خورشاهیان: خلأ‌های اطلاعاتی را با رمان تاریخی پر کنیم

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، این اثر، رمانی تاریخی است که مقطعی از حیات امام‌کاظم و امام‌رضا علیه‌السلام را در قالب داستان روایت می‌کند. نویسنده در این رمان کوشیده تا جریان انحراف گروهی از شیعیان در دوران امام‌کاظم را که به واقفیه معروف شدند و از بیعت با امام‌رضا سر باز زدند، تشریح نماید و به دلایل و انگیزه‌های آنان بپردازد.
در این مراسم فاطمه الیاسی که به‌تازگی برای کتاب تونل سوم، موفق به کسب جایزۀ شهید اندرزگو شده‌است، در مورد شکل‌گیری ایدۀ رمان «من خواب دیده‌ام» گفت: با وجود اینکه فرهنگ دینی و ملی ما غنی است، اما تولیدات داستانی ما در این جهت کم است. موضوع واقفیه و انحراف برخی شیعیان، موضوعی است که برای امروز هم کاربرد دارد و طمع و مال‌دوستی‌ای که موجب انحراف شیعیان در آن مقطع شد، امروز هم ممکن است برای ما محل ابتلا باشد. من بررسی کردم و متوجه شدم با وجود اهمیت موضوع، هیچ رمانی پیرامون آن به رشتۀ تحریر درنیامده و لذا شروع به تحقیق و سپس نگارش این رمان کردم.
الیاسی که در مقطع کارشناسی ارشد رشتۀ علوم قرآن و حدیث تحصیل می‌کند، افزود: البته شبهات هم در کنار عامل اصلی، یعنی طمع، از جمله عوامل انحراف واقفیه بود و این شیعیانی که نمایندۀ امام و مورد اعتماد شیعیان بودند، با استناد به برخی احادیث می‌توانستند شیعیان را دور خود جمع کنند.
نویسندۀ رمان تونل سوم، به تحقیقاتی که برای نگارش رمان داشته، اشاره کرد و گفت: من حتی پیرامون معماری شهر‌ها در آن زمان هم تحقیق کردم و تحقیقاتم نسبت به نگارش رمان، زمان بیشتری به خود اختصاص داد. همچنین قبل از انتشار رمان، برخی کارشناسان دینی هم آن را مطالعه کردند و توجه دادند که تمام یاران امام‌کاظم، افرادی طمع‌کار نبودند و در داستان نباید جوری وانمود شود که انگار شیعیان مخلص وجود ندارند.
هادی خورشاهیان دیگر سخنران این مراسم بود. او با اذعان به اینکه خودش هم قبلاً اطلاعاتی پیرامون واقفیه نداشته، گفت: در نوجوانی رمان‌های دینی جرجی زیدان با ترجمۀ محمدعلی شیرازی و همچنین رمان‌های محمود حکیمی را می‌خواندم و سپس در بزرگسالی به خاطر علاقه، رمان‌های دینی زیادی مطالعه کردم، اما از موضوع واقفیه بی‌اطلاع بودم و وقتی مطالعۀ رمان به اواسط آن رسید، متوجه ماجرا شدم و وقتی مطالعۀ کتاب به پایان رسید، ضمن اینکه با کنجکاوی پیرامون موضوع تحقیق کردم، احساس کردم ما در معارف دینی چقدر جای خالی داریم. برای ما هنوز به‌خوبی تبیین نشده که نقش هر یک از امامان شیعه در معارفی که دست ماست، چه بوده‌است؛ یا اغلب ما در مورد خیلی از اختلافاتی که در طول تاریخ، روی داده‌است، اطلاعات چندانی نداریم و مثلاً نمی‌دانیم چرا شش امامی‌ها، امام‌حسن علیه‌السلام را امام خود نمی‌دانند. ما حتی گاهی از برخی سوالات هم خبر نداریم، چه برسد به جواب آن‌ها. اهمیت رمان «من خواب دیده‌ام» هم همین است که ما را از یک سوال آگاه کرد، در حالی که ما قبلاً از واقفیه هیچ چیز نمی‌دانستیم. اکثر ما از تاریخ تشیع خصوصاً بعد از امام‌صادق علیه‌السلام اطلاعاتی نداریم و به نظرم این خلأ را باید با رمان و کتاب خوب پر کرد و بیشترین تأثیر را نیز همین‌ها دارند. مردم کتاب می‌خوانند و اگر کسی بگوید مردم کتاب نمی‌خوانند، دروغ گفته‌است.
برندۀ جایزۀ قلم زرین، در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: کتاب خانم الیاسی واقعاً رمان بود. از نظر نگارش تاریخی هم خوب بود و در کل، کتاب، به نظرم خوب بود.
نویسندۀ کتاب سلول آزادی، با اشاره به شخصیت‌های «من خواب دیده‌ام» گفت: در مورد جنگ، من حق بودن یا ناحق بودن یک طرف را بر اساس شخصیت‌های در حال جنگ قضاوت می‌کنم؛ زیرا از پشت پرده و سیاست‌ها خبر ندارم؛ لذا وقتی در جنگ سوریه، کسی مثل حاج قاسم سلیمانی را می‌بینم، پی می‌برم که ما در این جنگ در موضع حق هستیم. در این رمان هم چند زن وجود دارند و من تنها در خانۀ حیان که به امامت حضرت رضا معتقد است، می‌بینم که نگاه انسانی به زن حکمفرماست و همین مطلب «حق» را نشانم می‌دهد.
نویسندۀ کتاب‌های «الفبای مردگان»، «مگه من چند نفرم؟»، «دو تفنگدار ناشی»، «فرشته‌ای در تانک» و ... افزود: از نظر داستانی شخصیت‌ها خوب بودند؛ خصوصاً شخصیت نسیبه خوب نشان داده شده بود. اینکه «مال» و «زن» چقدر راحت می‌تواند انسان را اغفال کند، در داستان نمایان بود. همچنین رمان پایان باز قشنگی دارد و نشان می‌دهد این راه ادامه دارد و باز هم می‌شود به وسیلۀ عواملی از حق منحرف شد.
در پایان مراسم، اسماعیل سلطانی، مدیر عامل شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، در سخنان کوتاهی گفت: ما در انتشارات بین‌الملل قصد داریم تبلیغ را عمومی کنیم و انگیزه‌های اقتصادی در تولید کتاب، برای ما در اولویت نیست و برای همین است که سراغ انتشار چنین رمان‌هایی می‌رویم. ما سرمایه‌های دینی، چون سیدبن‌طاووس و علامه بحرالعلوم و سرمایه‌های ملی، چون جلال‌الدین خوارزمشاه و کلنل پسیان داریم که آنطور که باید و شاید شناخته نشده‌اند و برای آن‌ها رمانی نوشته نشده‌است. ما می‌خواهیم کارمان متفاوت از دیگران باشد و تلاشمان این است که با نگاه دینی به شخصیت‌های ملی و مذهبی نگاه کنیم. دغدغه و موضوع ما در انتشارات همین است و اگر کسی سراغ نوشتن زندگی این بزرگان برود، برای انتشار آن اعلام آمادگی می‌کنیم.