حمله یگان ویژه و پایان تجمع کشاورزان در بستر زاینده‌رود

جمهوری اسلامی مدعی است که کشاورزان معترض اصفهان با صدور بیانیه‌ای روز پنجشنبه چهارم آذر (۲۵ نوامبر) به تجمع اعتراضی خود پایان داده‌اند.

خبرگزاری فارس با انتشار گزارشی در همین رابطه مدعی شده که علت آنکه کشاورزان به تجمع خود پایان داده‌اند، حضور "عناصر مشکوک" در جمع معترضان بوده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

از حضور کشاورزان در بستر زاینده‌رود، حدود دو هفته می‌گذرد. کشاورزان با زدن چادر در بستر دست به تحصن زده و خواستار تامین آب برای کشت پاییزه خود شده بودند.

در ویدیوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی و از جمله در یوتیوب، حمله یگان‌های ویژه به تجمع کشاورزان، میراب‌ها و آب‌بران دیده می‌شود.

گفته می‌شود که در نخستین ساعات بامدادی روز پنجشنبه چهارم آذر، ماموران چادرهای کشاورزان را به آتش کشیده‌اند.

مردم با شعار "دروغه، دروغه" به اظهارات یکی از مسئولان در تجمع اعتراضی واکنش نشان داده‌اند. این فرد با بلندگو خطاب به کشاورزان گفته بود که پس از وعده مسئولان به رسیدگی به مشکلات آن‌ها، دلیلی برای ادامه اعتراضات وجود ندارد و از آن‌ها خواسته بود محل را ترک کنند.

بیانیه کشاورزان

خبرگزاری فارس در گزارش خود اعلام کرده است که کشاورزان در بیانیه خود به مسئولان فرصت داده‌اند تا "در مهلت تعیین شده" اقدامات لازم برای حل مشکلات ‌آن‌ها را به انجام رسانند.

همین خبرگزاری از بازداشت عده‌ای خبر داده و مدعی شده که این افراد "اراذل و اوباش" بوده و توسط ماموران انتظامی دستگیر شده‌اند.

سایت "انتخاب" نیز با انتشار گزارشی در همین رابطه به نقل از علی اصفهانی، دادستان اصفهان مسئولیت آتش زدن چادرها را برعهده "اراذل و اوباش" نهاده و مدعی شده که کشاورزان بر آن بودند خودشان چادرها را برچینند و این افراد مخالف بوده‌اند.

دادستان اصفهان نیز خبر دستگیری عده‌ای را در ارتباط با تجمع کشاورزان در بستر زاینده‌رود تایید کرده است. از سوی دیگر، خبرگزاری فارس در یک گزارش دیگر به اظهارات احمد وحیدی، وزیر کشور دولت رئیسی پرداخته است.

احمد وحیدی که پیش از انتصاب به عنوان وزیر کشور، از فرماندهان سپاه پاسداران بوده، در مراسم معارفه استاندار جدید چهارمحال و بختیاری به شهرکرد سفر کرده است.

باید یادآور شد که غلامعلی حیدری، استاندار جدید چهارمحال و بختیاری نیز پیش از انتصاب به این مقام، در شمار فرماندهان سپاه پاسداران بوده است.

بسیاری از تحلیلگران و از جمله سعید حجاریان بر این باور هستند که چینش فرماندهان سپاه در ترکیب استانداران ایران که به "استانداران نظامی" شهرت یافته‌اند، با هدف مقابله با اعتراضات مردمی صورت می‌گیرد.

"سردار" احمد وحیدی، وزیر کشور در مراسم معارفه غلامعلی حیدری که پیش از این فرمانده سپاه اصفهان بوده، در واکنش به اعتراضات کشاورزان اصفهان مدعی شده که "تفرقه‌افکنی بین مردم استان‌های مختلف" بخشی از اقدامات "دشمن" است.

