مجموعه جهانی بیستون موزه تاریخ تحول خط ایران

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه، علیرضا مرادی بیستونی کارشناس باستان‌شناسی با اشاره به نقش خط و کتابت در ثبت وقایع تاریخی گذشته، گفت : در تاریخ ایران باستان بخش‌هایی از ثبت وقایع به شکل کتیبه‌ها و روی صخره‌ها و بخشی به شکل نوشته‌های درباری بوده که این بخش عموما در دوران تاریخی رواج داشته است.

او خطوط میخی بابلی یا اکدی را از قدیمی‌ترین خطوط در ایران باستان دانست و گفت : نمونه‌ای از چنین خطوطی را در شهرستان سرپلذهاب و در کتیبه آنوبانی‌نی می‌توان دید.

این کارشناس باستان شناسی با تاکید براینکه در مجموعه جهانی بیستون تاریخ تحول خط ایران را به خوبی می‌توان دید، افزود: این مجموعه هشتمین اثر ثبت جهانی شده کشورمان است که در ۲۵ کیلومتری کرمانشاه قرار دارد.

او با بیان اینکه در این مجموعه جهانی می‌توان خط و کتابت هر دوره تاریخی را در ایران دید، افزود: بیستون تنها محوطه‌ای در ایران است که می‌توانیم تحول خط و کتابت را بصورت سنگ نبشته در آن مشاهده کنیم.

مرادی بیستونی از کتیبه بیستون به عنوان بزرگترین سند خطی باستانی جهان یاد کرد و گفت: این کتیبه سه نمونه خط از تاریخ ایران شامل خط میخی بابلی اکدی، خط میخی عیلامی و خط میخی فارسی باستان را مربوط به دوره هخامنشیان را در دل خود جای داده است.

او ادامه داد: پس از دوران هخامنشیان، سلوکیان بر کشورمان تسلط پیدا کردند و اسکندر مقدونی حکومت خود را بر ایران غالب کرد، دراین راستا خط ایرانیان هم سلوکی یا یونانی شد که نمونه این خط را هم می‌توان در کتیبه هفت سطری مجسمه هرکول در مجموعه جهانی بیستون دید که در آن معرفی مجسمه هرکول و تاریخ ایجاد این اثر را به خط یوناکی حجاری کرده اند.

این باستان شناس افزود: پس از سلوکیان و در اوایل روی کار آمدن اشکانیان یا پارت‌ها خط و کتابت ایرانی‌ها کماکان یونانی بود که نمونه‌ای از خط و کتابت این دوره را می‌توان در نقش برجسته مهرداد در بیستون دید.

او با بیان اینکه در اواسط دوره پارت‌ها خط و کتابت ایرانی‌ها از یونانی به پارتی اشکانی تغییر یافت، گفت: درون پایه آتشدان نقش برجسته بلاش و نیز نقش گودرز در مجموعه جهانی بیستون کتیبه‌هایی نقش شده که به خط پارتی اشکانی نگاشته شده اند.

مرادی بیستونی ادامه داد: پس از پایان دوران اشکانی‌ها و روی کار آمدن ساسانیان، خط و کتاب پهلوی اشکانی به پهلوی ساسانی تغییر پیدا کرد که در زیر کتیبه اصلی بیستون یادگار کوچکی از آن دوران در دو سطر باقی مانده است.

او با بیان اینکه پس از ورود اسلام به ایران خط و کتابت ایرانی‌ها از ساسانی به فارسی تغییر پیدا کرد، افزود: نمونه‌ای از خطوط فارسی مربوط به دوره‌های صفوی و قاجار را می‌توان در وقفنامه شیخ علیخان زنگنه کتیبه‌های کاروانسرای بیستون مشاهده کرد.

این کارشناس باستان شناسی گفت: با این تفاسیر ما می‌توانیم از همه ادوار تاریخی ایران نمونه‌هایی را از خط و کتابت در مجموعه جهانی بیستون ببینیم که این موضوع در دیگر آثار تاریخی کشورمان دیده نمی‌شود .

انتهای پیام/د