یوسف اسحاق‌پور، درگذشت

یوسف اسحاق‌پور، دیروز (شنبه ۲۴ مهر) در منزلش در پاریس و در سن ۸۱ سالگی درگذشت. او متولد ۱۳۱۹ در ایران بود و در ۱۸ سالگی برای تحصیل در رشته سینما به فرانسه رفت و فیلمبرداری را در مدرسه لویی لومیر و کارگردانی و مونتاژ را در مؤسسه مطالعات عالی سینمایی، فلسفه را در سوربن و جامعه‌شناسی ادبیات و هنر را در مدرسه عملی مطالعات عالی پاریس آموخت.

اسحاق‌پور، مدرس دروس تاریخ هنر و تاریخ سینما در دانشگاه «پاریس پنج» بود. از او بیش از چهل عنوان کتاب منتشر شده که بیشتر درحوزه‌های سینما، نقاشی، فلسفه و ادبیات‌اند. شاید مجموعه آثار او را بتوان حاصل یک عمر تامل در مورد تصویر دانست. مفصل‌ترین اثر او، کتابی است دو هزار صفحه‌ای در سه مجلد درباره اورسن ولز، که حاصل سی سال پژوهش درباره این سینماگر بزرگ است. او در کنار مقالات و جستارهای تئوریک و زیباشناختی در حوزه فیلم، کتاب‌هایی هم درباره سینماگرانی همچون لوکینو ویسکونتی، یاسوجیرو ازو و ساتیا جیت رای منتشر کرده است.

از اسحاق‌پور همچنان تک‌نگاری‌هایی متعددی درباره نقاشان به‌نام اروپایی و نیز آثاری درباره متفکران و نویسندگانی همچون الیاس کانتی، تئودور آدورنو، پل نیزان و مارکس، برجای مانده است. از جستارهای یوسف اسحاق‌پور در عرصه هنر و فرهنگ ایران، می‌توان به عناوینی همچون مینیاتور ایرانی، بر مزار صادق هدایت، کیارستمی؛ پشت و روی واقعیت، سرگذشت فکری شاهرخ مسکوب و شهره فیض‌جو اشاره کرد.

از میان کتاب‌های ترجمه شده او در ایران می‌توان از «کیارستمی؛ پشت و روی واقعیت»، «اُزو؛ فرم‌های ناپایداری»، «ساتیا جیت رای: شرق و غرب»، «بر مزار صادق هدایت»، «سینما»، «باستان‌شناسی سینما و خاطره قرن»، «مارکس هنگام فروریزی کمونیسم: زوال سیاست و روشنفکر» و «موراندی؛ نور و خاطره»، نام برد.

۵۷۵۷