پایان اجلاس تغییرات اقلیمی گلاسگو؛ کشورها بر سر پیمانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی به توافق رسیدند

نزدیک به دویست هیئت شرکت‌کننده در اجلاس تغییرات اقلیمی گلاسگو، «سی‌اُ‌پی۲۶» (کوپ۲۶)، در اپسین روز بر سر پیمانی برای تسریع اقدامات لازم جهت مقابله با تغییرات اقلیمی به توافق رسیدند. با این حال فشارهای لحظه آخر از سوی چین و ‌هند، بند مربوط به «مصرف زغال سنگ» برای تولید انرژی را از توافق حذف کردند.

هدف محدود کردن افزایش دمایش زمین به حداکثر یک و ‌نیم درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیش از دوره صنعتی شدن، یکی از ارکان اصلی توافقنامه گلاسگو بود. این هدف نخستین بار در سال ۲۰۱۵ در نشست اقلیمی پاریس تعیین شده بود.

این توافق برای نخستین بار پایان دادن به مصرف سوخت‌های فسیلی را نیز مد نظر قرار داده بود. اما در واپسین لحظات و تحت فشار هند، که از حمایت چین و دیگر کشورهایی که از این سوخت‌ها استفاده می‌کنند برخوردار بود، در نهایت توافق شد بجای حذف سوخت فسیلی و ‌ذغال سنگ، استفاده از آن به تدریج تقلیل یابد‌.

بوپندر یاداو، وزیر محیط زیست و آب و هوای هند، روز شنبه ضمن انتقاد شدید از پیش نویس توافق اجلاس آب و هوایی سازمان ملل گفت که او با «زبان به کار رفته در مورد یارانه سوخت‌های فسیلی» مخالف است و این پیش‌نویس «توازن» ندارد.

یاداو در یکی از شدیدترین انتقادهای مطرح شده درباره پیش‌نویس توافقنامه اقلیمی گلاسگو گفته بود، کشورهای در حال توسعه این حق را دارند که از باقی‌مانده «بودجه کربن» جهانی استفاده کنند. «بودجه کربن» جهانی به مقدار دی اکسید کربنی که جهان می‌تواند قبل از عبور میزان گرمایش از آستانه ۱.۵ درجه سانتیگراد استفاده کند، اطلاق می‌شود.

وی در جلسه جمع‌بندی ضمن ابراز تردید نسبت به حصول یک اجماع در این زمینه، گفت: «در چنین شرایطی، در حالی که کشورهای در حال توسعه همچنان باید با برنامه‌های توسعه و ریشه‌کنی فقر دست و پنجه نرم کنند، چگونه می‌توان انتظار داشت که [این کشورها] بتوانند در مورد حذف تدریجی یارانه‌های زغال‌سنگ و سوخت‌های فسیلی قول بدهند؟»

ایران نیز روز شنبه ضمن بیان نارضایتی خود از زبان به کار رفته در پیش‌نویس توافقنامه اعلام کرد از حذف تدریجی یارانه سوخت‌های فسیلی راضی نیست و از موضع هند حمایت کرد.

کشورهای ثروتمند توافق کردند تعهدشان در قبال تامین مالی کشورهای فقیر برای انطباق با تغییرات اقلیمی، و کربن زدایی اقتصاد آنها را افزایش دهند.

توافق اجلاس گلاسکو، کاهش انتشار گاز کربن و همچنین کاهش جنگل‌زدایی را هم در بر دارد.

جان کری،‌ فرستاده ویژه رئیس جمهوری آمریکا در امور آب و هوایی، در این زمینه گفت که جهان از هر زمان دیگر «به جلوگیری از آشفتگی اقلیمی و نیز تامین آب و هوای پاک‌تر و سیاره سالم‌تر، نزدیکتر» است.

نشست بین المللی بعدی تغییرات آب و هوایی قرار است سال آینده در شرم الشیخ مصر برگزار شود.