چرا برخی از زنان کره‌ای «بازی ماهی مرکب» را تحریم می‌کنند؟

در حالی که گفته می‌شود بازی ماهی مرکب نگاهی انتقادی به رقابت شدید در کره جنوبی دارد که می‌تواند مردم را غرق بدهی کند، فمینیست‌ها می‌گویند که این سریال تصاویر غیرمسئولانه‌ای از زنان به‌عنوان سوژه‌های اعمال خشونت، بیش‌جنس‌گرایی و فداکاری نشان می‌دهد.

تقریباً در نیمه راه تماشای سریال پرطرفدار نتفلیکس ماهی مرکب، ین اون لی از نمایش زنان در این سریالِ به نظر او زن‌ستیزانه، منزجر شد و تلویزیون را خاموش کرد و بقیه سریال را تماشا نکرد.

جین پارک، ۲۴ ساله که می‌خواهد در این مقاله با نام مستعار شناسایی شود نیز به دلیل اعتراض تصمیم گرفته از تماشای این سریال تلویزیونی خودداری کند. معمولاً او عاشق تماشای نتفلیکس است و همیشه مشتاقانه منتظر آخرین قسمت سریال‌هاست، اما بازی مرکب سریالی است که او، پس از خواندن نقدی که آن را به زن‌ستیزی متهم می‌کند، نمی‌تواند از آن حمایت کند.

به همین ترتیب، سول کیم، ۲۷ ساله هم که برای تماشای سریال برنامه‌ریزی کرده بود، زمانی که حرف‌های دوستانش را شنید و نظراتی را در اینترنت خواند آن را زن‌ستیزانه می خواندند، نظرش تغییر کرد. او می‌گوید:

«اگر یک زن در کره هستی، زن ستیزی در حال حاضر بخشی از زندگی روزمره توست. من نمی‌خواهم وقتم را برای تماشای زن‌ستیزی بازی مرکب تلف کنم.»

بازی مرکب، بازیکنان بدهکاری را به تصویر می کشد که در نمونه‌هایی مرگبار از بازی کودکان برای دریافت جایزه نقدی رقابت می کنند. اما در حالی که نمایش فوق‌العاده خشونت‌آمیز و دیستوپیایی این سریال ممکن است مخاطبان بین‌المللی را مجذوب خود کرده باشد و به پربیننده‌ترین سریال نتفلیکس در تمام دوران تبدیل شده باشد، برخی فمینیست‌ها در کره جنوبی با آن سرگرم نمی‌شوند. تحریم‌کنندگانی مانند لی، پارک و کیم بر این باورند که این سریال تصویری تحریف‌شده از زنان ارائه می‌کند و به‌طور غیرمسوولانه‌ای آنها را به‌عنوان سوژه خشونت، بیش‌جنس‌گرایی یا فداکاری نشان می‌دهد. لی می‌گوید:

«من این سریال را تحریم می‌کنم تا به دنیا بگویم زنان دیگر قصد تماشای این نوع محتوا را ندارند.»

زنان لایق محصولات بهتری هستند

لی، یک دانشجوی ۲۵ ساله است که در خارج از سئول پایتخت کره جنوبی زندگی می کند، او عضو از گروه فمینیستی هائلی (Haeil) است که در زبان کره‌ای به معنای «سونامی» است. مانند لی، برخی دیگر از اعضای هائلی به تحریم بازی مرکب پیوسته‌اند، به این امید که این پیام را به نویسنده و کارگردان آن دونگ هیوک هوانگ ارسال کنند که زنان شایسته محتوای بهتری هستند. در حال حاضر، گفت‌وگوهای انتقادی تنها در انجمن‌های فمینیستی درباره سریال صورت گرفته، زیرا تحریم‌کنندگان می‌گویند از ترس آزار و اذیت در کشوری که در آن فمینیست‌ها به طور معمول با شرارت آنلاین روبه‌رو هستند، از ارسال پست در پلتفرم‌های گسترده‌تر اجتناب می‌کنند. آن‌ها خواهان این هستند که هوانگ در حالی که برای فصل دوم سریال برنامه‌ریزی می‌کند، با حساسیت و پیچیدگی بیشتری با داستان‌های زنان برخورد کند.

در کره جنوبی، جایی که نابرابری جنسیتی سیستماتیک است، زنان با تبعیض ریشه‌دار در محل کار، نقش‌های جنسیتی سفت و سخت در خانه، و تهدید گسترده به خشونت جنسی، از تجاوز فیزیکی گرفته تا جرایم دیجیتال، مقابله می کنند. برای زنانی که از حقوق خود دفاع می‌کنند، اغلب این ترس وجود دارد که در معرض خصومت، انگ، آتش زده شدن با گاز، یا اتهام تبعیض معکوس از سوی مردانی قرار بگیرند که خود را قربانی فمینیسم می‌دانند. بایکوت‌کنندگان سریال می‌گویند وجود جو انحرافی در سریال که زنان را سرزنش می‌کند و مردان را ارزشمند می‌داند، از نظر آنها بازی مرکب را بسیار خطرناک می‌کند، زیرا سریال شخصیت‌های زن را به عنوان چهره‌های محدودی نمایش می‌دهد که مطابق با ادراک مردان ترسیم شده‌اند و هیچ کاری برای به چالش کشیدن آنها انجام نمی دهند.

ها این شیم سخنگوی هائلی می‌گوید:

«ما معتقدیم بازی مرکب برای زنان یک تهدید است.» به نظر او، این سریال «نه بازنمایی و نه انتقادی از واقعیت زن‌ستیزی در کره» است، که با «نگاه منحصراً مردانه» تهیه شده و با «بازتولید آزاردهنده خشونت علیه زنان»، زن‌ستیزی را تقویت می‌کند و «پشتوانه آشکاری» از پدرسالاری» است.

شیم می‌گوید برخی از نکات خاص نگران‌کننده در سریال وجود دارد؛ مثل زنان برهنه رنگ‌آمیزی شده و به‌عنوان لوازم اتاق وی آی پی و غیبت آشکار زنان از موقعیت‌های قدرت. بسیاری از شخصیت‌های زن هرگز این امتیاز را ندارند که با نام خود شناخته شوند و به جای آن به عنوان همسر یا مادر سابق یک شخصیت مرد شناخته می‌شوند. برای شیم، چیزی که در مورد بازی مرکب در رابطه با خشونت علیه زنان ناراحت‌کننده است، این است که حضور زنان در داستان تصادفی است و هدفش پیشبرد داستان‌های مردانه است، نه ابزاری برای بیان داستان خودشان. او می‌گوید یکی از نمونه‌های ناراحت‌کننده این موضوع زمانی است که یکی از نگهبانان بازی به تجاوز گروهی به جسد یک بازیکن زن حذف‌شده اشاره می‌کند و پس از آن، دیگر هرگز به این جزئیات هولناک پرداخته نمی‌شود.

مهم‌ترین مشکل برای شیم نحوه به تصویر کشیدن می‌نیئو یا بازیکن شماره ۲۱۲ است. می‌نیئو حیله‌گر بدون شرمندگی تلاش می‌کند با استفاده از تمایلات جنسی به نفع خود، با دئوک سو، بازیکن ۱۰۱، گانگستر سادیستی که به نظر او قوی‌ترین بازیکن در بازی و مطمئن‌ترین شانس او ​​برای بقاست، یک اتحاد استراتژیک ایجاد کند.

