ناظران می‌گویند؛ برنامه طالبان برای ایجاد ارتش چیست؟
بی بی سی فارسی
- آنتونیو جیستوزی
- استاد دانشگاه
مجموعه "ناظران می‌گویند" بیانگر نظر نویسندگان آن است. بی‌بی‌سی می‌کوشد تا با انتشار مطالبی از طیف‌های گوناگون، چشم‌انداز متنوع و متوازنی از دیدگاه‌ها ارائه دهد.
در این مطلب، آنتونیو جیستوزی، تحلیلگر برجسته مسایل افغانستان با توجه به شرایطی که دولت طالبان قرار دارد، شمار ارتش طالبان و توانایی عملیاتی آن را ارزیابی کرده است.
منبع تصویر، Reuters
طالبان تا به امروز حرف‌های ضدونقیضی راجع به حد و حدود ادغام ارتش سابق افغانستان در نیروی جدیدی که دارد ایجاد می‌کند زده است. با این حال، در یک مورد به جمع‌بندی نهایی رسیده است؛ این گروه هیچ علاقه‌ای به جذب سربازان و فرماندهان دشمن قدیمی ندارد، اما می‌خواهد نیروهای متخصص غیررزمی و افراد دارای توانایی‌های خاص را حفظ کند، و اولویت نیز با خدمه و مکانیک‌های نیروی هوایی است. همین حالا نیز تعدادی از این افراد دارند در نیروی زمینی، نیروی هوایی، و وزارت دفاع (مخصوصا کارمندان غیرنظامی) با طالبان کار می‌کنند.
یکی از دلایل راه پیدا نکردن بسیاری از اعضای ارتش سابق به نیروی جدید این است که اندازه آن خیلی بزرگ نخواهد بود. یک ارتش بزرگ اصلا در توان مالی امارت اسلامی نیست. یگان‌های نظامی طالبان، حداقل در شرق کشور، روزانه تنها ۵ لیتر سوخت دریافت می‌کنند و استفاده خاصی از ماشین‌هایی که از ارتش سابق به ارث برده‌اند، نمی‌شود. این نیروی جدید همچنین برای تامین غذای سربازان خود با مشکل روبه‌رو است، و آنها باید کمبود‌ها را با کمک فروشندگان و روستاییان محلی جبران کنند.
تا همین دو سه هفته پیش، طالبان داشت به تشکیل نیرویی بسیار بزرگتر فکر می‌کرد و حتی داشت بر اساس قانون اساسی ۱۹۶۴ برای شروع مجدد خدمت اجباری آماده می‌شد. صحبت از نیرویی ۱۵۰ هزار نفره بود. این قبیل برنامه‌ها حالا لغو شده‌اند.
در حالی که برخی از فرماندهان طالبان در نقاط مختلف کشور حرف از ۸۰ تا ۱۰۰ هزار نفر می‌زنند، گزارش شده است که برخی از دیپلمات‌های امارت اسلامی شمار آنها را تا ۴۰ هزار نفر هم گفته‌اند. در هر صورت، به نظر می‌رسد که اندازه نیروی جدید نصف نیروی قبلی خواهد بود. طالبان باید تا جای ممکن افراد خود را در این نیرو بگنجاند، لذا جای چندانی برای دیگران باقی نخواهد ماند.
مشخص نیست که طالبان چه تصمیمی برای آینده نیروی مرزبانی (سرحدی)، نیروی ذخیره یا ژاندارمری (نظم عامه) دارد. همه این‌ها در سال‌های اخیر زیرمجموعه وزارت دفاع بودند.
- طالبان جزئیات بیشتری درباره 'ارتش اسلامی' خود ارایه کرد
- غرب چطور می‌تواند بعد از ترک افغانستان با تروریسم مقابله کند؟
- اهمیت حضور جنگجویان تندرو در بدخشان افغانستان چیست؟
- آیا طالبان و شاخه خراسان داعش جنگ دیگری را آغاز خواهند کرد؟
گفتگو با چهره‌های سیاسی، هنری و ادبی از تلویزیون فارسی بی بی سی.
برنامه ها
پایان پادکست
طالبان خیلی سریع اختیار سپاه‌های (قول اردو) مختلف ارتش را به دست گرفت و افرادی را در راس آنها گمارد، کاری که احتمالا به خاطر آرام کردن اعضای جاه‌طلب‌تر خود با پخش غنائم بود. به نظر می‌رسد که طالبان قصد دارند از یک نیروی شورشی به یک نیروی رسمی تبدیل شوند. آنها علاقه زیادی به رژه رفتن با خودروهای جدیدشان دارند، و برایشان مهم نیست که این خودرو‌ها کمک چندانی به نیروی زمینی سابق افغانستان که از طالبان شکست خورد، نکردند. بعضی‌ها در داخل نیروهای مسلح طالبان ایده تشکیل نیرویی مانند سپاه پاسداران ایران را مطرح کرده‌اند، ولی با مخالفت مقامات بالاتر روبه‌رو شده‌اند. با این حال، شکلی از نیروی ویژه تحت فرماندهی وزارت دفاع ایجاد خواهد شد.
