رمزگشایی از صحبت‌های جنجالی مهران مدیری

شنبه‌شب همین هفته، وقتی نام «پیمان معادی» به‌عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد جشن حافظ خوانده شد، «مهران مدیری» روی سن رفت و در غیاب او، جایزه‌اش را دریافت کرد و پس از تمجید از بازی معادی و همدلی تیم سازنده، در موضعی عجیب که تاکنون کمتر از او دیده شده، از بازی خود ایراد گرفت و گفت: «من افتضاحم در این فیلم. این را واقعا می‌گویم. من خیلی بد بازی کردم، یعنی وقتی فیلم را دیدم، نفهمیدم چرا بازی کردم. هنوز نفهمیدم دلیل انتخاب من برای بازی در «درخت گردو» چه بود. حالا دوستم داشتند یا دوست بودیم، گفتند تو هم بیا بازی کن ولی یک‌چیز افتضاحی بود.» این سخنان در همان دقایق نخست، با واکنش گسترده‌ای از جانب مخاطبان فضای مجازی مواجه شد. عده‌ای این شجاعت مدیری را ستودنی عنوان کردند و تا توانستند او را بالا بردند و از وی برای پذیرش نقدها و اشتباهات خود تقدیر کردند. در مقابل عده‌ای هم این سخنان را فروتنانه قلمداد کردند و اینکه مدیری مانند همیشه از روی شیرینی ذاتی‌اش خواسته مجلس را برای دقایقی گرم کند و نباید این نقدها به بازی‌اش را چندان جدی گرفت.

اما در آن دقایق کمتر کسی بود که به سخنان مدیری در نشست خبری این فیلم در جشنواره سی‌وهشتم بپردازد. جایی که مدیری دو سال قبل جواب سوالات خود را داده بود. او عصر سه‌شنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۸، با عینک دودی در پردیس ملت حضور یافت، «درخت گردو» را برای اولین‌بار همراه دیگر عوامل فیلم تماشا کرد و پس‌ از آن به نشست مطبوعاتی فیلم رفت و به سوالات اهالی رسانه پاسخ داد. او در بخشی از صحبت‌های آن مراسم گفت: «من نه‌تنها در جبهه برای رزمندگان نمایش اجرا می‌کردم، بلکه جنگیدم، یکی از دلایل بازی در این فیلم آن بود که من خودم در دل این فاجعه بودم؛ در زمان بمباران شیمیایی ما در منطقه بودیم که به سردشت اعزام شدیم و بخش بزرگی از این ماجراها را از نزدیک دیدم. دوستی من با مصطفی احمدی، محمدحسین مهدویان، پیمان معادی و فیلمنامه خوب این اثر باعث شد خاطرات آن روزها برای من زنده شود و دوست داشتم گوشه کوچکی از این فیلم باشم.»

مهران مدیری هنرمند بسیار زیرکی است؛ زیرک و باشهامت. بارها ثابت کرده که اگر بازی در کاری را نپسندد، به‌راحتی این موضوع را رسانه‌ای می‌کند، مانند بازی در سریال «دردسر والدین» یا فیلم «توکیو بدون‌توقف» که مدتی پس‌ از انتشار این آثار از بازی در آنها اعلام پشیمانی کرد. او حتی برای بازی در «دایره‌زنگی» گفته بود که وقتی فیلمنامه را خوانده، متوجه شده این کار یک کار فوق‌العاده خواهد شد، به همین دلیل طاقت نیاورده و نصفه‌شب تماس گرفته و اعلام کرده که در این کار بازی می‌کند. اما نتیجه نهایی آن چیزی نشد که وی در ذهن می‌پروراند و خیلی راحت اعلام کرد که این فیلم مطابق با همان نسخه فوق‌العاده فیلمنامه‌اش نشده است.

حالا اما او غیرمستقیم اعلام کرده که از بازی در «درخت گردو» پشیمان است. بعید است که نیت شوخی یا طنازی داشته باشد، چون درست در زمانی که قصد داشت صحنه را ترک کند، این جملات را به‌عنوان تکمله به زبان آورد و حتی تاکید کرد که این نکته را «باید» بگویم. آن هم در شبی که شب او نبود و قرار هم نبود که از خود یا بازی‌اش در این فیلم بگوید؛ چراکه او تنها برای دریافت جایزه پیمان معادی روی سن رفته بود، بنابراین این شکوه، حکم حرف گیر کرده در گلو را داشت که باید از یک تریبون عمومی با مخاطبان بسیار گفته می‌شد.

دم‌دستی‌ترین پیش‌فرضی که برای این رفتار مدیری مطرح است به اول مارکت برمی‌گردد. نامی‌آشنا برای مخاطبان که در چندین‌کار ازجمله چندفصل از «دورهمی» و نخستین ساخته سینمایی مدیری (ساعت ۵ عصر) به‌عنوان سرمایه‌گذار درکنار این بازیگر و کارگردان بوده است. در همان زمان که درخت گردو در جشنواره فجر نمایش داده شد، برخی رسانه‌ها به‌واسطه حضور سیدمصطفی احمدی، این فیلم را نیز یکی از تولیدات اول مارکت دانستند اما هیچ‌نامی از اول مارکت در تیتراژ فیلم دیده نشد، حتی در تبلیغات محیطی و حین اکران عمومی درخت گردو نیز نقشی بازی نکرد تا برخلاف ادعای آن رسانه‌ها بپذیریم که این فیلم محصول اول مارکت نیست.

اما در پاییز ۹۸ که مدیری به این فیلم فراخوانده شد، اول مارکت رابطه صمیمانه‌ای با مدیری داشت و هیچ بعید نیست که این مجموعه در آن زمان سهمی در دعوت از مدیری برای بازی در این فیلم ایفا کرده باشد. البته گمانه‌زنی‌ها حول یک گزینه دیگر نیز می‌چرخد و هم‌اکنون چندسالی است عنوان می‌شود برخی تهیه‌کننده‌ها با یک بازیگر قرارداد می‌بندند که در ازای دریافت دستمزد بیشتر فقط در کارهای آنها بازی کند. اتفاقی که اگرچه هیچ‌گاه به شکلی رسمی تایید نشد اما در محافل سینمایی دهان‌به‌دهان می‌چرخد. حالا هم که مدیری اینچنین غیرمستقیم به حضور خود در درخت گردو تاخته، این احتمال وجود دارد که قرارداد همکاری میان او و اول مارکت وجود داشته که وی را به‌نوعی مجاب به حضور در تمامی آثار تولیداتی این شرکت کرده و حالا که این قرارداد به‌پایان رسیده، زمینه برای نقد آن عملکرد فراهم شده است.

همین که مدیری گفت‌وگو نمی‌کند و عادت دارد در مورد حواشی توضیحی ارائه ندهد، سبب شده تمام این گمانه‌زنی‌ها در همین سطح باقی‌ بماند و شکلی رسمی به‌خود نگیرد اما در هرکدام از این گمانه‌ها که بتوان شک کرد، در یک مورد نمی‌توان تردیدی به خود راه داد و آن اینکه قطعا اتفاقی رخ داده که مدیری در چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای، چنین موضعی نسبت به حضور خود در درخت گردو گرفته است اما اینکه آن اتفاق چه بوده، بعید است که تا سالیان آینده رمزگشایی شود.

۵۸۵۸