شیم نه تنها صحنه سکس آنها را غیرواقعی می‌داند، بلکه به نحوه مبادله جنسی می‌نیئو – و تلاش بعدی او برای انتقام پس از خیانت دئوک سو نقد دارد که به‌عنوان ویژگی اصلی خط داستانی تلقی می‌شود و حتی منجر به مرگ خود او می‌شود. به گفته او، سریال تا حد زیادی پیشینه او را به عنوان یک مادر مجرد فقیر نادیده می‌گیرد (اگر ادعای می‌نیئو در مورد نوزادی که هنوز نام‌گذاری نشده است حقیقت تلقی شود و نه صرفاً ترفندی برای همدردی).

به گفته جو هوی جودی هان، استادیار مطالعات جنسیتی در دانشگاه کالیفرنیا در لوس‌آنجلس (UCLA) مهم است که بحث پیرامون می‌نیئو از این که آیا بازنمایی او واقع بینانه است یا نه، به سوال مهم‌تری که او مطرح می‌کند کشیده شود؛ اینکه «توانمندسازی جنسی به چه معناست و در زندگی واقعی چطور معنا می‌یابد.»

او ادامه می‌دهد:

«یک مساله این است که بگوییم می‌نیئو «جنسی‌شده» است، اما سؤال دیگر و پیچیده‌تر برای فمینیست‌ها، فکر کردن به معنای جنسیت برای زنانی است که در آن موقعیت‌های مخاطره‌آمیز قرار می‌گیرند.»

هان می‌گوید که در محور بحث قابل مشاهده بودن، عاملیت شخصیت‌ها، نقطه‌نظر داستان، و تمایل خود ما به‌عنوان بیننده برای ارزش‌گذاری و همدلی با برخی روایت‌ها بیش از دیگران است: «تنها زمانی که شروع به ایجاد اختلال در این روند کنیم، می‌توانیم به شخصیت‌های به حاشیه رانده‌تر توجه کنیم. می‌نئو در نوع خود یک آدم بدجنس است، اما آیا او یک قهرمان فمینیست است؟ مطمئن نیستم. فقط کاش کسی مثل او می‌توانست شخصیت اصلی فیلم باشد.»

سو ریون یون، استادیار مطالعات فرهنگی در دانشگاه لینگنان در هنگ کنگ، این سوال را تکرار می‌کند: «سؤال بیشتر این است که آیا موفقیت روایت‌های جریان اصلی، دیگر روایت‌های اقلیت‌گرایی تجربی‌تر را تحت شعاع قرار می‌دهد یا خیر». او می‌گوید بدون دسترسی به این موارد، ما در خطر از دست دادن بحث‌های ظریف‌تری هستیم.

در واقع، و همانطور که شیم اشاره می‌کند، خلاف می‌نئو، به شخصیت اصلی گی هان، بازیکن ۴۵۶، توجه داستانی نامحدودی داده می‌شود که به او اجازه می‌دهد علی‌رغم ناکامی‌ها و ناتوانی‌های متعددش به عنوان پدر، پسر و شوهر، تا پایان همچنان به عنوان یک انسان دلسوز ظاهر شود. به گفته هان، واضح است که بازی مرکب به شخصیت گی هون امتیاز می‌دهد، در حالی که زنان را به «نقش‌های کوچک و حمایت کننده در مسیر رنج مردان و داستان‌های مردانه» تنزل می‌دهد. این باعث می‌شود شیم نگران باشد که چنین تصویرسازی‌های سطحی‌ای از هویت زنانه، کلیشه‌های مضری را که فداکاری زنان را توجیه و عادی می‌کند، تداوم بخشد.

انتقادهایی مانند انتقادات بایکوت‌کنندگان باعث ایجاد یک بحث عمومی در کره جنوبی شده است که در انجمن‌های آنلاین، پست‌های رسانه‌های اجتماعی، و تعداد انگشت شماری از مقالات و تفسیرها ظاهر می‌شود، اما هنوز مورد توجه جریان اصلی قرار نگرفته است. هيجان ملی بر سر این سریال به مراتب گسترده تر است.

