«دیسک کمر» چگونه پاره می‌شود؟/ حرکات اصلاحی برای آرتروز و سیاتیک

خبرگزاری مهر - گروه ورزشی: اگر می توانید به راحتی بنشینید یا بایستید، از ستون فقرات خود تشکر کنید! مجموعه ای از استخوان های کوچک به نام مهره ها در قسمت ستون فقرات، از لگن تا گردن. از سر، شانه ها و بالای بدن شما را پشتیبانی می کنند. ستون فقرات شما نقش کلیدی دیگری هم دارند: مهره ها یک تونل برای نخاع شما ایجاد می کنند. این مجموعه شامل اعصابی است که مغز شما را به بیشتر بدنتان متصل می کند.

مشکلات شایع ستون فقرات - لغزش دیسک
یک بالشتک به نام دیسک بین هر یک از مهره های ستون فقرات شما قرار گرفته است، که باعث جلوگیری از خراشیده شدن آنها در برابر یکدیگر می شوند. با افزایش سن، دیسک ها شروع به خشک شدن می کنند. اگر فشار زیادی به کمر وارد کنید، ممکن است دیسک پاره یا شکسته شود. پزشکان به آن "فتق دیسک" می گویند. در حالت عادی ممکن است متوجه آن نشوید. اما مهم ترین نشانه های فتق دیسک شامل درد دست ها یا پاها، یا ممکن است احساس بی حسی یا گزگز در دست و پاهای خود داشته باشید. معمولاً ورزش، حرکات اصلاحی و مسکنها کمک به درمان با جلوگیری از پیشرفت دیسک میکنند، در غیر این صورت، ممکن است به عمل نیاز داشته باشید.

آرتروز
مهره های شما دارای بافت لغزنده ای در هر سر است که به کمر شما کمک می کند بدون اصطکاک خم شود. اگر این غضروف خشک شود یا از بین برود، مهره ها شروع به مالش می کنند و کمر شما را دردناک یا سفت می کند. زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به آرتروز کمر هستند و با گذشت زمان بدتر می شود. پزشک شما نمی تواند آن را معکوس کند. اما حرکات اصلاحی ورزشی و مسکن‌ها به تسکین علائم کمک می کند.

تنگی کانال نخاعی
از شایع ترین و خطرناک ترین مشکلات ستون فقرات تنگی کانال نخاع است. تنگی کانال نخاع، شما دارای فضاهایی برای نخاع و اعصاب است که از آن منشعب می شوند. وقتی این فضاها کوچک می شوند، استخوان ها می توانند به اعصاب فشار بیاورند. ممکن است حتی متوجه آن نشوید، اما در هر زمان که اعصاب دچار اختلال شود، ممکن است درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی داشته باشید یا ماهیچه های شما ضعیف به نظر برسند. آرتروز شایع ترین علت تنگی نخاع است. وقتی شدید باشد، فرد مجبور به جراحی می شود و فضای بیشتری برای عبور اعصاب ایجاد می کند.

حرکت اصلاحی پیشنهادی:
به پشت بخوابید، یکی از پاها را بالا بیاورید و دو دست را پشت ران قفل کرده و پا را به سمت سینه بکشید و تا 10 شماره نگه دارید. همین کار را برای پای دیگر هم تکرار کنید.

سیاتیک
اگر درد از ناحیه کمر، از قسمت پایین و ساق پا بیرون بیاید، ممکن است علت عصب سیاتیک شما باشد. فتق دیسک، خار استخوان یا برخی دیگر از مشکلات ستون فقرات می تواند به آن فشار وارد کند. پزشکان به این بیماری "سیاتیک" می گویند. وقتی سیاتیک عود می‌کند، معمولاً فقط یک طرف بدن شما را درگیر می کند. پکهای داغ، پکهای سرد، حرکات کششی و مسکن ها می توانند به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید.

حرکت اصلاحی:
به پشت بخوابید و یک پای خود را روی پای دیگری قرار دهید، و زانوی پای خم را به سمت زمین فشار دهید.

