صبوری: شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه، نماز جمعه را عقیم کرده است / نامدار: نماز جمعه در حال حاضر مخصوص یک طبقه خاصی از جامعه شده است

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، ابوالفضل لطفی؛ ماجرا از آنجا آغاز شد که امام جمعه شهر لواسان به یکباره و بدون هیچ توضیحی توسط شورای سیاست گذاری ائمه جمعه برکنار شد و اعتراضات دانشجویی و مردمی زیادی را به همراه داشت و متأسفانه این شورا و اعضای آن نیز خود را قائل به پاسخگویی در برابر افکار عمومی نمی‌دیدند و همین مسئله، باعث عدم اعتماد به این شورا در بین بسیاری از مردم شده است.

مسئله نماز جمعه‌ها و رویکرد و رویه آن در طی سال‌های بعد از انقلاب تا حال حاضر دستخوش تغییرات و تحولات زیادی بوده است که جای نقد و بررسی به صورت ریشه‌ای دارد. به عبارتی با نگاه به نماز جمعه‌های اوایل انقلاب و مقایسه آن با نماز جمعه‌های فعلی کشور و رویه آنان و همچنین مسئله حضور و استقبال مردم، به راحتی در میابیم که ساختار و رویه فعلی نماز جمعه‌های کشور ضعف‌ها و مشکلات فراوانی دارد.

این مسئله زمانی جدی‌تر می‌شود که مسئولین امر در این قضیه یعنی شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه و اعضای آن، رویه حال حاضر نماز جمعه‌ها را مطلوب و درست دانسته و حتی با وجود تعطیلی چندین ماهه نماز جمعه در بیشتر شهر‌ها از جمله تهران و عدم استقبال مردم به آن، این قضایا را نادیده گرفته و با قدرت به رویه و عملکرد نادرست خود ادامه می‌دهند و متأسفانه هیچ موقع پاسخگوی افکار عمومی نبوده‌اند.

از این رو بر آن شدیم که پیرامون این موضوع مهم و حیاتی یعنی رویه نماز جمعه‌ها در ساختار کشور که واکنش‌های زیادی را به همراه داشته است، به گفتگو با فعالین دانشجویی بپردازیم. محمدحسین صبوری، دانشجوی رشته اندیشه سیاسی دانشگاه شهید بهشتی و دبیر سابق اتحادیه جنبش عدالت‌خواه دانشجویی و ارشا نامدار ایوبی، دانشجوی رشته فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف و دبیر تبیین مواضع بسیج‌ دانشجویی دانشگاه‌های تهران در این باره به گفتگو با خبرگزاری دانشجو پرداختند. 

 

محمدحسین صبوری، دانشجوی رشته اندیشه سیاسی دانشگاه شهید بهشتی و دبیر سابق اتحادیه جنبش عدالت‌خواه دانشجویی در این برنامه بیان کرد: هر پدیده‌ای با توجه به ماهیت و محتوای آن تعریف خواهد شد و صرفاً اسم نیستند. فرائض دینی نیز همین‌گونه هستند و ما چیزی به نام نماز جمعه مطلوب نداریم و این نماز را با توجه به یکسری ویژگی‌ها و شرایطی که دارد، تعریف می‌کنیم. نماز جمعه نمازی است که هم عبادی و هم سیاسی باشد و یک خبطه آن شامل اندرز‌های اخروی و یک خبطه شامل اندرز‌های سیاسی و اجتماعی روز و مسائل جامعه است. اما زمانی که اینگونه نباشد، صرفاً تبدیل به یک نماز معمولی ظهر و عصر با دو رکعت کمتر می‌شود که یک سخنران معمولی هم قبل از نماز‌ها دارد و همین‌طور یک تفاوت شکلی نیز دارد و آن اسلحه دست گرفتن امام جمعه است؛ بنابراین نماز جمعه شامل ویژگی‌هایی است که باید وجود داشته باشد و حتی گفته می‌شود که جایگزین آن دو رکعتی که کم می‌شود، آن دو خطبه‌ای است که خوانده می‌شود و اگر آن دو خطبه، مطلوب نباشد، تفاوت خاصی با نگفتن ندارد.

وی در ادامه با توجه به روند تاریخی نماز جمعه‌ها از ابتدای انقلاب تا به امروز تأکید کرد: درمورد نماز جمعه‌ها نباید مقایسه تاریخی داشته باشیم و بحث اصلی بر روی کیفیت آنان است. چه بسا نماز جمعه‌هایی را داشته باشیم که کیفیت آن از اوایل انقلاب یا دوران خلافت اسلامی در صدر اسلام نیز بهتر باشد و یا برعکس باشد. ما زمانی که نماز جمعه‌های اول انقلاب به امامت آیت‌الله طالقانی را نگاه می‌کنیم، متوجه تفاوت فاحش آن با امروزه می‌شویم. اما ما نماز جمعه‌ای نیز داشتیم که یکه‌تاز مبارزه با ظلم و ویژه‌خواری و احقاق حقوق مردم در آن منطقه باشد و نماز جمعه‌ای نیز در سال ۶۸ داشتیم که خطبه مانور تجمل را در آن خوانده‌اند.

