تنش آبی در ۳۰۰ روستا و شهر کهگیلویه و بویراحمد

آفتاب‌‌نیوز :

۵۷ رودخانه به طول یک هزار و ۴۰۰ کیلومتر و ۱۱ هزار کیلومتر آب راه در این استان وجود دارد، اما بنا به گفته " رسول فرهادی " مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد، به دلیل کم بارشی شاهد بروز خشکسالی کم سابقه در سطح کشور و این استان هستیم که باید طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در راستای حفاظت و صیانت از منابع آبی و تلاش برای سازگاری با کم آبی را در دستور کار قرار گیرد.

وجود سه هزار و ۴۱۱ حلقه چاه با حجم تخلیه ۱۸۵ میلیون متر مکعب برای مصارف شرب، صنعت و کشاورزی دارای پرونده در این استان کوچک با دو اقلیم سردسیری و گرمسیری وجود دارد و البته یک هزار و ۲۳۷ حلقه چاه غیرمجاز با حجم تخلیه ۶۵ میلیون متر مکعب نیز تاکنون در استان کهگیلویه و بویراحمد شناسایی شده است.

بنا به گفته مسئولان آبی، در پنج سال اخیر، ۴۰۸ حلقه چاه غیرمجاز با حجم صرفه‌جویی ۱۱ میلیون متر مکعب پُر و از این تعداد، ۹۱ حلقه معادل ۲۲ درصد کل چاه‌های پُر شده در سال گذشته با حجم صرفه‌جویی ۲ میلیون متر مکعب، مسلوب المنفعه شده است.

از سویی مهم‌ترین پروژه آبرسانی به چهار شهر گرمسیری در کهگیلویه بزرگ که با هدف تأمین آب پایدار چهار شهر دهدشت، سوق، لنده و چرام از سد کوثر در سال ۱۳۹۶ با حضور وزیر وقت نیرو، مسئولان استانی و شهرستانی کلنگ‌زنی شد و براساس برنامه زمانبندی، تکمیل و بهره‌برداری از این طرح حیاتی سه ساله تعریف شده بود با گذشت بیش از چهار سال و نیم از شروع عملیات و حدود ۱۸ ماه از پایان سررسید هنوز ۳۲ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

هم اکنون بیش از ۳۰۰ روستای استان کهگیلویه و بویراحمد در فصل تابستان و زمستان دارای تنش آبی بوده که با ده‌ها دستگاه تانکر آبرسانی سیار کار آبرسانی به آن‌ها انجام می‌شود.

رسول فرهادی مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد از کاهش شدید دُبی چاه‌های آب این استان خبر می‌دهد و به ایلنا از یاسوج می‌گوید: بارش‌های سال گذشته بدون استفاده در ذخیره سازی مناسب از استان خارج شده است.

وی با بیان اینکه اهمیت و ضرورت تکمیل زیرساخت‌های ذخیره سازی آب در سال جاری به وضوح نمایان شد و در سال گذشته حدود ۵۴۰ میلی متر بارش داشتیم، اظهارداشت: همه بارش‌های سال گذشته از این استان خارج و منفعتی برای استان نداشته است.

مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد که بسیاری آن را سرزمین زاگرس، آریو برزین و ... هم می‌نامند با اشاره به تنش آبی استان هم می‌گوید: در تابستان امسال از ۲۴ ساعت شبانه روز، با قطعی ۱۲ ساعته آب رو به رو شدیم و برخی مناطق تا دو روز بی آبی را تجربه کردند.

فرهادی با تاکید بر اینکه به جز شهرستان گچساران که از سد کوثر بهره می‌برد، اغلب مناطق با مشکلات آبی رو به رو شدند، خاطرنشان کرد: دُبی چاه‌ها به شدت کاهش یافته و به تعمیر اساسی و لایروبی نیاز پیدا کرده است.

وی همچنین به روند ساخت سد تنگ سرخ یاسوج هم اشاره و گفت: این سد در حال حاضر ۳۸ درصد پیشرفت دارد.