تومور
گاهی اوقات، سرطان از نقطه ای شروع می شود که شروع به ایجاد یک رشد جدید در ستون فقرات شما می کند. سرطان ریه، سینه، پروستات و استخوان به احتمال زیاد به آنجا می رود. برخی شرایط غیر سرطانی نیز می توانند تومور ستون فقرات ایجاد کنند. پشت شما ممکن است درد کند، دردی که در بدن شما پخش می شود. دست ها یا پاهای شما ممکن است بی حس یا ضعیف باشند. حتی قسمتی از بدن شما ممکن است فلج شود. پزشک ممکن است جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی را توصیه کند. در این مورد، ورزش مناسب و همراه با مشورت پزشک کمک شایانی به حفظ روحیه فرد خواهد کرد.

اسکولیوز
اسکولیوز یکی از شرایطی است که می تواند ستون فقرات شما را از حالت طبیعی خارج کند. شایع ترین نوع، کودکان را در طول جهش رشد آنها قبل از بلوغ تحت تاثیر قرار می دهد و ستون فقرات را به پهلو خم می کند. اگر فرزند شما مبتلا به اسکولیوز است، ممکن است شانه های او ناهموار باشد، یا یک تیغه شانه بیشتر از دیگری خم شود. هیچ کس نمی داند علت این امر چیست. اسکولیوز می تواند بدتر شود و مشکلاتی را ایجاد کند، انجام یک سری حرکات ورزشی اصلاحی کمک شایانی به درمان این مورد خواهد داشت.

حرکت اصلاحی:
یک دست و یک پای خود را بالا گرفته و بدن را روی پنجه پای مخالف حائل کنید و ده شماره نگهدارید. یا به اندازه توانتان.

قوز یا کایفوز
این وضعیت ستون فقرات شما را به جلو خم می کند. این معمولاً زمانی اتفاق می افتد که مهره های شما ترک خورده یا له می شوند و یا به مدت زمان طولانی بدن شما عادت به خمیده راه رفتن و نشستن میکند. زنان مسن بیشتر اوقات به این بیماری مبتلا می شوند، اما می تواند بر کودکانی که ستون فقرات آنها به اشتباه رشد می کند نیز تأثیر بگذارد. این می تواند باعث درد و مشکلات دیگر شود و در موارد شدید، کل بدن شما را از فرم خارج می کند. بسته به میزان خمیدگی ستون فقرات، درمان ممکن است شامل مسکن، ورزش یا جراحی باشد.

حرکت اصلاحی
مابین ورودی در یا محلی خالی بایستید و دو دست را کناره های درگاهی قرار داده و بدن را کمی به سمت جلو فشار دهید. این عمل را به دفعات و در طی روز چندین بار تکرار نمایید. بهترین راهکار درمان قوز این است که گوشها در راستای شانه ها قرار بگیرند.

اسپوندیلیت آنکیلوزان (روماتیسم ستون فقرات)
این نوع آرتروز معمولاً خشکی کمر و باسن و کمر شما به ویژه در صبح میشود. با گذشت زمان، می تواند به ستون فقرات و سایر مفاصل و اندام ها گسترش یابد. مهره ها و استخوان های قفسه سینه ممکن است با هم جوش بخورند و به بدنتان حالت قوز و خمیده بدهند. مردان جوان بیشتر از زنان به آن مبتلا می شوند و ممکن است در خانواده ها مشاهده شود. درمان زود هنگام با ورزش پیشرفت چشمگیری خواهد کرد.

حرکت اصلاحی:
انجام حرکات کششی به طور متناوب و همچنین شنا به طور روزانه از بهترین حرکات اصلاحی جهت درمان و جلوگیری از گسترش آن خواهد شد.

آسیب نخاعی
آسیب اغلب در اثر تصادف (مانند سقوط، تصادف اتومبیل یا تصادف ورزشی) ایجاد می شود. در بیشتر موارد، نخاع کبود می شود، یا قسمتی از خونرسانی به آن قطع می شود. این ممکن است مغز شما را از کنترل بخشی از بدن باز دارد، بنابراین می تواند بسیار جدی باشد. هرچه آسیب ستون فقرات شما بالاتر باشد، بدن شما بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرد. شانس بهتر شدن شما بستگی به میزان آسیب دیدگی شما دارد.

حرکات اصلاحی:
بسته به تشخیص مربی ورزشی یا فیزیوتراپ یا پزشک معالج انجام حرکات اصلاحی، کششی، راه رفتن در آب بسیار توصیه می‌گردد.

رضا ناصری - کارشناس ورزش و تغذیه