ناسا و جستجوی حیات در دهانه آتشفشان خاموش مریخ

ناسا و جستجوی حیات در دهانه آتشفشان خاموش مریخ

مریخ نورد پرسویرنس ناسا تایید کرده که دهانه جزرو مریخ، زمانی یک دریاچه متصل به یک رودخانه کوچک بوده است که می‌توانسته دربرگیرنده نشانه‌های حیات بیگانه فرازمینی باشد. سیاره سرخ که اینک خشک و بایر است، میلیاردها سال پیش از اتمسفر ضخیمی برخوردار بوده و می‌توانسته میزبان آب جاری باشد.

به گزارش ایندیپندنت، گمان می‌رود که دریاچه‌ای به عمق صد متر که در این دهانه وجود داشته است، به قدر کافی بزرگ بوده باشد که به قسمت بالای لبه شرقی فرورفتگی دهانه برسد. لبه شرقی این دهانه جایی است که بقایای کانال یک رودخانه در آن هنوز قابل مشاهده است. ابعاد دریاچه به مرور زمان تغییر کرده است که دلیل آن می‌توانسته طغیان رودخانه یا تغییرات آهسته‌تر محیطی باشد.

نیکولاس منگولد، از دانشمندان مرتبط با مریخ‌نورد پرسویرنس از آزمایشگاه علوم سیاره‌ای و ژئودینامیک در نانت فرانسه، می‌گوید: «تا پیش از این هرگز چنین چینه‌شناسی سنگی در مریخ که به این خوبی حفظ شده باشد، قابل مشاهده نبود.»

«این مشاهده کلیدی و مهمی است که ما را قادر می‌کند وجود یک دریاچه و دلتای رود در دهانه جزرو را یک بار برای همیشه تایید کنیم. ماه‌ها پیش از رسیدن‌مان به دلتا، این دانسته‌ها پیشاپیش درک بهتری از هیدرولوژی (آب‌شناسی) آن در اختیار ما خواهد گذاشت.»

سانجیو گوپتا، از دانشمندان مرتبط با مریخ‌‌نورد پرسویرنس از امپریال کالج لندن، می‌افزاید که داشتن اطلاعات بیشتر از این دلتا، «کلید فهم تغییرات در هیدرولوژی این ناحیه» است و می‌تواند «به صورت بالقوه توضیح ارزنده‌ای در خصوص علت خشک شدن این سیاره در اختیار ما بگذارد.»

این تصاویر که با دوربین‌های دوگانه «مست‌کم-زد» (Mastcam-Z) چپ و راست مریخ‌نورد و نیز دوربین کوچک تصویربردار از راه دور (RMI) گرفته شده‌اند، به گروه‌های تحقیقاتی کمک می‌کنند تا تصمیم بگیرند که مریخ‌نورد کجا می‌تواند سنگ‌ها و نمونه‌های رسوبی را بهتر گردآوری کند.

دانشمندان امیدوارند که چه بسا این نمونه‌ها، که تا پایان ماموریت‌های فضایی مریخ به زمین آورده می‌شوند، شامل ترکیبات ارگانیک و سایر شواهد مربوط به حیات بیگانه باشند.

محتمل‌ترین منبع برای گردآوری چنین نمونه‌هایی، در زیر دلتا قرار دارد، اما این تنها ناحیه مهم برای تحقیقات دانشمندان نیست. صخره‌های با شیب تند و سراشیبی‌های کرانه که در فاصله ۲.۲ کیلومتری مریخ نورد واقع شده‌اند، دربرگیرنده سنگ‌های قدیمی‌تری خواهند بود که برای مطالعه تاریخچه مریخ مهم و حیاتی‌اند.

منگولد می‌گوید: «ما لایه‌های متفاوتی را در صخره‌های با شیب تند مشاهده کردیم. از جمله تخته‌سنگ‌هایی به پهنای پنج فوت (۱.۵ متر) که فکر می‌کردیم اصولا نمی‌بایست آنجا باشند.» این به معنای آن است که جریان آهسته آب که به دریاچه وارد می‌شده است، می‌بایست بر اثر سیلاب‌ها و طغیان‌های سریع تغییر شکل یافته باشد و با سرعت تا حد ۳۲ کیلومتر بر ثانیه حرکت کرده و این تخته‌سنگ ها را ده‌ها کیلومتر در امتداد رودخانه جابه‌جا کرده باشد.

سانجیو گوپتا می‌گوید: «این نتایج همچنین بر استراتژی انتخاب سنگ‌ها برای نمونه‌برداری نیز موثر است.»

«مواد ریزدانه‌ای در زیر دلتا احتمالا شامل بهترین گزینه‌های ما برای یافتن شواهدی از مواد آلی و ردپای زیستی است. تخته‌سنگ‌ها در قسمت بالایی نیز این امکان را به ما می‌دهند که قطعاتی از سنگ‌های پوسته‌ای قدیمی‌تر را هم گردآوری کنیم. هر دوی این‌ها از جمله اهداف اصلی نمونه‌برداری و ذخیره سنگ‌ها هستند، تا زمانی که این نمونه‌ها از مریخ به زمین آورده شوند.»

این مقاله درباره تصویرسازی پرسویرنس از سراشیبی‌های تند صخره‌ای در دهانه جزرو در مریخ، روز ۸ اکتبر ۲۰۲۱ در ژورنال ساینس (Science) به صورت آنلاین منتشر شده است.


فیلمها و خبرهای بیشتر در کانال تلگرام پیک ایران