ماجرای توقف خرید تضمینی از نیروگاه‌های تجدیدپذیر

به گزارش خبرنگار، یکی از برنامه‌های مهم وزیر نیرو برای صنعت برق تولید ۱۰ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر در کنار توسعه نیروگاه‌های حرارتی بود. با این حال اوایل مهر ماه ابلاغیه‌ای از سوی وزارت نیرو مبنی بر توقف خرید تضمینی تجدیدپذیرها منتشر شد. در این ابلاغیه که به شرکت‌های توزیع نیروی برق سراسر کشور ارسال شد، از آن‌ها خواسته شد تا اطلاع ثانوی از عقد قراردادهای خرید تضمینی خودداری کنند.

آنطور که مشخص است استفاده از ظرفیت‌های ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید در دستور کار وزارت نیرو قرار دارد. ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید که در سال ۹۴ تصویب و ابلاغ شد به بیان ظرفیت‌های مختلفی در جهت افزایش تولید و بهینه سازی مصرف انرژی می‌پرداخت. به گفته کارشناسان آئین نامه اجرایی این قانون به گونه‌ای تصویب شد که کارکرد خود را از دست داد ولی اخیراً استفاده از این قانون دوباره در دستور کار قرار گرفته است. بنا بر ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، منابع مالی ناشی از صرفه‌جویی در سوخت‌های فسیلی باید صرف توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر شود.

در همین راستا، جعفر محمد نژاد، سخنگوی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: بحث خرید تضمینی تجدیدپذیرها تا تعیین تکلیف مدل جدید که از طریق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید است، متوقف شده ولی برای آن‌هایی که از قبل پروانه تولید گرفتند و می‌خواهند بسازند یا آنهایی که در مرحله ساخت هستند، همچنان خرید تضمینی ادامه دارد. اما برای کسانی که از مهر ماه به بعد درخواست مجوز بدهند، قرارداد خرید تضمینی امضا نمی‌شود.

وی تأکید کرد: بنای ما بر این بود که سرمایه گذاری آسیب نبیند و در این یک ماه اگر کسی به ما برای اخذ پروانه تولید مراجعه می‌کرد، اعلام می‌کردیم که تا مشخص شدن این بحث جدید صبر کنند.

محمد نژاد افزود: برنامه ما این است که خرید تضمینی از نیروگاههای بزرگ متوقف شود و فقط برای نیروگاه‌های کوچک، مثلاً پنل‌های خورشیدی پشت بام‌ها، انجام شود. البته کم و کیف و محدوده دقیق آن مشخص خواهد شد.

سخنگوی ساتبا با اشاره به اینکه چه بسا اقدام از طریق ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید برای سرمایه گذار به صرفه تر باشد، گفت: طبیعتاً هر سرمایه‌گذاری خواهان بازگشت سریع‌تر سرمایه‌اش است و تاکید وزیر نیرو هم این است که سرمایه گذاران در نیروگاههای تجدیدپذیر نباید ۲۰ سال صبر کنند تا به اصل سرمایه خود برسند، بلکه باید سریع‌تر بازگشت سرمایه برای او رخ دهد و بعد از آن خودش تصمیم بگیرد که می‌خواهد این برق تولیدی را به شبکه بفروشد یا صادر کند.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی حمایت دولت از نیروگاههای تجدیدپذیر گفت: بحث تعرفه گذاری پلکانی که میزان مصرف مازاد بر الگو با نرخ تجدید پذیرها محاسبه می‌شود، قطعاً مؤثر خواهد بود به شرط آنکه منابع حاصل از آن در خود نیروگاههای تجدیدپذیر سرمایه گذاری شود. در ضمن مذاکراتی با صندوق سبز سازمان محیط زیست انجام شده تا از طریق این صندوق نیز حمایت‌هایی انجام شود زیرا یکی از بهترین راهکارهای حفاظت از محیط زیست گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر است. همچنین به توانیر پیشنهاد شد، بخشی از جریمه صنایع پرمصرف نیز به تجدیدپذیرها اختصاص یابد که این امر نیز در حال مذاکره است.

محمد نژاد تأکید کرد: با این حال منابع ماده ۱۲ نا محدود است و به نفع تمام بخش‌های کشور است. در واقع اگر این فرصت فراهم شود که وزرات نفت به جای اینکه نفت و گاز خود را در نیروگاه‌ها به قیمت بسیار پایین بسوزاند، در صنایع پالایشی سرمایه گذاری کند یا صادر کند، قطعاً در کلان به نفع اقتصاد کشور است و به همین خاطر باید از این طرح حمایت شود.

سخنگوی سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر در پاسخ به سوالی مبنی بر وضعیت بومی سازی نیروگاه‌های تجدیدپذیر گفت: خوشبختانه نیروگاه‌های بادی وضعیت بسیار خوبی دارند و تا ۸۰ درصد بومی سازی شده است. در مورد نیروگاه‌های خورشیدی که بخش اعظم برنامه ۱۰ هزار مگاواتی را تشکیل می‌دهد، یک گلوگاهی به نام سلول خورشیدی وجود دارد که فناوری تولید آن در اختیار ۳-۴ کشور بیشتر نیست. البته یکی از سیاست‌های ۱۰ هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر هم استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان برای تولید داخلی سلول‌های خورشیدی است.

وی افزود: به جز سلول خورشیدی، تمام پنل‌های خورشیدی مان را در داخل تولید می‌کنیم و چند شرکتی که در این زمینه فعال هستند در حال حاضر ظرفیت تولید ۳۰۰ مگاوات در سال را دارند که در صورت حمایت مضاعف و تأمین مالی بیشتر هم می‌شود.

لازم به ذکر است هفته گذشته سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، به‌منظور توسعه و احداث ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر با کمک بخش خصوصی فراخوان عمومی منتشر کرده است.

نیروگاه‌های تجدیدپذیر به نیروگاه‌هایی گفته می‌شود که منشأ تولید انرژی آنها غیر از سوخت‌های فسیلی نفت و گاز است. نیروگاه‌های خورشیدی و بادی از متداول‌ترین نیروگاه‌های تجدیدپذیر هستند. در حال حاضر ظرفیت تولید انرژی تجدیدپذیر ایران فقط حدود هزار مگاوات است.