زنان فرمانروا: پنج ملکه قدرتمند تاریخ

زنان فرمانروا: پنج ملکه قدرتمند تاریخ۸ آبان ۱۴۰۰ - ۳۰ اکتبر ۲۰۲۱

در بیشتر دوره‌های تاریخی و تقریبا در همه کشورها، مردان قدرت را در دست داشته‌اند. تنها در معدود مواردی زنان توانسته‌اند به قدرت رسیده و حکومت کنند. در این مطلب به ۵ ملکه قدرتمند تاریخ می‌پردازیم.

۱. حَتَشپَسوت، فرعون مصر

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

۱. حَتَشپَسوت، فرعون مصر

حَتَشپَسوت شاید به اندازهٔ کلئوپاترا مشهور نباشد اما سال‌ها پیش از او بر سرزمین مصر فرمانروایی می‌کرد. او دومین زنی بود که صاحب تاج‌و‌تخت شد و بر صدر فرمانروایان زن قدرتمند در فهرست ما قرار گرفت.

پیش از او اولین زنی که به مقام فرعون مصر رسید سوبِک‌نفرو از سلسلهٔ دوازدهم مصر باستان بود که به مدت چهار سال پس از مرگ برادر ناتنی‌اش آمِنمِهات چهارم که همسر او هم بود و جانشینی نداشت، سلطنت کرد.

حَتَشپَسوت از سال ۱۴۷۳ تا ۱۴۵۸ پیش از میلاد، فرمانروای مصر بود و اولین زنی بود که صاحب اختیارات کامل این مقام شد.

در دوران سلطنتش بیشتر اوقات در نگاره‌ها و تندیس‌ها او را با پیکری مردانه نشان داده‌اند که جامهٔ فاخر پادشاهان بر تن و ریش دروغینی بر چهره دارد.

• نور‌جهان، ملکه فمینیست گورکانیان
• بزرگان مصر باستان؛ کلئوپاترا، فرعونی که با نیش مار خودکشی کرد
• زنانی که دنیا را تغییر دادند

اما مورخان این آثار به‌جا مانده را نشانهٔ تلاش او برای مرد‌نمایی نمی‌دانند.

نوعی شیوهٔ هنری در مصر باستان وجود داشته است که همه‌چیز را نه آنطور که هست بلکه آنطور که باید باشد نشان دهند. در جایگاه فرمانروایی این چهره‌ای بود که باید از او دیده می‌شد.

۲. وو زتیان، امپراتریس چین

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

وو زتیان، امپراتریس چین

امپراتریس وو تنها زنی بود که در چین با قدرت تمام فرمانروایی کرد. او بانوی دربار و همسر امپراتور، بیوهٔ امپراتور (عنوان و لقب امپراتور فقید به همسرش می‌رسد) و به طور رسمی از سال ۶۹۰ تا ۷۰۵ امپراتریس چین بود.

در طول بیش از دو‌هزاره او تنها زنی است که در چین به مقام امپراتوری رسید.

وو دختر یک تاجر چوب بود که به عنوان یکی از معشوقه‌های فرو‌دست امپراتور تای‌زونگ وارد دربار شد. پس از مرگ او، با نهمین پسر و جانشین او، امپراتور گائوزونگ ازدواج کرد.

امپراتریس وو زنی بود که برای رسیدن به قدرت مدام نقشه می‌کشید و از هیچ قتل و جنایتی هم ابا نداشت. فرمانروایی قدرتمند و توانا بود و یتیم‌خانه‌هایی ساخت و موقعیت زنان را بهبود بخشید و راه رسیدن افراد طبقات فرودست جامعه را به حکومت باز کرد.

۳. تئودورا، امپراتریس روم شرقی

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

امپراتریس تئودورا از فرش به عرش رسید

تئودورا امپراتریس امپراتوری روم شرقی بود. او همسر امپراتور ژوستینین یکم بود که از سال ۵۲۷ تا ۵۶۵ فرمانروایی می‌کرد.