در دوران کرونا و تعطیلی نماز جمعه‌ها، خلأ سخنرانی‌ها و صحبت‌های مهم نماز جمعه را چقدر احساس می‌کردیم؟

او در ادامه افزود: خود ائمه جمعه باید در هر منطقه بررسی کنند و ببینند که در دوران کرونا، نبود نماز جمعه تأثیر زیادی در جامعه داشته و مردم خلأ جدی‌ای را احساس می‌کردند یا کلاً فراموش شده است. ولی باید گفت در دوران کرونا و تعطیلی نماز جمعه‌ها، خلأ سخنرانی‌ها و صحبت‌های مهم نماز جمعه را چقدر احساس می‌کردیم؟ زمانی که برای چند روز خبرگزاری‌ها خبری نشر ندهند، در جامعه خلأیی احساس خواهد شد، اما نبود نماز جمعه در این حد نیز نبوده است.

نماز جمعه جای تقویم‌خوانی نیست

صبوری در ادامه گفتگو پیرامون نماز جمعه‌ها بیان کرد: یک آماری را خود شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه داده است و گفته که در بیش از ۹۰۰ نقطه در کشور نماز جمعه برگزار می‌شود و هر کدام را اگر حدود یک ساعت حساب کنیم، حدود ۹۰۰ ساعت رسانه رایگان داریم که باید پرسید چقدر از آن توسط ائمه جمعه استفاده مفید شده است. آقای حاج‌علی‌اکبری فرمودند که نماز جمعه مانند خبرگزاری کارش خبررسانی به مردم نیست و آن دوران گذشته است، ولی باید گفت که نماز جمعه جای تقویم‌خوانی نیز نیست و دوران این مسئله نیز گذشته است. به عبارتی خیلی از فعالیت‌های دیگر در بخش‌های دیگر انجام می‌شود و این حرف ایشان، حرف و نگاه درستی نیست و این حرف غیرقابل هضم و عجیبی بود که ائمه جمعه نباید از آن الگو بگیرند. به عبارتی شأن نماز جمعه فراتر از خبرگزاری و بخش‌های دیگر است.

حرف‌های نماز جمعه باید باعث مکدر شدن خاطر کسانی که فساد کردند، شود نه مردم

او در ادامه صحبت‌های خود اظهار کرد: نقطه مثبت عملکرد آقای حاج‌علی‌اکبری این است که حرف و عمل ایشان شبیه هم است و چیزی که در حرف می‌گویند در عمل نیز اجرا می‌کنند. رهبری صریحاً تأکید داشتند که از امثال آقای رحیم‌پور در نماز جمعه‌ها استفاده کنید، اما ایشان در تلوزیون می‌گویند که نماز جمعه جای حرف‌های ساختار شکنانه و خارح از قواعد نیست و آقای رحیم‌پور در این قواعد ما نمی‌گنجد. همچنین ایشان فرمودند که نباید حرف‌هایی در نماز جمعه زده شود تا خاطر مردم مکدر و مشوش شود و این حرف واقعاً خنده‌دار است. باید پرسید ذهن مردم مشوش می‌شود یا افرادی که به اسم حوزه علمیه جنگل‌خواری کرده یا باستی‌هیلز ساختند.

شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه، نماز جمعه را اخته کرده‌اند

دبیر سابق اتحادیه جنبش عدالت‌خواه دانشجویی درمورد برکناری امام جمعه لواسان و حواشی آن گفت: حضور حاج آقای لواسانی در نماز جمعه لواسان باعث ایجاد یک شور و حرارتی در بین مردم شده بود و خاطر کسی جز افراد معلوم‌الحال مشوش و مکدر نشده بود. آقای حاج علی اکبری فردی مثل ایشان را برکنار می‌کند و از طرف دیگر از امام جمعه‌ای که انتقادات زیادی به او مطرح است، تقریر می‌کند و بعد از آن نیز می‌گویند که برکناری حاج آقای لواسانی ربطی به عدالت‌خواهی نداشته است و یک روال عادی بوده است و چرا این روال‌های عادی و معمول برای بقیه ائمه جمعه رخ نداده است. به نوعی با این عملکرد و صحبت‌ها، نماز جمعه را اخته و عقیم کرده‌اند. اختلاف ما با آقای حاج‌علی اکبری در مقام نظر است و ایشان برخی مسائل را ساختارشکنانه و خارج از ضابطه می‌بیند و اختلاف نظر جدی و ریشه‌ای بر روی تعریف و هویت نماز جمعه با ایشان داریم. این مسائل پیام دارد و باید منتظر برکناری تعدادی دیگر از ائمه جمعه باشیم و ما از اینگونه صحبت‌های آقای حاج علی اکبری می‌ترسیم.