برنامه طالبان برای تشویق جنگجویان قدیمی خود به پیوستن به این نیروی جدید قطع دستمزدهای آنها بوده است. فقط به کسانی حقوق پرداخت می‌شود که در یک برنامه آموزشی ۲ ماهه ثبت‌نام کنند و به نیروی جدید بپیوندند - ماهی ۱۲ تا ۱۵ هزار افغانی. حقوق فرماندهان ۱۸ تا ۳۰ هزار افغانی است. با همین روش توانسته‌اند چندین هزار نفر را ترغیب کنند که به این نیروی جدید بپیوندند.
به نظر می‌رسد که امارت اسلامی برای ادغام در مراودات منطقه‌ای، حتی به شکل ظاهری، بی‌قرار است و می‌خواهد نیروی‌های مسلحش شبیه نیروهای مسلح کشورهای آسیای میانه باشد که تهدیدی برای دیگران به شمار نمی‌روند و صرفا بر امنیت داخلی تمرکز دارند. راه دسترسی به حمایت نظامی قدرت‌های منطقه‌ای نیز همین است. همین حالا نیز تحولاتی در این زمینه در جریان است. منابع نظامی روسیه می‌گویند که این کشور علاقه دارد که برای بازیابی، نگهداری و استفاده از بالگردهای ترابری میل-۱۷ به رژیم جدید کمک کند. از طرف دیگر، منابع نظامی طالبان می‌گویند که تعدادی از مشاوران نظامی چینی به منظور کمک به وزارت دفاع برای تعریف "استانداردهای نظامی" جدید وارد افغانستان شده‌اند.
با وجود این که تاکتیک‌های ضدتروریستی زمخت طالبان و ناتوانی این گروه در این حیطه با انتقادهایی روبه‌رو شده است، این گروه در اجرای عملیات‌های ضدشورش توانایی نشان داده است و خیلی سریع دره پنجشیر را تحت تسلط خود درآورد. به نظر می‌رسد که برنامه عملیاتی طالبان در آن منطقه هم طراحی خوبی داشت و هم اجرای خوبی - از یک طرف با ارسال نیروی زیاد این دره را اشباع کرد، و از طرف دیگر پیشروی قاعده‌مند در امتداد جاده اصلی را با ارسال یگان‌های کوچک از طریق مسیرهای کوهستانی ترکیب کرد.
طالبان هنوز هیچ حمله سنگینی به پایگاه‌های داعش خراسان در نواحی شرقی و شمال‌شرقی افغانستان نکرده است، هر چند که واحدهای نخبه این گروه در این مناطق مستقر شده‌اند. به نظر می‌رسد که برنامه طالبان برای مبارزه با داعش خراسان خنثی کردن حمله‌های ترورسیتی این گروه در شهرها بوده است. با این که طالبان در ظاهر توانسته است برخی از سلول‌های داعش خراسان را که بعد از سقوط کابل به شهرهای بزرگ رخنه کرده بودند، نابود کند، به نظر می‌رسد که تعقیب تروریست‌ها و گروه‌های شورشی در مناطق شهری برایش آسان نیست. منابع طالبان در کابل نیز این مساله را تایید کرده‌اند.
شواهد حاکی از این است که طالبان توان یافتن مجرمان اصلی را ندارد. در بعضی نواحی، مخصوصا ننگرهار، گروه‌هایی را برای کشتن اعضا و حامیان ادعایی داعش خراسان اجیر کرده است. جسدهای بعضی از آنها پیدا شده است، برخی بازداشت شده‌اند، و در برخی ولایت‌ها، مانند کنر، به مسجدها و مدرسه‌های سلفی نیز حمله شده است. به نظر می‌رسد که این‌ها ابتکارات محلی باشد، با این حال خبر از سردرگمی طالبان در این زمینه می‌دهد.
این سرکوب‌های عاری از تبعیض واکنش‌هایی در پی داشته‌اند. گروهی از نمایندگان رهبران سلفی در ماه سپتامبر با رهبری طالبان دیدار کردند و هشدار دادند که در صورت ادامه این تمهیدات سلفی‌ها مجبور به مقاومت خواهند شد و چنین وضعی تنها به نفع داعش خراسان تمام می‌شود. نگرانی بابت پیامدهای احتمالی باعث شد که رهبران طالبان عثمان ترابی، والی کنر، را که تمایلات شدید ضدسلفی داشت برکنار کنند و چهره ملایمتری به نام مولوی قاسم را به جایش بنشانند. از آن پس، طالبان با لابی کردن روحانیون سلفی سعی کرده است که کدورت پیش آمده را برطرف کند.
مرتب نیز گزارش‌هایی مبنی بر قتل اعضای سابق نیروهای ویژه و تکاور به گوش می‌رسد، روندی که باعث شده است آن دسته از سربازان سابق که نمی‌توانند از کشور فرار کنند به نوعی از مقاومت رو بیاورند و حتی در بعضی موارد به داعش خراسان بپیوندند.
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: ناظران می‌گویند؛ برنامه طالبان برای ایجاد ارتش چیست؟
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
