شورای امنیت سازمان ملل: خشونت‌ و جنگ در اتیوپی متوقف شود

شورای امنیت سازمان ملل متحد برای اولین بار خواستار پایان دادن به خصومت‌ها در اتیوپی شد و از طرف‌های متخاصم خواست تا درباره «آتش‌بس پایدار» مذاکره کنند.

درگیری یک سال گذشته بین نیروهای دولت فدرال اتیوپی و شبه‌نظامیان تیگرای در شمال این کشور به کشته شدن هزاران نفر و آواره شدن بیش از دو و نیم میلیون نفر شده است. سازمان ملل اعلام کرده است که بیش از هفت میلیون نفر در مناطق تیگری، آمهارا و آفار به کمک نیاز دارند، از جمله پنج میلیون نفر در تیگرای. تخمین زده می‌شود حدود ۴۰۰ هزار نفر هم‌اکنون در شرایط قحطی و گرسنگی مطلق به سر می‌برند.

درگیری‌ها در اتیوپی پس از آن شدت گرفت که جبهه آزادی‌بخش خلق تیگرای در روزهای گذشته اعلام کرد که با تصرف مناطق جدید به همسایگی آدیس آبابا پایتخت این کشور رسیده است.

جبهه آزادی‌بخش خلق تیگرای پس از آغاز نخست‌وزیری آبی احمد و تلاش او برای کاستن از میزان خودمختاری در منطقه تیگرای و کاهش نقش دولت محلی با دولت فدرال وارد جنگ شد.

با بالاگرفتن تنش‌ها و جنگ در اتیوپی، جلسه شورای امنیت که پیش از این قرار بود روز جمعه ۵ نوامبر برگزار شود به روزهای آینده موکول شد.

اما ۱۵ عضو دائم و غیردائم این شورا با انتشار یک بیانیه مشترک، «نگرانی عمیق خود را در مورد گسترش و تشدید درگیری‌های نظامی در شمال اتیوپی» ابراز کردند.

اعضای شورای امنیت همچنین از همه طرف‌ها خواستند تا از «سخنان نفرت‌انگیز و تحریک به خشونت و تفرقه‌افکنی» خودداری کنند و از آنها خواست «به خصومت‌ها پایان دهند و برای یک آتش‌بس پایدار مذاکره کنند». اعضای شورا همچنین خواستار دسترسی بدون مانع به کمک های بشردوستانه و برقراری مجدد خدمات عمومی شدند.

اما در اتیوپی خبری از پایان درگیری و جنگ نیست. نیروهای تیگرای که با ارتش آزادیبخش اورومو متحد شده‌اند، گفته‌اند که شهرهای کلیدی را در بزرگراه اصلی منتهی به آدیس آبابا، تصرف کرده و تهدید کرده‌اند که به سمت پایتخت حرکت خواهند کرد. در مقابل دولت اتیوپی می‌گوید جبهه آزادی‌بخش خلق در مورد فتوحاتش اغراق می‌کند.

بخش اعظم شمال اتیوپی به عنوان منطقه جنگی بدون ارتباطات اینترنتی و برق در خاموشی مطلق مانده و دسترسی خبرنگارها به این منطقه نیز ناممکن شده است.

همزمان با افزایش هشدار‌های بین‌المللی در مورد چشم‌انداز وقوع یک جنگ همه جانبه در دومین کشور پرجمعیت آفریقا، نیروهای مسلح فدرال روز جمعه از سربازان بازنشسته و کهنه سربازان درخواست کردند تا دوباره به ارتش بپیوندند و مهلت ثبت‌نام را تا ۲۴ نوامبر تعیین کردند.

در هفته گذشته، دولت همچنین به مدت شش ماه وضعیت فوق‌العاده اعلام کرد و مقامات محلی به غیرنظامیان در پایتخت گفتند که برای دفاع از محله های خود آماده شوند.

روز جمعه، سفارت ایالات متحده در آدیس آبابا به همه شهروندان آمریکایی توصیه کرد که «در اسرع وقت» کشور را ترک کنند و وضعیت امنیتی را «بسیار متغیر» توصیف کرد.

هم‌اکنون جناح‌های مخالف دولت با هم متحد شده‌اند تا به هر نحو ممکن دولت آبی احمد را سرنگون کنند. این اتحاد، جبهه متحد نیروهای فدرالیست و کنفدرالیست اتیوپی، شامل جبهه آزادیبخش خلق تیگرای (TPLF) است و اعضای گروه‌های قومی قبلاً رقیب، از جمله ارتش آزادیبخش اورومو (OLA) را  هم در بر می‌گیرد.

اما مهم‌ترین مساله درباره اتیوپی وضعیت وخیم مردم در مناطق جنگی است. آژانس‌های کم‌رسان تا حد زیادی قادر به فعالیت در این مناطق نیستند. سازمان ملل می‌گوید تنها بخش کوچکی از کمک‌های بشردوستانه به افرادی که به آن نیاز دارند می‌رسد. رهبران تیگرای می‌گویند دولت فدرال تلاش می‌کند تا به مردمش گرسنگی بدهد. دولت فدرال این ادعا را رد می‌کند.

با این حال، هفته گذشته گزارش سازمان ملل متحد در مورد این مناقشه، اطلاعات دست اولی از یک رشته نقض حقوق بشر ارائه کرد که به گفته میشل باچله، کمیسر حقوق بشر سازمان ملل متحد، ممکن است برخی از آنها «جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت باشد».

باچله گفت که «اکثر موارد نقض حقوق بشر» بین نوامبر ۲۰۲۰ و ژوئن ۲۰۲۱ احتمالا توسط نیروهای ارتش اتیوپی و متحدان اریتره‌ای آنها انجام شده است. در این گزارش به موارد نقض حقوق بشر جبهه آزادی‌بخش خلق تیگرای هم اشاره شده است.