تحلیل دیپلمات فرانسوی از دلایل بی‌میلی آمریکا برای بازگشت به برجام/ سفر رئیس‌جمهور فرانسه به عربستان و دیدار با بن سلمان/ تاراج چهار میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت یمن در یک ماه گذشته/ درخواست جمعی از فعالان صلح برای لغو فوری تحریم‌های ایران

بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: تحلیل دیپلمات فرانسوی از دلایل بی‌میلی آمریکا برای بازگشت به برجام، سفر رئیس‌جمهور فرانسه به عربستان و دیدار با بن سلمان، تاراج چهار میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت یمن در یک ماه گذشته، درخواست جمعی از فعالان صلح برای لغو فوری تحریم‌های ایران و دیدار سفیر ایران و نماینده پوتین در امور خاورمیانه، از مهم‌ترین خبر‌ها و رویداد‌های مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.

تحلیل دیپلمات فرانسوی از دلایل بی‌میلی آمریکا برای بازگشت به برجام

«جرارد آرود»، سفیر سابق فرانسه در آمریکا در چند پیام در توییتر به موانعی که تصمیم‌گیری آمریکا برای بازگشت به برجام را دشوار می‌کند پرداخته است.

آرود می‌نویسد: «از یک سو، دولت آمریکا به دلیل مخالفت حزب‌جمهوری‌خواه، مخالفت بسیاری با ایران و گوش‌به‌زنگی اسرائیل دست‌بسته است. آمریکا نمی‌تواند امتیازات زیادی اعطا کند. از طرف دیگر، ایران تمایلی به اعطای امتیاز در ازای رفع جزئی یا موقت تحریم‌ها ندارد.»

آرود در یک پیام دیگر نوشته است: «ایران ممکن است این را در نظر بگیرد که به مرور و با کمک چین، روسیه و دیگران فشار حداکثری را تضعیف خواهد کرد و در نهایت، قابلیت هسته‌ای بهترین تضمین برایش در آینده خواهد بود.»

سفیر پیشین فرانسه، همچنین به تلویح گفته که دولت «جو بایدن» فرصت برای شکستن دیوار بی‌اعتمادی پس از برجام را از دست داده است.

او نوشت: «من از ابتدا درباره احتمال بازگشت به برجام پس از سه سال فشار حداکثری خوش‌بین نبودم. تنها تصمیم فوری آمریکا در ماه ژانویه می‌توانست این دیوار بی‌اعتمادی را از بین ببرد. الان خیلی دیر است.»

سفر رئیس‌جمهور فرانسه به عربستان و دیدار با بن سلمان

رئیس‌جمهوری فرانسه، امروز (شنبه) برای دیداری رو در رو با ولیعهد عربستان وارد ریاض شد و نخستین مقام بلندپایه غربی است که از زمان قتل خاشقجی در ۲۰۱۸ وارد کاخ پادشاهی عربستان می‌شود.

به گزارش رویترز، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، عربستان را عنصری کلیدی در مبارزه با شبه نظامی‌گری در خاورمیانه، غرب آفریقا و نیرویی علیه اخوان المسلمین می‌داند.

فرانسه یکی از تامین کنندگان اصلی سلاح برای عربستان نیز هست؛ اما در پی درگیری‌ها در یمن که اکنون به یکی از بدترین بحران‌های بشری جهان بدل شده، در تامین تسلیحاتی برای ریاض تحت فشار است.

در حالی که روابط بین پاریس و ریاض در دوران فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری پیشین فرانسه گرمتر شده بود، این کشور دستاورد اقتصادی زیادی از این رابطه دست نیاورد. با وجود تاکید ماکرون به مخالفان برای دادن فرصت به محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان پیش از قتل جمال خاشقجی، روابط دو کشور در سال‌های اخیر به سردی گرویده است.

همچنین هیاتی از صد شرکت شامل "توتال انرژیز"، EDF، "Thales" و "ویوندی" قرار است در جریان سفر ماکرون به عربستان در یک اجلاس مربوط به امور سرمایه گذاری شرکت داشته باشند.

ماکرون در جمع خبرنگاران در دوبی و پیش از عزیمت به عربستان اتهامات، مبنی بر مشروع دانستن ولیعهد عربستان را رد کرده و گفت: بحران‌های چند وجهی در منطقه را نمی‌توان با بی اعتنایی به عربستان حل و فصل کرد.

