درک عمیق تر از میراث مکتوب با نسخه شناسی دیجیتال

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، سالومه غلامی استاد زبان‌شناسی تطبیقی و سرپرست گروه زبان‌شناسی تجربی دانشگاه گوته فرانکفورت در نشست نسخه شناسی دیجیتال که به همت پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون برگزار شد به بررسی تحول دانش نسخه‌شناسی دیجیتال در دنیا و اهمیت آن در پژوهش‌های امروز نسخه‌شناسی پرداخت.

وی در کنار بررسی تاریخی این شاخه علمی، شیوه‌ها و نرم افزارهای جدیدی که امروزه برای این هدف به کار برده می‌شوند را معرفی کرد.

غلامی با بیان‌اینکه نسخه‌شناسی دیجیتال (ecodicology) به مجموعه فعالیت‌های دانشگاهی و پژوهشی گفته می‌شود که بر کاربرد پردازش رایانه‌ای داده‌ها یا فناوری‌های دیجیتال در دانش نسخه‌شناسی دلالت دارند افزود: دانش نسخه‌شناسی که در قرن نوزدهم میلادی در کنار علومی مانند تاریخ کتابت و چاپ زیرمجموعه دانش کتابداری به شمار می‌رفت، پس از جنگ جهانی دوم و بین سالهای ۱۹۴۴ و ۱۹۵۰ توسط آلفونز دا و پس از او فرانسوا ماسای به عنوان حوزه‌ای مستقل در علوم انسانی مطرح شد.

سرپرست گروه زبان‌شناسی تجربی دانشگاه گوته فرانکفورت اظهار کرد: همزمان با مستقل شدن دانش نسخه‌شناسی و تحولات علوم‌انسانی دیجیتال (Digital humanities) توجه به این مسئله بیش از همیشه معطوف می‌شود که از چه طریقی استفاده از سیستم‌ها و منابع دیجیتال در علوم انسانی می‌تواند به بهبود و ارتقا دانش نسخه‌شناسی کمک کند و چگونه این علوم به حفظ میراث‌فرهنگی منجر می‌شوند.

او افزود: نسخه شناسی دیجیتال به مانند نسخه شناسی سنّتی به بررسی متن اصلی، پی را متن (Paratext) شامل حاشیه نوشتها، انجامه‌ها و متون موازی، صفحه‌بندی و صفحه آرایی، آنالیز تصویر، رابطه متن با متن، متن با تصویر و رابطه تصویر با تصویر می‌پردازد.

به گفته این استاد زبان‌شناسی نسخه‌شناسی دیجیتال در کنار علومی مانند تاریخ هنر، پژوهش هنر، تاریخ و سنت کتابت، علم لغت و زبان‌شناسی به درک عمیق و صحیح‌تری از میراث مکتوب که در نسخه‌های خطی تجلی پیدا کرده، منجر می‌شود.