ماجرای مجسمه عظیمی که دوپاره شد و جرثقیل ها شبانه بردند

مجسمه «بزرگمهر بختگان» ـ پزشک، ستاره‌شناس و وزیر انوشیروان ساسانی که بر اساس برخی منابع تاریخی ظهور پیامبر اسلام را پیش‌بینی کرده بود ـ بعد از ساخت، حدود سه ماه در وسط میدان بزرگمهر اصفهان در انتظار نصب باقی مانده بود، تا اینکه پس از ممانعت مسئولان زیباسازی برای نصب، مجسمه هشت متری سوار و اسب را نیمه های شب ۱۱ آبان ماه ۱۴۰۰، توسط جرثقیل‌های بزرگ در حالی که دو پاره شده بود از محل نصب، بارگیری و منتقل کردند.

محمدرضا مکارمی ـ مجسمه‌ساز و سازنده این اثر ـ درباره روند سفارش این مجسمه تا مراحل ساخت و تحویل  آن به ایسنا توضیح می‌دهد: ما جزو اولین شرکتهای «دانش/هنر بنیان» با رویکرد بینا رشته‌ای هستیم که در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان پس از طی کردن مراحل دشوار ارزیابی سال‌هاست که  دراین شهرک مستقر شده ایم. شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان هر از گاه، بنا به ضرورت و ماموریتی که دارد، علاوه بر حضور در نمایشگاه‌های خارج از شهرک، در فضای داخلی نمایشگاه‌هایی را برگزار می‌کند تا امکان تعاملات بیشتر با مدیران و مسؤلین بخش‌های اجرایی در سطوح مختلف فراهم آید و دیگر مجموعه‌ها  با پتانسیل‌ها و توانمندی‌های شرکت‌های دانش بنیان و دانش/هنر بنیان بیشتر آشنا شده و در راستای سیاست‌های کلان کشور برای رسیدن به اقتدار علمی، صنعتی و هنری گام‌های موثر و محکمتری را بردارند.

این هنرمند ادامه می‌دهد: در همین راستا در سال ۹۸ از شهردار وقت اصفهان و معاونان ایشان برای بازدید از نمایشگاه شرکت‌های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی دعوت به عمل آمد که ما نیز در آنجا غرفه داشتیم و متعاقب آن گروه بزرگی از مدیران شهرداری همراه با شهردار اصفهان از کل نمایشگاه و غرفه ما بازدید کردند. طی این بازدید مدیران با توانمندی‌های شرکت ما که عمدتا بر موضوعات مرتبط با طراحی منظر شهری، طراحی و ساخت اجزاء مبلمان شهری و معماری‌ مونومنتال کار می‌کند، آشنا شدند و استقبال خوبی از غرفه ما شد.

او تصریح می‌کند: در دوره مدیریت قبلی شهرداری، از شرکت ما برای ارایه مشاوره در موضوعات تخصصی دعوت به عمل آمد و با توجه به موضوعاتی که شهرداری اصفهان رأسا پیشنهاد داد، چند کار پژوهشی و طراحی، خصوصا برای ترمینال‌های درون شهری و طراحی نمادهای فاخر به عهده ما گذاشته شد که با صرف صدها نفرساعت کار و ده‌ها میلیون تومان هزینه، طرح‌های متعددی تهیه و به شهرداری اصفهان ارائه شد. پس از تایید و رسیدن به مرحله قرارداد، طرح ها به شیوه‌های عجیب و غریب یکی پس از دیگری با فشارهای ناپیدا کنسل شد که همه مستندات آنها موجود است.

مکارمی بیان می‌کند: در این میان یکی از طرح‌ها که با تاکید از سوی شهرداری اصفهان و از زبان شهردار اصفهان مطرح شد، طرح ساماندهی اساسی میدان بزرگمهر بود. این میدان که از تداخل عابران پیاده و ماشین‌ها همچنان رنج می‌برد، نقطه مکث و گره ترافیکی خاصی است که همواره عامل ترافیک و بی نظمی را در میدان رقم می‌زند. به همین جهت مدیریت شهری درصدد بود، از این مشکل رهایی یابد که کارشناسان متخصص بینارشته‌ای در شرکت ما گرد هم آمدند تا با طرحی نو و خلاقانه بر این مشکل فائق آیند. لذا طراحی پیاده روهای مخصوصی را پیشنهاد دادند که دو سمت خیابان بزرگمهر و رفوژ وسط را به صورت رمپ‌های معلق با ملاحظات زیباشناختی با قابلیت عبور دوچرخه تا ساحل زاینده رود و ورودی پارک‌های ساحلی با رعایت استاندارهای لازم به هم متصل می‌کرد و فضای به روز شده‌ای را در کلاس بین المللی از میدان بزرگمهر ارائه می‌داد.

او ادامه می‌دهد: همچنین مجسمه‌ای متناسب با فضای باز دو هکتاری میدان در وسط میدان قرار می‌گرفت تا بر وجه نمایشی و بین المللی آن نیز بیفزاید. به هر حال پس از مدتی تلاش بنا بر محدودیت‌های مالی و نیز اختلاف نظرها و سلایق گوناگون که همواره آفت بزرگی در شهرداری بوده و هست، طرح جامع و منسجم میدان که می‌توانست یکی از مدرن‌ترین و پیشروترین میادین در میان کلان شهرهای ایران باشد و به تقویت زیرساخت‌های گردشگری اصفهان و تسهیل و ایمنی در رفت و آمد شهروندان اصفهانی بینجامد، در میان دیدگاه‌های کور و تنگ نظرانه متوقف شد.

این مجسمه‌ساز عنوان می‌کند: به هر حال پس از پیگیری‌های لازم و با توجه به آماده شدن مدل مجسمه سوار بزرگمهر و محاسبات و تناسب یابی اِشِل مجسمه با توجه به وسعت و هندسه میدان و اینکه شهرداری به هر حال درصدد اجرای مجسمه فاخری بود، با دستور مستقیم آقای شهردار به مسؤول زیباسازی مبنی بر قراردادن این موضوع در سیکل اداری و قانونی، پس از اخذ تاییدیه از سوی شورای عالی سیاستگذاری و تایید آن از طریق شورای معاونان، سازمان زیباسازی مکلف شد با توجه به تصویب کلیات طرح پس از ارزیابی جزئیات، مجسمه را در مسیر اجرا قرار دهد.