زبدگان شهری، اقدامی فوری!

سال های طولانی ناظر رفت و آمد شهرداران خوب و بد، شورائیان خوب و بد و مسئولان مختلف در سطح شهرهای کشور بوده ایم. تصمیمات آنها خوب یا بد اثرات مختلفی را بر پیکره شهرهای محل سکونت ما در ایران پهناور وارد کرده است. اکثر تصمیمات عموما سیاسی و بر اساس دیدگاه تعداد قلیلی شکل گرفته و نتایج این تصمیات سالها بعد تازه خود را در عرصه شهر ها خوب یا بد نمایان کرده است. البته بیشتر مواقع تصمیمات لحظه ای و تبلیغاتی غلط که برای مثال شهری را با تمدن و تاریخ، خیلی راحت برای سال ها به چالش انداخته و عملا صدمات اساسی به شهر وارد کرده است. 

از آنجایی که عملا و متاسفانه اعضای شورای شهرها بخصوص در دهه های اخیر به صورت ائتلاف وارد شهر می شوند و شهردار هم بصورت دستوری انتخاب می نمایند فکری جدی برای شهر های کشور در مقابل برنامه های غیر منطقی شهرداری ها باید تدبیر کرد. این روند بعد از مدتی تمامی شهر های ما را با مشکلات واقعی و بحران های ناخواسته روبرو خواهند نمود که اگر کمی دقت کنیم همین حالا هم دچار برخی تصمیمات نابخردانه مسولان و تصمیم سازان دیروزی شهر هایمان هستیم. 

برای جلوگیری از این دست خرابکاران و خرابکاری های شهری که به استناد یک حکم روی سربرگی و چند سطر نوشته خود را حاکم شهر ها می دانند و عملا هر کار دلشان می خواهد بر سر شهر پیاده می کنند ! توصیه می کنم یک انجمن یا هر تشکلی مستقل و مردم نهادی ولیکن علمی تحت عنوان "زبدگان شهر" هر چه سریعتر در شهر ها تاسیس شود (یا هر نامی  در وادی بیان شده) تا تصمیمات غیر معقول، غیر متطقی و غیر علمی را در شهرها نقد رسمی و از انجام آنها بصورت جدی با کمک شهروندان و رسانه ها ممانعت نمایند! نمی شود مثلا شهر دوازده ملیونی تهران را دست چند نفر سپرد که هر چه خواستند بکند و چند سال بعد شهری خرابتر و ویرانه تر از زمان دریافت،  تحویل نمایند و در آخر بفرمایند بیشتر از این امکانات نبود. 

در همین راستا،  امیدوارم شهردار هر شهری متولد و مقیم همان شهر باشد ؟ اقل عقل اینرا می گوید ؟ سپس شورای شهر همه نیز به همین منوال ! چه معنی دارد که مثلا ۶۰ درصد شورای شهر تبریز از شهر های دیگر باشند ؟ به همین سیاق اعضای زبدگان مستقل شهر نیز اهل همان شهر و ساکن همان شهر باشند، این کمترین ضابطه ای برای انتخاب این نوع افراد می باشد، این طور نیست؟! 

این توصیه و تاسیس این انجمن را برای اولین بار در انتهای برنامه خبری زلزله تهران در اوایل ابان امسال ، اینجا ،  معرفی و اعلام کردم. 

در این شرایط تعدادی از زبده گان شهر با پیشینه علمی بصورت مستقل انتخاب و در گروه هایی مثلا اقتصادی، اجتماعی، فنی عمرانی، حمل و نقل، ... یا در قالب یک کمیته جامع، مسایل مطرح در شهر را بررسی و نقد های خوب و بد را در اختیار رسانه ها قرار داده و از مردم و شهرداری برای تعجیل، اصلاح، لغو یا .... هر برنامه ای دیگر مانند فیلتر عمل کرده و هشدار های لازم را به مسولان امر متذکر و بیان می کنند. این امر بدون شک از هزاران خرابکاری در سطح شهر جلوگیری کرده و می تواند تضمین کننده یک شهر سالم و امن را در آینده شهروندان آن شهر را به ارمغان بیاورد. شورای شهر و شهردار و شهرداری هم می بایستی به اعلام عمومی برنامه های خود برای شهر را شش ماه قبل از عملی کردن آنها موظف می شود تا در سطح شهر برای شهروندان عوارض پرداز و زبدگان شهر زمان کافی برای بررسی مستقل، دقیق و علمی آنها فراهم باشد. 

در انتها ممکن است برداشت شود که اینهم یک شورا مثل شورا های دیگر می شود و  اعضای آن ممکن است تحت تعاملات اقتصادی، مالی و سیاسی قرار بگیرند !  البته ترس چنین مواردی همیشه بوده و هست ولیکن در سطح دانشمندان و دانشگاهیان مستقل و زبدگان، استقلال در رای همیشه بالاتر از هر مطلب دیگری بوده چه بسا که یک رای و نظر مردود ! زبدگی شخص را کاملا در سطح کشور یا حتی جهان از بین ببرد لذا می بایستی ان شا الله خیلی کمتر رخ دهد، در ضمن در صورت خطا همیشه جایگزینی آن دسته از افراد به راحتی وجود خواهد داشت !

با توجه به آنچه در گذشته بر سر شهر های ما در اثر تصمیمات نادرست آمده، تنها راه موجود تاسیس چنین تشکلی است !

* استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران و بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران در ایران