مردی که طالبان برای سرش جایزه گذاشته است

 "ریچارد پندلبری"، خبرنگار دیلی‌میل که به جلال‌آباد افغانستان رفته، توانسته این سر تیم سابق محافظان اشرف غنی را که برای سرش جایزه تعیین شده، بیابد و با وی مصاحبه کند.

این خبرنگار که اشاره‌ای به چگونگی پیدا کردن این فرد نکرده و تاریخ تهیه این گزارش نیز دقیقا ذکر نشده است، در گزارش خود نوشته است: ژنرال پیراز عطا شریفی که تا چندی پیش مسئولیت امنیت روزانه اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان را بر عهده داشت - که به عنوان رئیس دولت حداقل از نظر تئوری، تجسم تلاش‌های غرب برای تأمین یک افغانستان دموکراتیک و متکثر بود- از زمانی که طالبان قدرت را در ۱۵ اوت به دست گرفتند، به یکی از تحت تعقیب‌ترین فراریان در افغانستان تبدیل شده است.

کمتر از پنج ماه پیش، ژنرال عطا شریفی، با ژنرال سر نیک کارتر، ارشدترین سرباز بریتانیایی کنفرانس مطبوعاتی داشت. او برای اثبات آن عکسی روی تلفن خود دارد.

او این روزها در انبار یک خانه و در حالی که اطرافش کیسه‌های بزرگ سفید برنج، سطل‌های پلاستیکی، کتری‌های گرد و خاکی، قفس خالی پرندگان، ابزارهای برقی، ماشین آلات شکسته و دیگر وسایل پراکنده است در محله‌ای فقیرنشین در حومه جلال‌آباد روزگار می‌گذراند. شریفی مرد تنومندی است، با صورتی گرد و سری تراشیده و تا حدودی قیافه‌ای متمایز دارد.

در حال حاضر رئیس جمهور فرار کرده است، دولت مورد حمایت غرب به تاریخ پیوسته و برای سر ژنرال شریفی جایزه گذاشته شده است. اعلامیه‌های طالبان همه جا پخش است با عکس‌های ژنرال و این عبارت: "ژنرال پیراز شریفی با نام مستعار  عطا. او محافظ ویژه رئیس جمهور بود. او اکنون ۳۰۰ اسلحه همراه خود دارد. اگر از او یا محل زندگیش اطلاع دارید، باید امارت اسلامی افغانستان را مطلع کنید. برای چنین اطلاعاتی یک میلیون افغانی پاداش در نظر گرفته شده است."

یک میلیون افغانی معادل ۱۰ هزار پوند است - ثروتی در کشوری که ۹۰ درصد مردم آن با کمتر از ۱.۶ پوند در روز زندگی می‌کنند. همین پول ژنرال را به یک موجود زیرزمینی تبدیل کرده است. از یک انبار به انباری دیگر.

در یکی از همین مخفیگاه‌ها به همراه عکاسمان در حاشیه شرق جلال‌آباد با او ملاقات کردیم. در این دیدار ژنرال خشم و ناامیدی خود را در مورد رها شدن و "خیانت" نه تنها توسط کسانی که از آنها محافظت می‌کرد، بلکه توسط غرب که به اهدافش خدمت می‌کرد، نشان داد.

شریفی درباره دیدارش با ما می‌گوید: من دیشب بعد از صحبت با شما نخوابیدیم. از خودم می‌پرسیدم این کیست؟ چرا واقعاً به دیدن من می‌آید؟ به سختی می‌توان در شرایط من به کسی اعتماد کرد.

او ایمیل‌های درخواستی که به وزارت دفاع در لندن و "جانی مرسر"، نماینده پارلمان فرستاده را به من نشان داد. وی همچنین قول داد که فساد رئیس سابق خود را که به گفته او با کیف‌های حاوی صدها میلیون دلار پول از کشور گریخت، افشا کند.

ژنرال می‌گوید فیلم‌های دوربین مدار بسته قصر را برای اثبات این امر در اختیار دارد و اگر بتواند فرار کند، آنها را به اشتراک می‌گذارد. این یک "اگر" بسیار بزرگ است. و روز به روز بزرگتر می‌شود. به این دلیل که در سراسر پایتخت افغانستان علیه او یک تعقیب و جستجو انجام می‌شود و این روزها طالبان بسیار به او نزدیک بوده است.