او دختر خرس‌بانی در هیپودروم قسطنطنیه (استانبول فعلی) بود که هنرپیشه و روسپی شد. امپراتور ژوستینین شیفتهٔ زیبایی و هوش او شد و قانونی وضع کرد که پیوند میان هنر‌پیشه‌ها و مردان فرادست در آن دوران قانونی شود و آنها بتوانند با هم ازدواج کنند.

تئودورا، به عنوان همسر امپراتور، نفوذ بسیاری داشت و تاریخ‌نگاران می‌گویند نام او در قوانین مصوب آن زمان آمده است.

او یکی از اولین فرمانروایانی بود که حقوق زنان را در نظر گرفت و قوانینی برای جلوگیری از قاچاق و خرید ‌و ‌فروش دختران جوان وضع کرد و در قوانین مربوط به طلاق تغییراتی به نفع زنان ایجاد کرد.

در افسانه‌ها آمده است که پس از مرگ تئودرا به مدت ۲۰ سال ژوستینین هرروز به سرِ خاک ِ او می‌رفت.

۴. اتلفلد، ملکهٔ مرسیا

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

اتلفلد قلمرو حکمرانی خود را گسترش می‌داد، لشکر‌کشی می‌کرد و قرار‌گاه‌ می‌ساخت

اتلفلد، دختر آلفرد کبیر در ۱۶ سالگی با اتلرد پادشاه مرسیا ازدواج کرد.

پس از بیماری و وخیم شدن وضعیت سلامتی همسرش، اتلفلد به دلیل ساخت‌و‌ساز‌ها و معاهدات و لشکر‌کشی‌های نظامی شهرت بیشتری پیدا کرد.

وقتی اتلرد در حدود سال ۹۱۱ درگذشت، اتلفلد به تنهایی بر مسند پادشاهی نشست. او چندین قلعه و دژ وایکینگ‌ها را تسخیر کرد و حتی یورک، مرکز قلمروی شمالی وایکینگ‌‌ها اعلام کرد که تسلیم و گوش‌به‌فرمان او خواهد بود اما او ناگهان در سال ۹۱۸ در راه رسیدن به آنجا درگذشت.

اتلفلد هرگز دوباره ازدواج نکرد، شاید چون نمی‌خواست همسر جدیدش مهار قدرت قلمروی فرمانروایی او را به دست گیرد. وقتی او درگذشت قدرت به تنها دخترش، الفوین رسید اما چندان دوام نداشت. ادوارد، پسر بزرگ‌تر آلفرد کبیر، به شمال لشکر کشید و خواهر‌زادهٔ خود را برکنار کرد.

۵. رانی لاکشمی‌بای از جانسی

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

در این دیوارنگاره‌ رانی لاکشمی‌بای با فرزندش بر دوش درحال نبرد است. اشاره به چند‌وظیفگی زنان.

رانی (مؤنث راجه) لاکشمبی، ملکهٔ ایالت شاه‌نشین جانسی در شمال هندوستان بود. او از رهبران پیشروی شورش‌های ۱۸۵۷ هند بود.

پس از مرگ مادرش، وقتی رانی فقط ۴ سال داشت، پدرش که از وزرای دربار مارات‌ها بود او را بزرگ کرد. اسب‌سواری و تیر‌اندازی و فنون رزم را از همان آغاز کودکی آموخت و در جنگ‌آوری و شمشیر‌کشی مهارت پیدا کرد.

در سال ۱۸۴۲ با راجه گنگادهر رائو ازدواج کرد اما چندی بعد بیوه شد. کمی بعد از آغاز شورش‌های ۱۸۵۷ هند، رانی لاکشمبی نایب‌السلطنهٔ جانسی شد و به جای فرزند خردسالش که جانشین سلطنت بود، بر مسند نشست.

در سال ۱۸۵۷ او به شورش‌های ضد انگلیسی‌ پیوست و نیرو‌های خود را وارد کارزار کرد. لاکشمبی و نیرو‌هایش در برابر حمله و محاصرهٔ جانسی به مدت دو هفته دلیرانه مقاومت کردند.

می‌گویند وقتی نیرو‌های انگلیسی وارد جانسی شدند، او با دو شمشیر در دستانش در حالی که فرزندش را بر پشت بسته بود، می‌جنگید.

خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید