پسر ۹ ساله درگذشت؛ آیا حادثه در کنسرت تراویس اسکات قابل پیشگیری بود؟

پسر ۹ ساله درگذشت؛ آیا حادثه در کنسرت تراویس اسکات قابل پیشگیری بود؟۵ ساعت پیش

منبع تصویر، Getty Images

پسر ۹ ساله‌ای که در جشنواره موسیقی آسترو ورلد در هیوستون در آمریکا به سر و اعضای دیگرش آسیب وارد شده بود درگذشت.

ازرا بلانت به دلیل شدت جراحت با دستگاه زنده بود و پزشکان او را به اغمای مصنوعی برده بودند.

هجوم جمعیت وحشت‌زده در این جشنواره، حین اجرای تراویس اسکات، ده روز پیش باعث مرگ ده نفر شد که این پسر کم‌سن‌وسال‌ترین آنهاست. صدها نفر هم زخمی شدند.

دویست نفر از آسیب‌دیدگان از برگزارکنندگان شکایت کرده‌اند و به گفته وکلای آنها، نود شکایت دیگر هم آماده ارائه به دادگاه می‌شود.

• فستیوال هیوستون: مراسم یادبود قربانیان برگزار شد
• تحقیق درباره هجوم مرگبار جمعیت در جشنواره موسیقی هیوستون
• مرگ دو نفر در شب کنسرت گروه آبا در سوئد

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

تراویس اسکات

آیا این حادثه قابل پیشگیری بود؟

قبل از این جشنواره موسیقی تراویس اسکات نگرانی‌هایی مطرح شده بود.

تراویس اسکات خواننده رپ که برای جمعیتی انبوه اجرا می‌کرد، تقریبا حدود ۴۰ دقیقه بعد از اینکه پلیس هیوستون و آتش‌نشان‌ کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان را شروع کردند، به اجرا ادامه داد. زمانی که او صحنه را ترک کرد، این کنسرت یکی از مرگبارترین کنسرت‌های تاریخ آمریکا شده بود، در آن موقع ۸ نفر جان خود را از دست دادند.

در ویدئوهایی که منتشر شده، کسانی دیده می‌شوند که فریاد می‌زنند "اجرا را متوقف کنید" و از کارکنان درخواست کمک می‌کنند. حتی یک نفر از سکوی دوربین‌ها بالا رفت تا به مجروحان اشاره کند.

از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستبه عبارت دیگر

گفتگو با چهره‌های سیاسی، هنری و ادبی از تلویزیون فارسی بی بی سی.

برنامه ها

پایان پادکست

در نهایت تراویس اسکات حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زودتر برنامه خود را تمام کرد ولی این سوال وجود دارد که چرا او زودتر برنامه‌اش را قطع نکرد.

به گفته تروی فینر رئیس پلیس هیوستون، حادثه "نه و سی دقیقه" آغاز شد زمانیکه چند نفر زمین افتادند:

"مردم دست به کار شدند و بلافاصله نزد تهیه‌کنندگان رفتند و به آنها گفتند بعضی‌ها روی زمین افتاده‌اند. برنامه ساعت ده و ده دقیقه شب به پایان رسید. فقط می‌خواهم این را تصدیق کنم".

تراویس اسکات، یکی از بزرگ‌ترین نام‌های موسیقی رپ، این جشنواره را در سال ۲۰۱۸ به راه انداخت. او در ویدیویی در اینستاگرام گفت اصلا نمی‌دانسته چه اتفاقی رخ داده: "وقتی متوجه شدم چه اتفاقی افتاده، اجرا را متوقف و کمک کردم مردم امداد لازم را دریافت کنند. من اصلا نمی‌توانستم متوجه وخامت اوضاع شوم".

تراویس اسکات در ویدئویی دیده می‌شود که برنامه را متوقف کرده تا برای کسی که از حال رفته درخواست کمک کند اما در ویدیویی دیگر، صدایش شنیده می‌شود که می‌گوید: "چه کسی گفت متوقف کنید؟ همه می‌دانید برای چه کاری آمده‌اید، من را دنبال کنید، برویم".

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

کنترل جمعیت برای حفظ امنیت ضروری است

سابقه تراویس اسکات

کنسرت‌های دیوانه‌وار این خواننده رپ معروف هستند و قبلا به دلیل تحریک جمعیت به رفتار خطرناک به دردسر افتاده بود.

در سال ۲۰۱۵، پس از اینکه در شیکاگو جمعیت را تشویق کرد با نادیده گرفتن توصیه‌های ایمنی به صحنه هجوم بیاورند متهم به "آشوبگری" شد.

دو سال بعد در حین اجرا متوجه شد یکی از تماشاچیان خود را از بالکن طبقه دوم آویزان کرده و او را تشویق به پریدن کرد. در همان کنسرت، یک هوادار ۲۷ ساله را از بالکن طبقه سوم هل دادند که باعث شد فلج شود.

در سال ۲۰۱۹ هجوم صدها طرفدار برای عبور از حصارها و موانع در جشنواره آسترو ورلد سبب شد سه نفر برای جراحت‌های جزئی به بیمارستان بروند.

پلیس در توییتر نوشت که تعداد کارکنان برای برگزاری این کنسرت کافی نبوده و "برای جمعیت بزرگ برنامه‌ریزی نشده بودند". البته بعدا این توییت حذف شد.

منبع تصویر، Astroworld / Live Nation

توضیح تصویر،

آگهی کنسرت تراویس اسکات که همزمان با برنامه دیگری نیست

نگرانی‌های قبل از کنسرت

قبل از جشنواره امسال نگرانی‌هایی مطرح شده بودند. در یک ارزیابی ایمنی محل که به دست نیویورک تایمز رسید، "چینش خاص محل، تجربه‌های متعدد قبلی، احتمال بروز حوادث متعدد مربوط به مصرف مواد یا الکل، احتمال نیاز به خارج کردن جمعیت و احتمال همیشگی حوادث جمعی، بعنوان نگرانی‌های اصلی شناسایی شدند."

قبل از اینکه تراویس اسکات به صحنه برود، خبرنگاران محلی از هوادارانی فیلم گرفتند که به دروازه‌های ورودی هجوم می‌بردند و از آنها عبور می‌کردند و موانع امنیتی را دور می‌زدند.

حتی رئیس پلیس شهر نیز پیش از اجرا به رختکن این ستاره موسیقی رفت تا نگرانی‌های خود درباره انرژی جمعیت را مطرح کند. تروی فینر در بیانیه‌ای گفت در "ملاقاتی کوتاه و محترمانه" توانسته "نگرانی‌هایش درباره امنیت مردم را در میان بگذارد" و از این ستاره بخواهد "به پیام‌های اعضای گروهش در شبکه‌های اجتماعی درباره رویدادهای برنامه‌ریزی نشده دقت داشته باشد".

منبع تصویر، Reuters

پس چطور این فاجعه رخ داد؟

سایمون انکلیف مشاور امنیتی که برای برگزاری رویدادهای مهم بریتانیا مثل جشنواره‌های گلستونبری، ردینگ و لیدز و المپیک ۲۰۱۲ لندن مشورت داده می‌گوید در تحقیقات بازرسان باید عوامل متعددی را بررسی کنند:

"آیا تعداد شرکت‌کنندگان‌ تحت کنترل بوده؟ آیا حائل‌ها و موانع سر جای خود بودند و خوب طراحی شده بودند؟ آیا ماموران امنیتی وظیفه خود را انجام دادند؟ آیا آگاهی خوبی از موقعیت داشتند؟ آیا دوربین مدار بسته داشتند؟ به نظر می‌رسد روالی برای توقف نمایش وجود داشته، اما کنسرت قطع شد، بعد دوباره شروع شد، آیا این به دلیل مشکل ارتباط بوده یا تصمیم‌گیری؟"

او می گوید فاجعه اغلب محصول یک تصمیم بد نیست، نتیجه انباشت اشتباهات کوچک است و اینجا "به نظر می‌رسد در بسیاری موارد اشتباه شده است".

منبع تصویر، CBS/Reuters

توضیح تصویر،

تروی فینر رئیس پلیس هیوستون

پروفسور کیث استیل استاد علوم اجتماعات در دانشگاه ساسکس می‌گوید: "همه چیز به برنامه‌ریزی برمی‌گردد. باید پیش‌بینی کنید چه نوع اجرایی در چه محیطی چه رفتاری را در جمعیت برمی‌انگیزد، بعد باید روش‌های مدیریت جمعیت و سامانه‌های نظارت را به کار گرفت و مطمئن شد نشانه‌های اولیه خطر شناسایی می‌شوند."

سایمون انکلیف می‌گوید ماموران مستقر در محل الزاما مقصر نیستند: "ماموران امنیتی که جلوی نرده‌های راه‌بند می‌ایستند فقط کسانی را می‌بینند که جلویشان هستند نه کسانی را که عقب جمعیت هستند"، پس باید با استفاده از دوربین‌های مدار بسته یا دیده‌بانی از جایی مرتفع‌تر، این ماموران را از وضعیت جمعیت مطلع کرد.

اریک استوارت رئیس انجمن مدیریت اجتماعات بریتانیا می‌گوید در بریتانیا مدیران باتجربه اجتماعات، از جایی بلند جمعیت را زیر نظر می‌گیرند، جایی که بتوانند چهره‌ها و تغییر حالت‌های آنها را ببینند: "همیشه کسانی جیغ می‌کشند چون دارند تفریح می‌کنند. مهارت و هنر در این است که به چهره‌ها و حالت‌هایشان نگاه کنید و به حرف‌ها و فریادها گوش دهید و بتوانید بگویید این فرق دارد، وضعیت عوض شد."

در اجتماعات، بسیاری افراد وقتی متوجه خطر جانی می‌شوند که خیلی دیر شده است. سایمون انکلیف می‌گوید: "در بین جمعیت نمی‌توان بیشتر از یکی دو نفر را در پیش رو دید و به دلیل صدای موسیقی نمی‌توان شنید چه خبر است."

"به همین دلیل انتقال اطلاعات در جمعیت ضعیف است."

"وقتی از پشت هل می‌دهند و جلو دیده نمی‌شود، مردم زمین می‌افتند و وقتی می‌افتند، بلند شدن خیلی سخت است مگر اینکه دیگران کمک کنند. اما اگر دیگران خم شوند که کمک کنند، در حالیکه از پشت هل می‌دهند، خودشان هم می‌افتند."

منبع تصویر، Reuters

این وظیفه ماموران امنیتی است که این وضعیت را شناسایی کنند و به اجرا کننده هشدار بدهند اجرا را متوقف کند تا اوضاع آرام شود.

سایمون انکلیف می‌گوید اما در آسترو ورلد این مردم بودند که به ماموران وضعیت را اطلاع دادند: "آگاهی ماموران امنیتی از اوضاع چقدر بود؟ مشکل تصمیم‌گیری داشتند؟ شاید عوامل دیگری هم دخیل بوده‌اند که به این فاجعه منتهی شده‌اند."

برخی از کارشناسان امنیتی می‌گویند تصمیم تراویس اسکات برای اجرا روی صحنه‌ای دیگر آن هم وقتی که هیچ اجرای دیگری همزمان روی صحنه نبوده، بر مشکل افزوده است.

این برخلاف رویه رایج در مدیریت اجتماعات است که سعی می‌شود با "گسترش میدان"، یعنی برگزاری همزمان چند رویداد روی صحنه‌های مختلف یا با زمان‌بندی‌های متفاوت، جمعیت را به مسیرهای مختلف هدایت و کنترل کرد.

اجرای تراویس اسکات ۴۵ دقیقه بعد از اجرای اس‌زی‌ای شروع شد که آخرین اجرای صحنه دوم در آن روز جشنواره بود.

منبع تصویر، Reuters

هواداران تراویس اسکات که از ظهر جلوی نرده‌های سالن پنج میلیون دلاری "کوهستان آرمانی" او منتظر شروع کنسرت بودند، ناگهان با جمعیتی سرخوش روبرو شدند که از کنسرت اس‌زی‌ای می‌آمدند و این همزمان شد با شمارش معکوس ساعت عظیمی که ورود اسکات را خبر می‌داد که این هم جمعیت را هیجان‌ز‌ده‌تر کرد.

نشریه ونیتی‌فر از قول منبعی که نامش را نگفت نوشت: "مشکل احتمالا وقتی به اوج رسید که شمارش معکوس یه صفر نزدیک شد".

دیانا امیرا نوجوانی که در کنسرت بود به شبکه ان‌بی‌سی گفت بلافاصله بعد از آن مشکل شروع شد: "وقتی تراویس اسکات وارد شد، به خودم گفتم این همان لحظه‌ای است که منتظرش بودم."

"اما قفسه سینه‌ام چنان فشرده شد که نمی‌توانستم ریه‌هام را باز کنم و کوچکترین نفسی بکشم".

کارت قرمز برای مواقع اضطراری

مرگ بر اثر فشار جمعیت در کنسرت‌های موسیقی نسبتا کم است و زیاد اتفاق نمی‌افتد.

اریک استوارت به بی‌بی‌سی گفت: "اول بگویم که اگر ماموران کنترل جمعیت با تجربه باشند کار به اینجا نمی‌رسد. وقتی وضع خیلی خراب شود چند نفری که ما به اصطلاح می‌گوییم کارت قرمز دارند، به مدیر صحنه پیغام می‌دهند که موسیقی و اجرا باید قطع شود."

"بعد باید هنرمند را دخیل کنیم تا با جمعیت صحبت کند. در شرایط ایده‌آل بهتر است کسی با جلیقه شبرنگ یا لباس پلیس روی صحنه نرود تا با جمعیت صحبت کند. هنرمند بهترین کس برای این کار است".

اکنون سوال بازرسان این است که چرا برنامه بعد از اولین درخواست کمک ادامه پیدا کرد.

منبع تصویر، Reuters

توضیح تصویر،

محل برگزاری کنسرت فردای روز حادثه

آیا از این حادثه می‌توان درس گرفت؟

کارشناسان امیدوارند دستورالعمل‌ها و مقررات برای مدیریت جمعیت در کنسرت‌های موسیقی سفت‌و‌سخت‌تر و کارآمدتر شوند.

اما پروفسور استیل می‌گوید: "اگر مثلا دیگر بخش‌هایی که با ایمنی سرو کار دارند مثل صنایع هواپیمایی را در نظر بگیرید، وقتی خطری از بیخ گوش می‌گذرد، برای جلوگیری از تکرار، تحقیق و بازرسی می‌کنند و موازین تازه‌ای را اعمال می‌کنند."

"اما در کسب‌وکار برگزاری برنامه، معمولا موضوع حقوقی می‌شود و با توافق بیرون دادگاه حل و فصل می‌شود. من این را می‌دانم چون بعنوان کارشناس در چند دادگاه بین‌المللی شهادت داده‌ام."

"اسناد این دادگاه‌ها مهروموم می‌شوند و اطلاعات آن به حوزه برگزاری برنامه‌های سرگرمی برنمی‌گردد بنابراین درسی گرفته نمی‌شود و پیشرفتی حاصل نمی‌شود."