ترس ژنرال از دستگیری با دانستن اینکه جستجوها توسط بی رحم‌ترین اعضای طالبان انجام می‌شود، افزایش یافته است. یکی از برادران ژنرال در خیابان شناسایی و به ضرب گلوله کشته شده است. یکی دیگر امن است و در انگلستان زندگی می‌کند. اما کلیات کدام سناریو را باید دنبال کرد؟ او در انبارش می‌گوید: "من ۳۰۰ اسلحه آنطور که طالبان مدعی است در اختیار ندارم، تنها یک اسلحه و یک گلوله. اگر طالبان به اینجا بیایند، من خودم را می‌کشم. اگر آنها مرا بگیرند به هر حال مرا خواهند کشت."

او بیش از دو دهه افسر نظامی بود و در سال ۲۰۰۵ به نیروی امنیتی کاخ ریاست جمهوری پیوست و حقوق وی توسط ایالات متحده پرداخت می‌شد. در سال ۲۰۱۰ و پس از آن، تحت آموزش پرسنل ارتش بریتانیا قرار گرفت. به گفته وی، یکی از آنها جانی مرسر بود که اکنون نماینده  پارلمان است. مرسر قبلاً کاپیتان در توپخانه سلطنتی بود که در این مدت به عنوان افسر آموزش و ارتباط با نیروهای افغان خدمت می‌کرد. در ابتدای سال جاری، ژنرال، مسئول ۱۵۰۰ نیروی انتخاب شده نیروهای امنیتی ریاست جمهوری بود. آنها مورد اعتمادترین سربازان ارتش افغانستان بودند. یکی از وظایف ژنرال این بود که قبل از بازدید رئیس جمهور از محلی، آن را باز دید کنند.

او چندین عکس از خود را در کنار رئیس جمهور پیشین افغانستان حامد کرزای نشان داد. از زمان سیطره طالبان، وی تمام تصاویری را که وی را در کنار رئیس جمهور غنی نشان می‌دهد که جانشین کرزای در سال ۲۰۱۴ بود، حذف کرده است.

عطا شریفی در ۱۵ اوت خانه‌اش را ترک کرد تا طبق معمول برای کار به کاخ ریاست جمهوری برود. او می‌گوید: پیش از رئیس جمهور به وزارت دفاع رفتم. قرار بود او به آنجا برود تا در مورد دفاع از کابل (در برابر طالبان) صحبت کند. یکی از کارهای من خلع سلاح سربازان نگهبان در وزارتخانه قبل از آمدن رئیس جمهور به منظور حفظ امنیت او بود. آنجا منتظر رئیس جمهور بودیم. اما سپس با من تماس گرفتند تا بگویند به جای آمدن به وزارت دفاع، رئیس جمهور به فرودگاه رفته است. وزیر دفاع نیز فرار کرده بود. رئیس من هم همینطور. همه اعضای خانواده و اطرافیان غنی هم. 

او گفت: رئیس جمهور هرگز به ما نگفت که می‌رود. آنها فقط فرار کردند و ما را پشت سر گذاشتند. من یک فیلم [دوربین مدار بسته] ضبط شده [از قصر] دارم که نشان می‌دهد فردی در بانک افغانستان قبل از رفتن غنی پول زیادی برای وی آورده است. صدها میلیون، شاید میلیاردها دلار. کیسه‌های بزرگ زیادی وجود داشت و سنگین بودند. برنج نبود. این پول قرار بود برای بازار مبادلات ارزی باشد. هر پنجشنبه، دلارها برای این منظور آورده می‌شد. در عوض، توسط رئیس جمهور گرفته شد. غنی در نهایت می‌دانست چه اتفاقی می‌افتد. بنابراین او تمام پول را گرفت و فرار کرد. من هرگز فکر نمی‌کردم که او این کار را انجام دهد. اما شواهدی در اختیار دارم که وقتی در یک مکان امن باشم به اشتراک خواهم گذاشت. 

در ۱۶ اوت ژنرال تلاش کرد و نتوانست به فرودگاه برسد. از آن زمان، خانواده بزرگ او -۱۴ عضو شامل همسر تحصیل کرده در دانشگاه و سه فرزندش که کوچکترین آنها ۹ ماهه است - در حال فرار هستند. او می‌گوید: گاهی اوقات وقتی مردم به دیدن [املاک بالای هر انبار که او در آن پنهان شده است] می‌آیند، مجبور می‌شوم دهان دختر کوچکم را ببندم تا نگوید من اینجا، زیر زمین زندگی می‌کنم. او شب‌ها گریه می‌کند و می‌گوید: "پدر، لطفاً بیدار شو، طالبان دارد می‌آید." 

