تحریم سیاسی المپیک زمستانی پکن؛ بهانه‌ای برای جدال سیاسی یا یک اعتراض اصولی؟
بی بی سی فارسی
- سینا حاتمی
- خبرنگار ورزشی
منبع تصویر، Getty Images
توضیح تصویر،المپیک زمستانی پکن از ۱۵ بهمن تا اول اسفند برگزار می‌شود
از همان زمان روشن شدن مشعل المپیک زمستانی ۲۰۲۲ پکن معلوم بود که با یکی از سیاسی‌ترین رقابت‌های تاریخ روبرو خواهیم بود.
دو ماه پیش وقتی مشعل المپیک طبق سنت دیرینه در آتن، محل برگزاری اولین دوره بازی‌های مدرن، روشن شد، تظاهرات فعالان تبتی به سیاست‌های دولت چین مراسم را تحت‌الشعاع قرار داد. پلیس یونان در نهایت چند تن از معترضان را دستگیر کرد.
- آمریکا المپیک زمستانی پکن را بایکوت دیپلماتیک می کند
- بایدن بایکوت دیپلماتیک المپیک زمستانی پکن را 'بررسی می‌کند'
- رسانه‌های چین: تحریم دیپلماتیک المپیک از سوی آمریکا 'برای کسی مهم نیست'
- المپیک زمستانی؛ قهرمانانی که شباهتی به بقیه ندارند
- 'سردترین' المپیک زمستانی آغاز شد
نشانه‌ای خطاب به حکومت چین
چین نه تنها به دلیل مسئله تبت، بلکه به دلیل نقض حقوق اقلیت اویغور در سین‌کیانگ هم هدف انتقادهاست. ماجرای ناپدید شدن عجیب و غریب پنگ شویی، تنیس‌باز برجسته چینی هم دنیای ورزش را در بهت فرو برده است.
به دلیل همین موارد "نقض حقوق بشر"، دولت آمریکا در اقدامی کم‌نظیر اعلام کرد المپیک پکن را از لحاظ سیاسی تحریم خواهد کرد، به این معنا که از تنها ورزشکاران آمریکا در این المپیک شرکت خواهند کرد اما هیچ مقام سیاسی به این بازی‌ها اعزام نخواهد شد.
به دنبال این کشور، نیوزیلند، بریتانیا، استرالیا و کانادا هم (تا این لحظه) اعلام کردند که بازی‌های زمستانی ۲۰۲۲ را تحریم سیاسی می‌کنند و هیچ مقام دولتی‌ای را به پکن نمی‌فرستند.
این اقدام با استقبال فعالان حقوق بشر و رسانه‌های غربی روبرو شده است. به اعتقاد آنها، تحریم سیاسی بازی‌های زمستانی پکن یک پیام مهم و روشن برای دولت چین می‌فرستد؛ آنها دیگر حاضر نیستند نقض حقوق بشر در چین را نادیده بگیرند و به رفتار با اویغورها در اردوگاه‌های "بازاموزی" اجباری بی‌اعتنا بمانند.
اما سازمان ملل در نشست مجمع عمومی خود ده روز پیش در نیویورک "صلح‌نامه المپیک" پکن را تایید و بر "بی‌طرفی" سیاسی این رقابت‌ها تاکید کرد. آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل هم گفت دعوت چین برای حضور در رقابت‌ها را پذیرفته است.
فعالان حقوق بشر در عین حال می‌گویند تحریم نکردن ورزشی هم کار درستی است و ورزشکاران نباید قربانی شوند. خود ورزشکاران اغلب در این باره سکوت می‌کنند.
پاسخ تند پکن
چین از این اقدام واشنگتن شدیداً انتقاد کرد و بدون توضیح بیشتر تنها گفت آمریکا تاوان این کار را خواهد داد. یکی از مسئولان چینی گفت که تحریم دیپلماتیک بازی‌های زمستانی "یک نمایش کمدی" است که "به روح المپیک آسیب می‌زند." او همچنین گفت المپیک زمستانی پکن بدون حضور مقام‌های این کشورها هم موفق خواهد بود.
فعالان حقوق بشر غربی اما این اقدام را موثر می‌دانند و به این نکته اشاره می‌کنند که حکومت‌های مستبد از برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی برای خودنمایی و بهبود وجهه‌شان استفاده می‌کنند. این حکومت‌ها می‌خواهند به دنیا نشان بدهند پیشرفته و مدرن هستند اما وقتی سیاستمداران کشورهای دموکراتیک این نمایش را تحریم کنند، چنین فرصتی از آنها گرفته می‌شود.
اختلاف نظر در اروپا
در اتحادیه اروپا هنوز اجماعی بر سر نحوه برخورد با المپیک زمستانی پکن و پیوستن به تحریم دیپلماتیک این بازی‌ها وجود ندارد. ایتالیا چندی پیش اعلام کرد که مقام‌های این کشور به پکن خواهند رفت. با توجه به این که میلان در سال ۲۰۲۶ میزبان دور بعدی بازی‌های المپیک زمستانی است و مسئولان این کشور باید طبق سنت المپیک در پایان بازی‌ها پرچم المپیک را تحویل بگیرند، تحریم بازی‌های پکن عملاً غیرممکن خواهد بود.
