارتباطات" با کشورهای همسایه، از جمله جمهوری آذربایجان است.

علی‌اف با طرح این پرسش که "چرا در ۳۰ سال گذشته که سه منطقه مرزی فضولی، جبرائیل و زنگلان تحت اشغال ارمنستان بود ایران مانور نظامی انجام نداد" گفته بود، آذربایجان هم کتبا و هم شفاها با احضار سفیر ایران به ادامه ورود کامیون‌های ایرانی به قره‌باغ کوهستانی (منطقه خان کندی) اعتراض کرده است.

عباس محمودزاده می‌گوید، در زمان جنگ‌ "آزادسازی قره‌باغ از ارمنستان"، ایران کنار مردم آذربایجان ایستاد، "ولی بعد اتفاقاتی افتاد و قدرت‌هایی دیگر هم بر اساس توافق‌ها  وارد مسئله شدند". به گفته او، "این موضوع باعث شکل‌گیری نظم جدیدی در جغرافیای منطقه شده است."

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

محمودزاده پیشنهاد داد، تا "استقرار یک نظم جدید یک سری کارهای فنی در حوزه قوانین و مقررات صورت گیرد" و مناسبات بازتعریف و تقویت شوند.

در پاییز سال گذشته در جنگی ۴۴ روزه جمهوری آذربایجان مناطق تحت کنترل ارتش ارمنستان در سه دهه گذشته را آزاد کرد، اما بر اساس توافقنامه آتش بس، نظارت بر منطقه خان کندی که اکثریت ساکنانش ارمنی هستند همراه با جاده لاچین (میان خان کندی و ارمنستان) برای پنج سال به نیروهای نظامی روسی سپرده شد.

علی‌اف گفته است، پست‌های نظامی آذربایجان از جاده منتهی به خان کندی تنها پنج متر فاصله دارد و این کشور همه اطلاعات کامیون‌های ایرانی و محموله‌های رصد‌شده آن‌ها را به اطلاع ایران رسانده است.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان به همراه مهربان ‌علیوا، همسر و دخترش لیلا از شهر شوشا بازدید کرد. این شهر تحت کنترل "جمهوری آرتساخ" قرار داشت که پس از امضای توافقنامه آتش‌بس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان به کنترل آذربایجان درآمد. (عکس: بازدید از مسجد جامع گوهریه یوخاری)

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  رئیس جمهوری آذربایجان پس از ورود به شهر با سربازان ارتش در میدان شوشا که پرچم آذربایجان در آن به اهتزاز درآمده بود، دیدار کرد. او پس از ادای احترام به پرچم آذربایجان گفت: «شوشا با عملیات حرفه‌ای ارتش از اشغال آزاد شد، مطمئنم این عملیات و جنگ ۴۴ روزه در کتاب مدارس نظامی بین‌المللی به عنوان درس آموزش داده خواهد شد.»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  علی‌اف با هشدار به ارمنستان گفت: «اگر آن‌ها به انتقام فکر کنند، یک بار دیگر مشت آهنین ما را می‌بینند، پاسخ ما سخت‌تر خواهد بود.» رئیس جمهوری آذربایجان در سخنان خود به سربازان دستور داد که مانند چشمان‌شان از سرزمین‌های آزاد شده محافظت کنند.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  رئیس جمهوری آذربایجان روزپنجم ژانویه سال جاری گفت: «شوشا را پایتخت فرهنگی کشورمان اعلام می‌کنیم. شهر شوشا شایسته این است. به نظر من شوشا نه تنها پایتخت فرهنگی آذربایجان بلکه می‌تواند پایتخت فرهنگی منطقه باشد. فرهنگ شوشا غنی است و مرمت و بازسازی آن آغاز شده است.»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  الهام علی‌اف به همراه همسر و دخترش در مراسم کلنگ‌زنی فرودگاه شوشا.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  مهربان علیوا نیز در این سفر با لباس نظامی، همسرش الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان را همراهی می‌کرد.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  علی‌اف با اشاره به این‌که ارمنستان در دوره اشغال ۶۷ مسجد را تخریب کرده گفت: «ارمنستان نمی‌تواند دوست کشور‌های مسلمان باشد. کشوری که مساجد را به این حال درمی‌آورد، نمی‌تواند دوست کشور‌های مسلمان باشد. پذیرش ارمنستان به عنوان کشور دوست، ریاکارانه و بی‌خدایی است. چگونه رهبران کشور‌های مسلمان می‌توانند با کسانی که مساجد را تخریب می‌کنند دوست باشند؟»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  رونمایی از مجسمه عزیز حاجی بیگف یا "حاجی بیف"، آهنگ‌ساز معروف آذربایجانی و همچنین وزیر کشور جمهوری دموکرات آذربایجان در بین سال‌های ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ بود. او متولد روستای آقجا بدیع در نزدیکی شوشا بود. عزیر حاجی‌بیُف اولین آهنگساز شرق و اولین آهنگساز شوروی بود که به مدال هنرمند خلق شوروی نایل شد. وی همچنین نشان لنین را دریافت کرد. او تدوین‌کننده آهنگ سرود ملی کنونی جمهوری آذربایجان است.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  بازدید از موزه مرتضی رضا اوغلو مشهور به "بلبل" از خوانندگان معروف آذربایجان. او در این خانه در سال ۱۹۰۷ در شهر شوشا تحصیل موسیقی را آغاز کرد و سپس به شهر گنجه منتقل شد.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  در این دیدار همچنین الهام علی‌اف، به همراه مهربان ‌علیوا، همسر و دخترش لیلا از مسیر مواصلاتی شهر فضولی به شهر شوشا که قرار است احداث شود دیدن کردند. شرکت آذریول طی اطلاعیه‌ای در این باره اعلام کرد: «پیش‌بینی می‌شود این جاده که ۱۰۱،۵ کیلومتر طول و ۳۷،۷ متر عرض دارد، در مدت زمان یک سال و نیم تکمیل شود.»

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  الهام علی‌اف هنگام بازدید از شوشا عکسی از حضور پدرش حیدر علی‌اف، رئیس جمهوری سابق آذربایجان را نشان داد که ۳۹ سال پیش در همین مکان گرفته شده بود.

• بازدید رئیس جمهوری آذربایجان همراه همسر و دخترش از شوشا

  جمعیت شوشا در سال ۲۰۲۰ بالغ بر ۳۴ هزار و ۷۰۰ نفر بوده است که ۲۳ هزار و ۹۰۰ نفر از آن‌ها در شهر شوشا و ۱۰ هزار و ۸۰۰ نفر نیز در روستاها ساکن بوده‌اند. مساحت این شهرستان ۳۱۰ کیلومتر مربع است.

  نویسنده: محمود صالحی