حس غرور

با نزدیک شدن به هالووین، تقاضا در کره جنوبی برای لباس‌های ورزشی سبزرنگ بازیکنان سریال، به‌ویژه در سایزهای کودکان افزایش یافته. سازمان‌های دولتی محلی توصیه‌های سفر را بر اساس این مجموعه ارائه کرده‌اند، مانند ججو توریسم با این سوال تبلیغاتی با هدف تبدیل رویای خیالی سائه بیئوک پناهنده کره شمالی برای سفر: «بازیکن ۰۶۷ در جزیره ججو چه می‌کند؟» حتی برخی از کلیساها ماکت کارت ویزیت نمادینی را که در اختیار بازیکنان قرار داده شده بود، به امید جذب عضو به کار می‌گیرند. در یک کارت نوشته شده است: «شما به … کلیسا دعوت شده‌اید. از گانبو عیسای شما» که به قسمت ششم و دوستی گی هون و ایل، بازیکن ۰۰۱، اشاره دارد.

هوانگ نویسنده و کارگردان سریال گفته است که بازی مرکب را به عنوان «تمثیل یا افسانه‌ای در مورد جامعه سرمایه‌داری مدرن» ساخته است که بی‌رحمی رقابت‌های شدید در کره جنوبی را نشان می‌دهد. با این حال، این بیرون ریختن کثافت‌های کره جنوبی، آن‌طور که برخی آن را می‌بینند، تاثیری در کاهش علاقه داخلی و غرور ملی نسبت به این سریال نداشته است.

هیونجون مین، استاد مطالعات فیلم در دانشگاه یونسی در سئول می‌گوید:

«بازی ماهی مرکب جنبه شرم‌آور جامعه کره را نشان می‌دهد. اما احساس غرور بسیار بزرگ‌تر از احساس خجالت است. او می‌گوید و هر چه مخاطبان بین‌المللی به بازی مرکب علاقه بیشتری نشان دهند، کره جنوبی‌ها احساس غرور بیشتری می‌کنند.»

به گفته مین، مانند فیلم پاراسایت و پیش از آن آهنگ گنگنم استایل که هیچ‌کدام از آنها در کره جنوبی موفق نبودند، در واقع این توجه در خارج از کشور است که بازی مرکب را در داخل کشور بسیار محبوب کرده است. اکنون، با توجه به وضعیت فوق‌العاده فرهنگ پاپ، تحریم کنندگان فمینیست می‌گویند به نظر می رسد که صدای آنها برای جامعه ناخوشایند باشد. آنها می‌گویند به جای اینکه مورد تایید قرار بگیرند، آنها را به عنوان «قاتل شادی‌های ملی» رد می‌کنند و ترجیح می‌دهند آنها فقط برای موفقیت کشورشان خوشحال باشند.

مین می‌گوید:

«در حالی که بازی ماهی مرکب به منبع غرور ملی در کره تبدیل شده، فمینیست‌ها نمی‌توانند صدای خود را بلند کنند. در حال حاضر صدای فمینیسم شنیده نمی‌شود.»

«چرا اینقدر حساس هستی؟»

او می‌گوید در واقع، بیشتر افراد در زندگی لی آنقدر «در نمایش» حضور دارند که وقتی «بازی مرکب» در مکالمه مطرح می‌شود، به خود زحمت نمی‌دهند تا بفهمند دلیل مخالفت‌های او با آن چیست. دوستان مرد از او پرسیده‌اند: «چرا اینقدر حساس هستی؟» برخی از دوستان زن به همین ترتیب تعجب کرده‌اند: «آیا به هر حال تصویر سریال از زنان مانند هر نمایش دیگری نیست؟» پارک می‌گوید زمانی که به برخی از دوستانش درباره تصمیم خود برای تحریم سریال گفت، آنها به کلی به پیام‌های او پاسخ ندادند.

تحریم‌کنندگان می‌گویند که واکنش‌ها در فضای مجازی، جایی که بسیاری از واکنش‌های ضد زن کشور آشکار می‌شود، بدتر بوده است. کیم نظرات ترولینگ زیادی را در «کافه‌ها» یا انجمن‌های آنلاین مختلف مشاهده کرده است. او می‌گوید:

«زن‌ستیزها فمینیست‌ها را مسخره می‌کنند.»