منبع تصویر، EPA
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستبه عبارت دیگرگفتگو با چهره‌های سیاسی، هنری و ادبی از تلویزیون فارسی بی بی سی.
برنامه ها
پایان پادکست
آلمان و فرانسه نیز به دنبال یک موضع مشترک اروپایی هستند. راهی که با توجه به مخالفت برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا مثل مجارستان با اقدام علیه چین در گذشته، مشکل خواهد بود. در دو کشور پیشروی اتحادیه اروپا، حتی در درون حکومت‌ها هم اجماع بر سر نحوه برخورد با المپیک زمستانی پکن وجود ندارد.
در دولت ائتلافی جدید آلمان در حالی که دو حزب سبزها و لیبرال‌ها موضع تندتری به چین دارند، سوسیال دموکرات‌ها که اولاف شولتس، صدراعظم جدید آلمان هم از این حزب است، متعادل‌ترند و اصولاً طرفدار تعامل بیشتری با دولت‌هایی نظیر چین و روسیه هستند.
شولتس در گفتگو با شبکه دوم آلمان گفت دلیلی نمی‌بیند به شتابزده به این حرکت بپیوندند و و "رفتار منطقی برای صلح و امنیت تعیین‌کننده است."
فرانسه هم از یک طرف خواستار صبر بیشتر و موضع مشترک اتحادیه اروپا شده اما از سوی دیگر وزیر ورزش این کشور از حالا اعلام کرده که به پکن سفر خواهد کرد. گفته می‌شود برای کشورهای اروپایی به دلیل وابستگی و تعامل اقتصادی بسیار بیشتر با چین، اعمال چنین تحریم‌هایی راحت نخواهد بود.
انتقادها به کمیته بین‌المللی المپیک
در این میان کمیته بین‌المللی المپیک، متولی بازی‌های تابستانی و زمستانی المپیک و پارالمپیک، خود به دلیل "سکوت و بی‌عملی" در برابر چین زیر فشار انتقاد است.
توماس باخ رییس کمیته بین‌المللی المپیک به خبرگزاری آلمان گفت اقدام دولت آمریکا "یک بحث سیاسی" است و از آنجایی که این نهاد بی‌طرف است به این ماجرا وارد نمی‌شود.
منبع تصویر، EPA
توضیح تصویر،پلیس یکی از معترضان تبتی را از مقر کمیته بین‌المللی المپیک در لوزان سوئیس خارج می‌کند
منتقدان کمیته بین‌المللی المپیک معتقدند این نهاد خود را منادی برابری و دموکراسی می‌داند اما در این مواقع به دلیل منافع اقتصادی خاموش است و وقتی پای نقض حقوق بشر در کشورهای میزبان المپیک در میان باشد، همواره از کارت بی‌طرفی استفاده می‌کند و حتی از اقلیت‌هایی که در این کشورها سرکوب می‌شوند، نام هم نمی‌برد.
فشار به حامیان مالی
حامیان مالی بازی‌های المپیک هم که کمیته بین‌المللی المپیک به آنها "تاپ" (شرکای المپیک) اطلاق می‌کند، به دلیل اینکه در قبال وضعیت حقوق بشر در چین سکوت کرده‌اند و همچنان از این بازی‌ها حمایت مالی می‌کنند، تحت فشار قرار گرفته‌اند؛ شرکت‌های بزرگی نظیر کوکاکولا، پاناسونیک، تویوتا، آلیانس، ویزا، اومگا، سامسونگ، بریج‌استون و اینتل.
چندی پیش دیدبان حقوق بشر از اسپانسرهای بازی‌های زمستانی پکن خواست تا بیشتر به نقض حقوق بشر در چین توجه کنند. سوفی ریچاردسون مسئول امور چین در این سازمان ماه پیش گفت:
"تنها سه ماه به بازی‌های زمستانی المپیک ۲۰۲۲ در پکن باقی مانده اما اسپانسرها در این باره سکوت می‌کنند که چگونه از نفوذشان استفاده کنند تا کارنامه وحشتناک حقوق بشری چین را بهتر کنند." او به این اسپانسرها هشدار داد که نباید این فرصت را از دست بدهند و "با المپیکی پیوند بخورند که با سانسور و سرکوب گندیده است."
در واقعیت اما این شرکت‌ها به منافع اقتصادی خود نگاه می‌کنند و نفود سیاسی زیادی ندارند. آنها با قراردادهای چهار ساله اسپانسر کمیته بین‌المللی المپیک می‌شوند، بی‌ارتباط با میزبان یک دوره خاص.
پاول لالی که در کمپانی آمریکایی کوکاکولا مسئول امور حقوق بشر است، حتی به کنگره آمریکا هم احضار شد و به نمایندگان گفت: "ما میزبان المپیک را انتخاب نمی‌کنیم. ما فقط دنبال ورزشکاران راهی آن جایی می‌شویم که آنها به میدان می‌روند."
برخی از این شرکت‌ها اما به هر حال نگران پیامدهای منفی حمایت مالی از المپیک زمستانی پکن برای وجهه خود هستند.
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: تحریم سیاسی المپیک زمستانی پکن؛ بهانه‌ای برای جدال سیاسی یا یک اعتراض اصولی؟
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