روزنامه شرق نیز با انتشار یک پست توییتری درباره علت واقعی برچیدن تجمع اعتراضی کشاورزان اصفهان ابراز تردید کرده و می‌پرسد: «حمله اراذل و اوباش یا پایان خود خواسته؟»

به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید

در این پست توییتری از جمله به تفاوت موجود در پوشش رسانه‌ای پایان تجمع کشاورزان اشاره شده است. شرق ادعای خبرگزاری فارس مبنی بر پایان خود خواسته این تجمع اعتراضی را در برابر خبری نهاده که از سوی خبرگزاری صداوسیما منتشر شده و پرسیده است: «با این حال مشخص نیست این تجمع خود خواسته جمع شده یا با دخالت مدیران استان.»

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  زمستان ۹۶ خشک‌ترین فصل نیم قرن گذشته در ایران است و تهران تازه در ۲۷ دی روی برف به خود دید. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران، کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی بارندگی به نسبت سال گذشته را در ۵۰ سال گذشته بی‌سابقه می‌خواند. محمدرضا بختیاری می‌گوید در ایران تغییر اقلیم رخ داده و باید بر این اساس زندگی کرد که چاره‌ای جز صرفه‌جویی نیست.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  بختیاری می‌گوید اگر در دی و تا اواسط بهمن برف نداشته باشیم، بارش برف از نیمه دوم و اسفند ماه نمی‌تواند به ذخیره برف کشور کمک کند. مدیرعامل آب منطقه‌ای استان البرز در پاییز ۹۶ ابراز امیدواری کرده بود که ذخیره ۵۹ درصدی سد کرج و ذخیره ۶۰ درصدی سد طالقان در زمستان با بارش برف ارتقاء یابد. تصویر: سد کرج.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  رسانه‌ها، کارشناسان اقلیمی و فعالان زیست محیطی زنگ خطر خشکسالی را مدت‌هاست به صدا در آورده‌اند. فرماندار تهران می‌گوید اگر بارندگی‌ها در تهران به همین روند باشد، ۵۲ درصد مردم پایتخت بدون آب شرب خواهند ماند. یک تحقیق بین‌المللی با مشارکت سه پژوهشگر ایرانی نتیجه می‌گیرد که کشور به "سندروم ورشکستگی آبی" مبتلاست. تصویر: سد اکباتان در همدان.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  عواملی چون افزایش سریع جمعیت، مهاجرت و گسترش شهرنشینی، کشاورزی ناکارا، سدسازی بی‌رویه، رویای خودکفایی غذایی، چاه‌های عمیق یا عطش توسعه، در کنار تحریم‌ها، عدم ثبات اقتصادی و سطح پایین هشیاری زیست‌محیطی از دلایل این "ورشکستگی" عنوان می‌شوند. به این سیاهه باید عوامل طبیعی چون سیل، خشکسالی و تغییر اقلیم را اضافه کرد.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  از ابتدای مهر تا آذر ۹۶ مجموعه بارش در اکثر استان‌های ایران بیشتر از ۵۰ درصد کاهش داشته است. خراسان جنوبی، قم، یزد و اصفهان با کمترین میزان بارش در این دوره روبرو بوده‌اند. سد اکباتان در همدان ۷۹ متر ارتفاع و ۳۶میلیون مترمکعب ظرفیت دارد که به دلیل بارندگی کم، سطح آن بسیار پایین رفته است. از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، آب ورودی به سد اکباتان ۷۸ درصد کاهش داشته است و به ۴۱۰ هزار مترمکعب رسیده است.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  بارندگی در خراسان جنوبی اوضاع خوبی ندارد و مردم آن هرسال یکی دوبار نماز طلب باران "استقساء" را به جا می‌آورند. در نماز باران سال جاری در مصلای المهدی بیرجند، مردی با بره‌ای در آغوش دست به دعا برداشت. عکاس این صحنه می‌گوید در روستاهای اطراف بیرجند رسم است که موقع نماز دام‌های کوچک را از مادران‌شان جدا کنند و از خدا بخواهند به خاطر پاکی و بی‌گناهی آنها رحمش را شامل حال مردم کند.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  در اصفهان هم تا کنون دو مرتبه نماز باران اقامه شده است. محمدرضا درویش، فعال محیط زیست مشکل را در "خشکسالی مدیریتی" می‌بیند و از حضور مسئولان "متحجر" در مسند امر می‌نالد که درایت درک شرایط را ندارند: «آن چیزی که در کشور ما بحران ایجاد می‌کند این است که ما هرگز واقعیت‌های اقلیمی و جغرافیایی خودمان را به رسمیت نمی‌شناسیم و همچنان رو به آسمان برنامه‌ریزی می‌کنیم و امیدواریم که باد و باران بیاید.»

