«پوپولیسم» به چاپ دوم رسید/ترجمه آخرین کتاب ارنستو لاکلائو

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «پوپولیسم؛ درباره عقل پوپولیستی» نوشته ارنستو لاکلائو به‌تازگی با ترجمه مراد فرهادپور و جواد گنجی توسط نشر مرکز به چاپ دوم رسیده است.

ارنستو لاکلائو نویسنده این‌کتاب، فیلسوف و نظریه‌پرداز سیاسی اهل آرژانتین است و مرام مارکسیستی دارد. او متولد سال ۱۹۳۵ و درگذشته به سال ۲۰۱۴ است. کتاب «پوپولیسم؛ درباره عقل پوپولیستی» دربرگیرنده آخرین نوشته‌های این‌فیلسوف و به‌نوعی در حکم شاهکار و شالوده کلیت تفکر و تجربیات اوست. مطالب این‌کتاب نتیجه تجربیات و اندیشه‌های ۴۰ سال زندگی لاکلائو هستند.

مهم‌ترین وجه تلاش‌های فکری لاکلائو در این‌کتاب، موضع‌گیری برابر سنت مارکسیستی و مواجهه با بحرانی است که کل این‌سنت فکری را در بر گرفته است. به این‌ترتیب کتاب «پوپولیسم»، درباره‌ عقل پوپولیستی عصاره‌ این مواجهه‌ است. درباره کتاب پیش‌رو می‌توان گفت مستقل از پیش‌تاریخ نظری‌اش، به شکلی کامل و جامع، پرسش بحران مارکسیسم را پیش روی مخاطب می‌گذارد و به‌نظر برخی از منتقدان، پاسخ درخوری هم به آن می‌دهد.

لاکلائو در این‌کتاب به‌صراحت می‌گوید پوپولیسم مساوی با سیاست است. تاکید او بر پوپولیسم یا سیاست به مثابه پاسخ به بحران مارکسیسم، گویای این‌واقعیت است که نظریه و کنش مارکسیستی هیچ‌وقت نتوانست چنان‌که باید و شاید به مقوله سیاست بپردازد.

این‌کتاب ۳ بخش اصلی دارد که به‌ترتیبی عبارت‌اند از «کوچک‌شمردن توده‌ها»، «ساختن "مردم"» و «هویت‌های مردمیِ گوناگون». این‌بخش‌ها در مجموع ۸ فصل را با این‌عناوین دربرمی‌گیرند: «پوپولیسم: ابهام‌ها و پارادوکس‌ها»، «گوستاو لوبون: تلقین و نمایندگی‌های تحریف‌شده»، «تلقین، تقلید، همذات پنداری»، «"مردم" و تولید گفتمانی تهی‌بودگی»، «دال‌های شناور و ناهمگونی اجتماعی»، «پوپولیسم، نمایندگی و دموکراسی»، «سرگذشت پوپولیسم» و «موانع و مرزهای ساختن "مردم"».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

بدین‌سان شکست ریزورجمینتو و فاشیسم در شکل‌دهی به آگاهی ملی در دوره پس از جنگ بازتولید شد، به‌ واسطه ترکیبی از فساد اداری جناح دموکرات مسیحی و گرایش‌اش به قدرت محلی فاسد، با ناتوانی جناح حزب کمونیست در تحقق‌بخشیدن به یگانه پروژه حقیقتا ملی و فراتر رفتن از حدی در جنگ با نظام موجود بر سر جایگاه. اینجاست که تفاوت این مورد با جنبش بولانژیستی روشن می‌شود. کوتاه بودن این رخداد سیاسی اجازه داد دال‌های وحدت‌بخش آن تقریبا به‌مثابه دال‌هایی کاملا تهی عمل کنند _ در حقیقت در ایتالیا طی ماه‌های پس از رهایی (از فاشیسم) نمادهای رنسانس تقریبا به همین شیوه عمل کردند. اما ساختن یک هژمونی درازمدت مساله‌ای کاملا متفاوت است: فرایند تهی‌ساختن معدودی دال‌ محوری در جریان خلق تکینگی تاریخی همواره تابع فشار ساختاری نیروهایی خواهد بود که می‌کوشند دال‌ها را از نو به مدلول‌های نخستین متصل سازند، به نحوی که هر گونه «گسترش» هژمونی بیش از حد ادامه نیابد. محدود ساختن گستره حرکت از مفهوم به نام دقیقا در ذات یک کنش ضد هژمونیک است.

چاپ دوم این‌کتاب با ۳۴۴ صفحه، شمارگان ۸۰۰ نسخه و قیمت ۱۱۰ هزار تومان منتشر شده است.