در یکی از کافه‌های سایبری در پورتال محبوب کره‌ای دائوم، یک کاربر فهرستی از انتقادات فمینیستی درباره بازی مرکب را که در ابتدا در یک گروه زنانه منتشر شده بود، بازنشر کرد. در کنار آن، کاربر یک کارتون منتشر کرد که منتقدان فمینیست را به شکل خوک‌ به تصویر می‌کشید. در پورتال ناور که میزبان کافه همبستگی با مردان جدید «New Men’s Solidarity»، یک گروه حقوق مردان در کره جنوبی است، کاربران فمینیست‌ها را به «پارانویای آزار و شکنجه» متهم کرده و به شوخی گفته‌اند: «اگر ناراحت هستید، باید نحوه نشستن خود را اصلاح کنید.»

کافه همبستگی با مردان همان گروهی است که در ماه ژوئیه حمله سایبری به آن سان، دارنده مدال طلای المپیک را ترتیب داد و او را به خاطر موهای کوتاهش مورد آزار و اذیت قرار داد و سعی کرد با فمینیست خواندن او شهرتش را خدشه‌دار کند. در ماه اوت، رهبر این گروه در یک تظاهرات فمینیستی که توسط هائلی سازماندهی شده بود حاضر شد و در حالی که فیلم حضور خود در حال آزار و اذیت را در کانال یوتیوبش پخش می کرد، آنها را تهدید به قتل کرد.

یکی دیگر از پست‌های کافه همبستگی با مردان، مقاله‌ای منتشر شده در سایت خبری TV Daily به قلم یک زن است با عنوان «چرا نمی‌توانم بازی ماهی مرکب را دوست داشته باشم» که نظراتی مانند «فمینیست‌ها بیمار روانی هستند»، «آیا به درام کشورتان حسادت می‌کنید»، و «دوباره شاکی هستید. آیا به این دلیل است که زندگی شما زباله است؟» زیر آن منتشر شده بود.

بالا بردن آگاهی

اظهارنظرهایی از این دست در کره جنوبی رایج است و شیم می‌گوید که آنها بخشی از تلاش بزرگ‌تر برای شیطان جلوه دادن فمینیست‌ها به‌عنوان «تروریست»‌هایی هستند که نه تنها برای مردان کره‌ای، بلکه برای جمهوری کره نیز تهدید هستند. اما تحریم کنندگان بازی مرکب مانند لی، پارک و کیم می‌گویند که ساکت نخواهند شد. در عوض، آنها امیدوارند که صدایشان آگاهی نسبت به واقعیت زن‌ستیزی در کره جنوبی را افزایش دهد.

همانطور که یون، استاد مطالعات فرهنگی اشاره می‌کند، این امیدواری وجود دارد که بحث سازنده‌تری در جریان باشد. چنین بحثی از نتیجه‌گیری‌های دوتایی ساده در مورد اینکه آیا بازی مرکب زن‌ستیزانه است یا خیر، فراتر می‌رود و ممکن است بحث گسترده‌تری را در مورد فرصت‌هایی که این سریال از دست داده است و همچنین بحث درباره رویکرد به سیاست‌های جنسیتی باز کند.

او می‌گوید:

«فشار یا حتی تمایل برای دیدن کارهای بیشتری از این دست وجود دارد. در آینده‌ای نه چندان دور، وقتی شاهد تولید بیشتر این نوع از K-درام‌های محبوب باشیم، این محصولات چگونه به بحث‌های تقاطعی خواهند پرداخت؟ … این مساله‌ای است که بازی ماهی مرکب یا دیگر فیلم‌ها یا درام‌های کره‌ای باید امروز یا فردا، به نحوی با آن مواجه شوند.»