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  کارشناسان احداث صنایع فولاد، آهن، صنایع سیمان و کشت نیشکر در مناطق کم آب را اشتباه محض می‌دانند. محمد درویش از جمله در انتقاد از استقرار صنایع پرمصرف می‌گوید: «تمام نیروگاه‌های اتمی در دنیا در کنار رودخانه‌ها و دریا‌ها قرار گرفته‌اند؛ اما ما در قم و اصفهان- نیروگاه اتمی ساخته‌ایم؛ و یا اینکه استحصال اورانیوم را از یزد انجام می‌دهیم و مجبوریم با تانکر‌ برای مردم آن منطقه آب شیرین ببریم.»

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  برای برف و باران نماز می‌خوانند و استغاثه می‌کنند، اما این رحمت الهی اسباب زحمت هم هست. با نزول برف و باران جاده‌ها بسته و شهرها فلج می‌شوند. مدرسه‌ها را تعطیل می‌کنند و آمار تصادف و سوانح به خاطر لغزندگی معابر بالا می‌رود. چهارشنبه ۲۷ دی پلیس راه ایران از ترافیک سنگین محورهای مواصلاتی استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی، خراسان شمالی، خراسان رضوی، البرز و مازندران به خاطر بارش برف و باران خبر داد.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  به خاطر برفی که چندان هم سنگین نیست، مدارس ابتدایی نواحی پنج گانه تبریز تعطیل شدند. خبرگزاری مهر می‌نویسد معابر تبریز به سرسره‌های عریض و طویل مبدل شده‌اند زیرا شهرداری به وعده پاشیدن محلول نمک در ساعات ابتدایی صبح عمل نکرده است.

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  نواحی شرقی، مرکزی و دشت سیستان، واجد بدترین وضعیت خشکسالی در ایران معرفی می‌شوند. محمد درویش می‌گوید اگر بخواهیم فاکتور جمعیت را دخالت بدهیم، تهران وخیم‌ترین وضع را دارد: «چون سرانه آب به شدت وابسته به سد‌هایی است که الان ۶۰ تا ۶۵ درصد خالی هستند و از نظر پدافند غیر عامل تهران به شدت در معرض آسیب جدی است، بعد از تهران شهر‌های مشهد، اصفهان و تبریز قرار دارند.»

• خشکسالی در ایران؛ تهدیدی طبیعی یا بحرانی مدیریتی؟

  بحث بر سر کمبود منابع آب در ایران در سال‌های اخیر. موضوعی دائمی بوده که به تدریج جنبه امنیتی نیز پیدا کرده است. به باور بسیاری کارشناسان هیچ‌یک از مشکلات اجتماعی و سیاسی در ایران به اندازه مشکل آب جدی نیست و جنگ‌ها و تنش‌هایی که در پیش‌اند، روی قحطی آب متمرکز خواهند بود. محسن رنانی، اقتصاددان و استاد دانشگاه اصفهان می‌گوید ایران تا پایان دهه ۹۰ شاهد جنگ فراگیر آب خواهد بود.

  نویسنده: مهیندخت مصباح