سه عامل اصلی بحران جاری میان ایران و آذربایجان از نگاه لوموند

تبلیغ بازرگانی

لوموند می‌نویسد که باکو یکی از مشتری‌های اصلی سلاح‌های اسرائیلی است. در سال ٢٠١٦ الهام علی‌یف، رئیس جمهوری آذربایجان گفت که این کشور پنج میلیارد دلار تجهیزات نظامی از اسرائیل خریده است و به گفتۀ مؤسسۀ تحقیقات بین‌المللی صلح در سوئد در فاصلۀ سال‌های ٢٠١٩-٢٠١٧ اسرائیل با فروش ۳٧٥ میلیون دلار اسلحه، مهمترین فروشندۀ تجهیزات نظامی به جمهوری آذربایجان بوده است.

انار ولی‌یف، استاد دانشگاه باکو، بعید نمی‌داند که ارقام سلاح‌های فروخته شدۀ اسرائیلی به باکو بیش از این‌ها بوده باشد و دولت آذربایجان عمداً آنها را مخفی نگه می‌دارد تا نگرانی تهران را برنانگیزد. با این حال، به گفتۀ استاد دانشگاه باکو، از پانزده سال پیش به این سو اسرائیل علاوه بر سلاح، مشاوران نظامی خود را به آذربایجان فرستاده و در زمینۀ اطلاعاتی به باکو یاری می رساند و نیروهای آن را آموزش می‌دهد.

به نوشتۀ لوموند این ائتلاف نظامی و امنیتی در  جریان آخرین جنگ قره‌باغ توسعه و تحکیم یافت و اسرائیل کمک‌های تعیین‌کننده ای در اختیار آذربایجان گذاشت و پیروزی این کشور را در مقابل ارمنستان تضمین کرد.

به نوشتۀ لوموند عامل دیگری که نگرانی تهران را برانگیخته رفتار باکو با رانندگان کامیون ایرانی است که برای رسیدن به ارمنستان ناچارند از مسیر کوتاهی عبور کنند که بعد از پیروزی باکو در جنگ قره‌باغ اینک در کنترل آذربایجان است. این مسیر برای تهران از اهمیت حیاتی برخوردار است زیرا از طریق آن تهران نفت خود را به ارمنستان صادر می‌کند. بعد از روسیه، چین و آلمان، ایران چهارمین صادرکنندۀ کالا به ارمنستان است.

به نوشتۀ لوموند تهران همچنین نگران از حضور گروه‌های تروریستی یا نیابتی ترکیه در آذربایجان است و رزمایش مشترک اخیر پاکستان، ترکیه و آذربایجان بر این نگرانی افزود. به نوشتۀ انار ولی یف، رزمایش‌های تهران در مرز  آذربایجان نوعی اعتراض در این باره بوده است به ویژه این که از امروز پنجم اکتبر ارتش‌های آذربایجان و ترکیه رزمایش مشترک دیگری تحت عنوان "برادری خدشه‌ناپذیر" برگزار کردند.

با این حال، انار علی یف، بعید دانسته که آذربایجان و ایران بحران جاری را تا سر حد درگیری نظامی ارتقاء دهند. به گفتۀ او آذربایجان نمی‌تواند جمعیت هشتاد و یک میلیون نفری ایران را از منظر اقتصادی نادیده بگیرد و وجود یک جمعیت بزرگ آذری در ایران دو طرف را به هوشیاری و خویشتنداری در گفتارها و رفتارهای خود فرامی‌خواند. به گمان انار علی‌یف، درگیری نظامی حکم نوعی خودکشی را خواهد  داشت و دو طرف برای اثبات ناخرسندی خود نهایتاً از نمایش قدرت فراتر نخواهند رفت.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید