آیا بن سلمان در حال انتقام گیری از بایدن است؟

آفتاب‌‌نیوز :

پایگاه خبری "اینترسِپت" در گزارشی، به مساله کنشگری قابل توجهِ عربستان سعودی و شخص ولیعهد این کشور "محمد بن سلمان" در افزایش قیمت‌های انرژی (به ویژه قیمت نفت) پرداخته و اقدام بن سلمان در عدم افزایش تولید نفت عبستان که در نوع خود مانع از کاهش قیمت در بازار‌های انرژی شده را نوعی انتقام گیری از جانب وی، از جو بایدن رئیس جمهور آمریکا و رویکرد و سیاست او مبنی بر عدم دیدار با بن سلمان به دلیل نقش وی در ترور "جمال خاشقچی" روزنامه نگار مشهور عربستانیِ روزنامه واشنگتن‌پست، ارزیابی کرده است.

پایگاه خبری اینترسِپت در این رابطه می‌نویسد: «ولیعهد عربستان سعودی محمد بن سلمان در حال انتقام گیری از دموکرات‌ها به طور کلی، و شخصِ جو بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا، به طور خاص است. دلیل اصلی این مساله نیز رویکرد‌های تقابلیِ حزب دموکرات و شخصِ بایدن در رابطه با پادشاهی سعودی و محمد بن سلمان است. ولیعهد عربستان با بالا بردن قیمت انرژی و تحمیل تورم به اقتصاد جهان و بویژه اقتصاد آمریکا، در حال پیشبرد این دستورکار است.

اینطور به نظر می‌رسد که خودِ بایدن نیز متوجه این مساله شده است کما اینکه وی ماه گذشته در مصاحبه با شبکه "سی ان ان" تاکید کرد که بالا رفتن قیمت‌های انرژی در جهان، تا حد به سیاست‌های وی و دولتش در حوزه سیاست خارجی مربوط است. وی افزوده: "افراد زیادی در خاورمیانه هستند که مایل به گفتگو با من هستند. با این حال، من در رابطه با ملاقات با آن ها، مطمئن نیستم".

اشاره بایدن تا حد زیادی به امتناع وی از ملاقات با شخص ولیعهد عربستان و به رسمیت نشناختن موقعیت وی به عنوان حاکم غیررسمی این کشور به دلیل کنشگری بن سلمان در قضیه قتل جمال خاشقچی روزنامه نگاری مشهور عربستانی بوده است. بایدن پیشتر نیز در جریان کارزار انتخاباتی خود و هنگام مناظره با "دونالد ترامپ" رئیس جمهور سابق آمریکا وعده داده بود که با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به مثابه یک شخصیت منفور و تروریست رفتار خواهد کرد. رویکردی که تا حد زیادی با نوعِ دیدگاه فوق العاده دوستانه ترامپ با محمد بن سلمان و پادشا‌های سعودی فاصله داشت.

سال ۲۰۱۷، ترامپ دست به یک تابوشکنیِ قابل توجه زد و نخسیتن سفر خارجی خود به عنوان رئیس جمهور وقت آمریکا را به مقصد ریاض پایتخت عربستان انجام داد و خیلی زود نیز از قرارداد‌های قابل توجه و تاریخیِ فروش سلاح به عربستان خبر داد. بعدها، پس از قتل جمال خاشقچی نویسنده و تحلیلگرِ عربستانی واشنگتن‌پست که به نحوِ وحشیانه‌ای در کنسولگری عربستان در استانبول مُثله شد، ترامپ عملا اقدام به فرافکنی در مورد نقش بن سلمان در این رویداد کرد و گفت: "شاید وی در این اقدام دست داشته باشد و شاید هم هیچ نقشی در این رابطه نداشته باشد".

پس از اینکه رئیس سازمان سیا در دوره وی (ترامپ) نیز به کنگره از نقش مستقیم بن سلمان در ترور جمال خاشقچی گزارش داد، ترامپ به نحو قابل ملاحظه‌ای تلاش کرد تا جایِ ممکن بن سلمان را در برابر فشار‌های مختلف محافظت کند. وی حتی گفت: "این من بودم که بن سلمان را نجات دادم". از آن زمان تاکنون، فردی به نام "تام باراک" که مشاور ارشد انتخاباتی برای دونالد ترامپ بوده متهم شده که به عنوان یک مامور وابسته به امارات که از جمله متحدان نزدیک عربستان سعودی است، در آمریکا ایفای نقش می‌کند و سعی می‌کند از منافع عربستان در چهارچوب دولت‌های مختلف آمریکا حراست کند.

سال ۲۰۱۸، ترامپ از عربستان و دولت‌های همراه وی در اوپک در خواست کرد تا با افزایش تولید نفت خود، به کاهش قیمت‌های انرژی در بازار‌های جهانی کمک کنند. امری که با اطاعت دولت عربستان نیز همراه شد. در این راستا، سال ۲۰۲۰ قیمت نفت به نحو بی سابقه‌ای کاهش یافت (البته تا حدی به دلیل پاندمی ویروس کرونا). امری که در نوع خود به اقتصاد آمریکا نیز کمک قابل ملاحظه‌ای کرد. با این حال، همزمان با کاهش امواج پاندمی کرونآ، قیمت‌ها نیز رفته رفته رشد کردند تا جایی که بایدن در ماه آگوست سال جاری میلادی، بار دیگر از سازمان اوپک درخواست کرد تا تولید خود را افزایش داده و قیمت انرژی را کاهش دهد.

با این حال، این دفعه بن سلمان از اجابتِ این درخواست خودداری کرده است. بن سلمان به طور خاص از اینکه بایدن با عدم ملاقات با وی، او را تحقیر می‌کند و به صراحت نیز آمریکا را از کارزار نظامیِ ائتلاف سعودی علیه یمن خارج کرده، عصبانی است. بایدن اندکی پس از به قدرت رسیدن، دستور داد تا هر چه سریع‌تر به حمایت آمریکا از جنگ عربستان و امارات در خاک یمن خاتمه داده شود. مساله‌ای که موجب شد تا عربستان با ضربه‌ای سهمگین از جانب آمریکا رو به رو شود.

در این رابطه، "علی الشهابی" فردی که از وی به عنوان زبان گویای بن سلمان در آمریکا یاد می‌شود در موضع‌گیری در ماه اکتبر می‌گوید: "بایدن اگر انتظار لطف از جانب کسی را دارد، شماره تلفن وی را دارد. خود می‌تواند با او تماس بگیرد و کمک بخواهد".

نباید فراموش کرد که اقتصاد آمریکابه شدت به انرژی وابسته است و جدای از هزینه‌های مستقیمی که شهروندانِ آمریکایی به واسطه استفاده مستقیم از انرژی در خانه‌های خود می‌پردازند، افزایش هزینه‌های انرژی، تا حد زیادی بر هزینه تمام شده غذا و دیگر کالا‌های تولیدی نیز می‌افزاید که این مساله می‌تواند تورم قابل ملاحظه‌ای را در آمریکا ایجاد کند. در شرایط فعلی، هم قیمت نفت و هم گاز برای آمریکا افزایش یافته که این موضوع موجب شده در روز‌های اخیر، اقتصاد آمریکا با نوسانات گسترده‌ای رو به رو شود و حتی بایدن با توجه به وخامت وضعیت، وعده دهد که می‌تواند قیمت‌ها را کنترل کرده و بار دیگر آرامش را در فضای اقتصادی آمریکا حاکم کند.

در این راستا، بایدن اخیرا در جریان نشست "جی ۲۰"در رُم ایتالیا گفت: "روسیه، عربستان سعودی و دیگر کشورها، از افزایش ظرفیت تولیدی خود خودداری کردند. امری که تاثیرات قابل توجهی را بر خانواده‌های کارگری دارد و حتی رفت و برگشت آن‌ها به محل کار را نیز شدیدا تحت تاثیر قرار می‌دهد".

در این رابطه، یک دستیار ارشد بایدن در سنای آمریکا می‌گوید: "آمریکا بواسطه سیاست‌های خود، تا حد زیادی بن سلمان را توانا ساخته تا به اِعمال تحریم‌های اقتصادی علیه واشنگتن بپردازد".

"جان هافمن" تحلیلگر مسائل خاورمیانه می‌گوید: "اقدامات اخیر بن سلمان در حوزه قیمت انرژی را باید رویه‌هایی حساب شده دانست. بن سلمان و متحدانش نظیر امارات متحده عربی و شخص محمد بن زاید ولیعهد این کشور به خوبی می‌دانند که چه می‌کنند. در این راستا، آنچه اکنون بر سر آمریکا می‌آید، تا حد زیادی با هماهنگی محور عربستان و امارات است".

البته که برخی تحلیلگران آمریکایی نیز قویا بر این باورند که رویه‌های اخیر عربستان سعودی و محمد بن سلمان در مساله بالا بردنِ قیمت انرژی، با هدف تضعیف دموکرات‌ها و تقویت جمهوریخواهانِ آمریکایی انجام می‌شود. بن سلمان، جمهوریخواهان را در مقایسه با دموکرات ها، شرکای قابل اعتمادتری برای عربستان و سیاست‌های این کشور می‌داند. عربستان بر این باور است که یک رئیس جمهورِ جمهوریخواه در آمریکا، به دنبال تسلط نظامی و همه جانبه بر خاورمیانه است که این مساله خود هماهنگی آن با عربستان سعودی را کاملا الزامی و اجتناب‌ناپذیر می‌سازد.

پیشتر نیز پس از انعقاد توافق "برجام" توسط دولت اوباما با ایران، دولت‌هایی نظیر عربستان سعودی، امارات متحده عربی و اسرائیل، ضمن مخالفت با این مساله، اتحادی قوی را با یکدیگر ایجاد کردند و در نهایت زمینه را برای پیروزی یک رئیس جمهورِ تندرو نظیر ترامپ فراهم ساختند. در این چهارچوب، به طور خاص عربستان سعودی قویا دلتنگِ روز‌هایی است که از جانب جمهوریخواهان و رئیس جمهوری نظیر ترامپ در مسائل خاورمیانه، یک چکِ سفید‌امضا دریافت کرده بود. البته که در این رابطه اسرائیلی‌ها و رهبران امارات نیز منافع قابل توجهی را دارند. همین مساله موجب شده تا حتی دولت‌های کشور‌های مذکور نیز به نحو قابل ملاحظه‌ای در عرصه سیاسی آمریکا اقدام به مداخله گری کنند.

در این رابطه، اگر یک رئیس جمهورِ جمهوریخواه به جای بایدن سر کار آید، می‌تواند در موقعیت‌هایی شبیه به شرایط کنونی، روی حمایت‌های گسترده کشور‌های نفتی نظیر عربستان سعودی و استفاده از این مساله جهت تقویت پایگاهِ حمایت داخلی خود استفاده کند و اساسا دموکرات‌ها را تضعیف و جایگاه جمهوریخواهان در قدرت را تحکیم و تثبیت کند».