وی افزود: ما می‌توانستیم پس از ماجرای خاشقجی تصمیم بگیریم که دیگر هیچ نقشی در منطقه نداشته باشیم، برخی می‌توانند از این سیاست دفاع کنند، اما من فکر می‌کنم فرانسه نقش مهمی در منطقه دارد؛ این بدان معنا نیست که ما شریک جرم هستیم یا قتل این روزنامه نگار را فراموش می‌کنیم.

سفر ماکرون به عربستان در زمانی صورت گرفته که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نسبت به تمرکز ایالات متحده بر منطقه ابراز تردید کرده‌اند و این در حالی است که آنها به دنبال کسب تسلیحات بیشتر از واشنگتن هستند.

عربستان از رویکرد دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا که ریاض را به خاطر سابقه حقوق بشر و جنگ یمن تحت فشار قرار داده و اطلاعاتی را منتشر کرده که بن سلمان را به قتل خاشقجی مرتبط می‌کند، ناامید شده است.

ولیعهد عربستان هر گونه دست داشتن در قتل این روزنامه نگار در کنسولگری ریاض در استانبول را رد کرده؛ حادثه‌ای که خشم جهانی را برانگیخت و وجهه محمد بن سلمان را خدشه دار کرد.

انی‌یس کالامار، دبیر کل گروه حقوق بشر عفو بین‌الملل گفت: این سفر فارغ از اهدافش، به سیاست توانمندسازی مجدد ولیعهد سعودی کمک می‌کند. این برای من دردآور است که فرانسه به عنوان کشوری که حقوق بشر در آن رعایت می‌شود، ابزار این سیاست شود.

ماکرون به عنوان نخستین مقام بلندپایه غربی است که از زمان قتل خاشقجی و پاندمی کرونا به عربستان سفر می‌کند.

همچنین انتظار می‌رود، ماکرون و ولیعهد عربستان در مورد مسائل منطقه‌ای، از جمله موضوع هسته‌ای ایران و لبنان گفت‌وگو کنند.

تاراج چهار میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت یمن در یک ماه گذشته

«عمار الاضرعی» مدیر اجرایی شرکت ملی نفت یمن (وابسته به دولت صنعاء) روز جمعه گفت که کشورهای متجاوز به یمن و مزدوران وابسته از میانه ماه نوامبر تاکنون، چهار میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت یمن را تصاحب کرده‌اند.

او به خبرگزاری سبأنت گفت که ارزش دلاری این مقدار نفت ۳۰۳ میلیون ۶۰۰ هزار دلار معادل (۱۸۳ میلیارد ریال یمنی) است. به گفته وی، دزدان نفت یمن همچنان به توقیف کشتی‌های حامل نفت در سواحل «جیزان» که به مقصد بندر الحدیده در حرکت هستند ادامه می‌دهند، در حالی که این نفتکش‌ها مجوز سازمان ملل را دارند و پیش از ورود به آب‌های یمن بازرسی شده اند.

به گفته وی، دولت سعودی به بهانه برداشت سهم گمرکی کارمندانش این کشتی‌ها را توقیف می‌کند، در حالی که ارزش محموله نفت نفتکش‌ها بسیار بیش از این‌هاست.

الاضرعی همچنین گفت که ائتلاف سعودی در نوزدهم نوامبر گذشته، نفتکش «اندرومیدا» را با دو میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت از بندر «الشحر» در حضرموت به مقصد سنگاپور بارگیری کرد و اگر قیمت هر بشکه را ۶۹ دلار حساب کنیم، ارزش این محموله این نفتکش ۱۶۵ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار می‌شود.

او افزود: «نفتکش "سی تراست" نیز در ۱۷ نوامبر با نزدیک به یک میلیون بشکه نفت از بندر "رضوم" در استان شبوه بارگیری شد. این نفتکش روز گذشته به ساحل یمن بازگشت و یک میلیون بشکه دیگر بارگیری کرد و در مجموع از اواسط نوامبر تاکنون چهار میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت یمن به غارت رفته است.»

ائتلاف سعودی در حالی اقدام به فروش نفت یمن می‌کند که در آمد آن عاید مردم این کشور نمی‌شود، به طوریکه در یک ماه گذشته، قیمت دلار در مناطق تحت کنترل دولت منصور هادی از ۶۰۰ ریال یمنی به ۱۶۰۰ ریال افزایش یافته و قیمت مواد غذایی به شدت گران شده است. نکته قابل توجه اینکه علی‌رغم محاصره همه‌جانبه دولت صنعاء در شش سال گذشته، قیمت دلار در مناطق تحت کنترل این دولت همچنان ۶۰۰ ریال است و در هفته‌های گذشته، رسانه‌ها از پناهندگی ساکنان مناطق تحت کنترل دولت هادی به مناطق تحت تسلط دولت صنعاء خبر دادند.