به گزارش ایلنا، از سویی ادامه فعالیت " سدتنگ سرخ یاسوج" محل مناقشه بین برخی از مسئولان استان کهگیلویه و بویراحمد و فعالان زیست محیطی و صاحبان راضی تحت پوشش این پروژه شده که به نظر می‌رسد فعالیت این پروژه را در آینده نزدیک با مشکلات جدی مواجه کند.

مدیرعامل آب منطقه‌ای استان کهگیلویه و بویراحمد تاکید می‌کند که باتوجه به کاهش بارندگی، همه منابع آبی استان به عنوان یکی از مناطق پرآب کشور در سال تنش آبی تحت تأثیر خشکسالی است.

به گفته فرهادی، همه منابع آبی این استان شامل رودخانه‌ها، چشمه‌ها، چاه و سد‌ها تحت تاثیر تنش آبی بوده و هم اکنون ۱۳ رودخانه استان در سرشاخه‌های بشار، زهره، خیرآباد و مارون با آفت دُبی ورودی آب مواجه بوده و میزان آب چشمه‌های کهگیلویه وبویراحمد نسبت به پارسال کاهش محسوس دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای این استان از اُفت ایستایی آب ۱۵ دشت استان نیز خبر می‌دهد و اظهارداشت: تکمیل طرح‌های احداث سد تنگ سرخ، سد چم شیر و سرپری از برنامه‌های مهم دولت برای مدیریت آب در استان کهگیلویه و بویراحمد است.

وی با اشاره به ضرورت مدیریت روان آب‌ها برای ذخیره سازی آب در مقوله پیشگیری از بروز سیلاب ها، فرسایش خاک و استفاده در زمان خشکسالی می‌گوید: تعدادی از ساختگاه‌های کهگیلویه و بویراحمد مانند سقاوه و آبریز در حال تکمیل مطالعات هستند و در آینده نزدیک وارد فاز اجرایی می‌شوند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: تکمیل طرح‌های مهم تامین و مهار آب استان با استفاده تقویت اعتبارات ملی شامل سد‌های تنگ سرخ و سرپری، آبرسانی از سد کوثر به شهر‌های لیکک، دهدشت، سوق، لنده و چرام و ۳۰۰ روستای مسیرخط انتقال. آبرسانی به دیشموک و قلعه رئیسی، مرمت و بازسازی تاسیسات آبی شبکه‌ها، ایستگاه‌های پمپاژ، لایروبی کانال‌ها از مهم‌ترین این برنامه هاست.

فرهادی تاکید کرد:خودداری از کشت برنج در مناطق دارای تنش آبی و تحت پوشش چاه‌ها و ایستگاه‌های پمپاژ، رعایت الگوی کشت وعدم کشت محصولات پر آب بر، جایگزینی گیاهان دارویی مقاوم به خشکسالی و اجرای سیستم آبیاری تحت فشار در اراضی استان و نصب کنتور‌های هوشمند و حجمی آب و روی چاه‌ها و ایستگاه‌های پمپاژ کشاورزی از راهکار‌های مدیریت دوران خشکسالی است.

وی گفت: همچنین اقدام‌هایی مانند تکمیل طرح‌های آبرسانی از دشتروم به سد شاه قاسم، خودداری از توسعه کشت‌های فصلی، عدم واگذاری اراضی جدید در سال آبی جاری برای کشت‌های کشاورزی، فعالیت طرح‌های پرورش ماهی متناسب با دبی آب محل تأمین برنامه اجرایی کاهش اثرات و در دستور کار دولت است.

این مسئول منابع آبی در کهگیلویه و بویراحمد افزود: با وجودی که این استان با ۱۱ و ۲ دهم میلیارد متر مکعب بارندگی سالیانه هشت و نیم میلیارد متر مکعب از استان‌های پربارش کشور است، اما تنها یک سد مخزنی بزرگ سد کوثر با ۵۰۰ میلیون متر مکعب و سد کوچک شاه قاسم کمتر از ۱۰ میلیون متر مکعب امکان ذخیره سازی رواناب‌ها وجود دارد و به همین دلیل بخش قابل توجه از روان آب‌ها از استان خارج می‌شود.

کهگیلویه و بویراحمد با ۷۵۰ هزار نفر جمعیت یک درصد مساحت کشور را در اختیار داشته و دارای مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومترمربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.