خانواده وی قبلاً تجربه کرده‌اند که اگر طالبان ژنرال را پیدا کنند، چه می‌کنند. او در تلفن خود ویدئویی از مردی در بیمارستان، خون آلود با زخمی در پهلو نشان داده و می‌گوید: این برادر من، اجمل، سه روز پیش است. او با من در قصر کار می‌کرد و مخفی شده بود. برای فروش جواهرات برای خرید غذا به شهر رفت، اما در خیابان توسط طالبان شناخته شد. بلافاصله به او شلیک کردند. او تنها به این دلیل زنده ماند که توانست به خانه‌ای در آن حوالی فرار کند. صاحبخانه او را پنهان کرد و سپس او را به بیمارستان برد. 

ژنرال با توجه به اینکه هیچ کس به او کمک نمی‌کند، به اینترنت و واتس‌اپ پناه برده تا راهی برای خروج پیدا کند. او در تلفن خود تصویری از ژنرال سر نیک کارتر دارد که طبق تاریخ "ساعت ۶ بعد از ظهر در ۱۱ مه ۲۰۲۱" گرفته شده است. گزارشات رسانه‌ها تأیید می‌کند که رئیس ستاد دفاع بریتانیا آن روز  در کابل بوده تا با غنی و رئیس ارتش پاکستان دیدار کند.

ژنرال شریفی از کارتر درخواست کمک کرده، اما هر بار پاسخ‌های یکسان دریافت کرده: "از ایمیل شما متشکرم، وزارت کشور متعهد است که از افراد آسیب پذیر و در معرض خطر که از افغانستان فرار می‌کنند محافظت کند. با این حال، وضعیت بسیار پیچیده است، با چالش‌های قابل توجهی، از جمله اطمینان از عبور ایمن برای کسانی که می‌خواهند از افغانستان خارج شوند یا واجد شرایط هستند، روبرو هستیم."

به ژنرال همچنین گفته شده است که باید یک حامی نظامی انگلیسی برای خود پیدا کند. برای این منظور او روی جانی مرسر تمرکز کرده است. او یک ایمیل به دفتر وست مینستر مرسر ارسال کرد. روی آن نوشته شده بود: " این پیراز شریفی ملقب به عطا است. ما در سال ۲۰۱۰ در نزدیکی خانه رئیس جمهور با هم کار می‌کردیم. من تمام اسناد خود را برای خروج از افغانستان تکمیل کرده‌ام اما تنها مشکلی که با آن روبرو هستم این است که کسی باید آن را تأیید کند." ایمیل توسط دستیار مرسر مودبانه پاسخ داده شد که آنها سعی خواهند کرد به او کمک کنند.

روز بعد ژنرال ایمیلی از مرکز مدیریت بحران دفاعی انگلستان دریافت کرد. در آن آمده است: "اگر در مورد کمک‌های اسکان مجدد سوال می‌کنید: متأسفیم که نمی‌توانیم اطلاعات بیشتری در این مرحله ارائه دهیم ... اما امیدواریم متوجه شوید که مکاتبات در مقیاسی است که ما در حال حاضر نمی‌توانیم به موارد جداگانه پاسخ دهیم."

در ۶ سپتامبر او یک ایمیل دیگر به دفتر مرسر ارسال کرد: آقای جانی، ما همیشه از شما به عنوان یک مرد شجاع یاد می‌کنیم زیرا به ما افغان‌ها کمک زیادی کردید." و در ۱۲ سپتامبر، حتی صریح‌تر: "من در یک مکان نامناسب مخفی شده‌ام. بچه‌های من وضعیت خوبی ندارند. من منتظر کمک شما هستم."

اما روز بعد ایمیلی از دفتر مرسر دریافت کرد: "جانی نمی‌تواند حامی شما باشد، زیرا شما را نمی‌شناسد."

به تازگی برادر همسرش یک درخواست کتبی از مقام ناحیه ۹ از وزارت داخله طالبان دریافت کرد. ژنرال شریفی باید فوراً خود را تسلیم کند. ژنرال به من گفت که تقاضا از سوی وزیر کشور جدید، سراج حقانی است که به تمام دفاتر منطقه دستور داده بود تا او را بیابند.

حقانی مسئول امنیت ملی است. و او ژنرال را شکار می‌کند.

311311