درخواست جمعی از فعالان صلح برای لغو فوری تحریم‌های ایران

جمعی از فعالان صلح در بیانیه‌ای خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد و سران کشورهای عضو توافق هسته‌ای، خواستار بازگشت بی قید و شرط آمریکا به برجام، رفع تمامی تحریم‌ها و توقف تهدید به جنگ شدند.

در این بیانیه که همزمان با دیدار مقامات دولتی بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه با هیات ایرانی در وین در دور جدید مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران منتشر شده، آمده است: در سال ۲۰۱۸، در حالی که راستی آزمایی‌ها حاکی از پایبندی کامل ایران به تعهدات خود بود، ایالات متحده تحت فشار اسرائیل از «برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)» خارج شد.

در این بیانیه همچنین با تاکید بر اینکه صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران به اثبات رسیده و هیچ ادلّه معتبری مبنی بر غیرصلح آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران ارائه نشده است، از تحریم‌های اقتصادی اعمال شده علیه ایران توسط آمریکا و متحدان اروپایی‌اش به عنوان یک اقدام جنگی غیرقانونی و جنایتکارانه علیه مردم ایران یاد شده است.

بر اساس این بیانیه، این تحریم‌ها به مرگ هزاران انسان بی گناه انجامیده، به پروژه‌های زیرساختی حیاتی و برنامه‌های اجتماعی آن کشور آسیب رسانده، مانع از تحقق آنها شده و رنج بی حسابی را بر جامعه ایران تحمیل کرده است.

فعالان صلح در بیانیه خود تاکید کرده‌اند، با نقض آشکار منشور سازمان ملل متحد، ایران و ایرانیان همواره از سوی اسرائیل و آمریکا هدف تروریسم واقع و تهدید به حمله نظامی شده‌اند.

این بیانیه می‌افزاید: قدرت‌های سلطه گر، با هدف اعمال فشار بر ایران برای گذشتن از امنیت خود و تسلیم استقلال و حق حاکمیت ملی‌اش، پیوسته مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران را مورد سوء استفاده قرار داده‌اند.

امضا کنندگان این بیانیه که خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد، نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی و روسای جمهور کشورهای عضو توافق هسته ای صادر شده، خواستار بازگشت بی قید و شرط ایالات متحده به برجام- که در سال ۲۰۱۵ امضا شده بود-، رفع تمامی تحریم‌ها و توقف تهدید به جنگ شده اند.

فعالان صلح همچنین خواستار اعمال فشار از سوی جامعه بین‌المللی بر اسرائیل برای پیوستن به «پیمان عدم گسترش سلاح‌های هسته ای» و خلع سلاح هسته‌ای آن رژیم شده اند.

دیدار سفیر ایران و نماینده پوتین در امور خاورمیانه

در دیدار سفیر فوق العاده و تام الاختیار جمهوری اسلامی ایران در روسیه با «میخاییل باگدانوف» نماینده ویژه رییس جمهور روسیه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا دو طرف بر ضرورت همکاری دو کشور در مسائل دو جانبه و منطقه ای تاکید کردند.

 کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، روز جمعه با میخاییل باگدانوف، نماینده ویژه رییس جمهور روسیه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا و معاون وزارت امور خارجه فدراسیون روسیه، دیدار کرد.

در این دیدار، طرفین در مورد روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله سوریه، یمن، لبنان و عراق تبادل نظر و گفت و گو کردند. همچنین نماینده ویژه رییس جمهور روسیه در امور خاورمیانه و شمال آفریقا، توضیحاتی در خصوص سفر خود به ایران و عراق ارائه کرد.

جلالی و باگدانوف بر ضرورت رایزنی و همکاری دو کشور درمورد مسائل مهم منطقه و همچنین تداوم تماس‌ها و دیدارهای خود در این خصوص تاکید کردند.

بوگدانف معاون وزیر خارجه و نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور خاورمیانه و آفریقا هفته گذشته در سفر به تهران با امیر عبداللهیان وزیر امورخارجه و محسن رضایی معاون رئیس جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت و گو کرد.