ایران و عربستان سعودی در اردن نشست امنیتی برگزار کرده‌اند

خبرگزاری دولتی اردن (Petra) دوشنبه ۲۲ آذر / ۱۳ دسامبر گزارش داد، کارشناسان سعودی و ایرانی در یک نشست امنیتی در امان پایتخت اردن شرکت کردند و در آن اقدامات اعتمادسازی بین رقبای منطقه‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

یک دیپلمات ارشد ایرانی به رویترز گفت هیچ مقام ایرانی در این نشست که به‌گفته خبرگزاری دولتی اردن به میزبانی مؤسسه عربی مطالعات امنیتی برگزار شد، شرکت نکرده بود.

این دیپلمات گفت:

«آن‌چه در امان برگزار شد، یک نشست رسمی نبود. البته چنین دیدارهایی بین دانشگاهیان برای درک بهتر واقعیت‌های بین دو کشور مفید است.»

عربستان سعودی در مورد گفت‌وگوهای امنیتی امان اظهار نظر نکرده است.

خبرگزاری اردن نوشته است که دو طرف در این نشست مسائل امنیتی و فنی با تمرکز بر جلوگیری از تهدیدهای موشکی و حملات و اقدامات فنی برای اعتمادسازی میان طرفین، به‌طور مشخص در مورد برنامه هسته‌ای ایران و همکاری در زمینه سوخت هسته‌ای و برخی مسائل دیگر گفت‌وگو کردند.

ایمن خلیل، دبیرکل مؤسسه عربی مطالعات امنیتی گفت احترام متقابل بر این نشست حاکم بود که نشان‌دهنده تمایل متقابل دو طرف به توسعه روابط و تقویت ثبات منطقه است و بر شکوفایی ملت‌های منطقه تأثیر خواهد گذاشت.

خلیل افزود به‌زودی نشست‌های بیشتری بین ایران و عربستان سعودی برای پیگیری مسائل این گفت‌وگو و تدوین جزئیات آن برگزار خواهد شد.

مؤسسه عربی مطالعات امنیتی در خاورمیانه مسائل مربوط به سلاح‌های کشتار جمعی، تحریم سلاح هسته‌ای و امنیت هسته‌ای را پیگیری می‌کند.

ریاض و تهران مذاکرات مستقیم خود را در سال جاری در چهار دور با میانجی‌گری عراق در این کشور برگزار کرده‌اند.

عربستان سعودی این مذاکرات را صمیمانه اما کُند توصیف کرده است، در حالی که یک مقام ایرانی در ماه اکتبر گفت دو طرف «مسیر خوبی» را طی کرده‌اند.

با این حال عبدالله المعلمی، نماینده ریاض در سازمان ملل در مصاحبه‌ای ویدئویی که روز دوشنبه ۲۲ آذر / ۱۳ دسامبر با روزنامه انگلیسی‌زبان سعودی عرب‌نیوز انجام داد گفت هیچ نتیجه مهمی از این مذاکرات به‌دست نیامده است.

المعلمی گفت عربستان سعودی خواستار پیشرفت مذاکرات و پرداختن به مسائل اساسی سیاست‌های ایران است:

«ما می‌خواهیم این بحث‌ها را به سمت موضوعات اساسی سوق دهیم که رفتار دولت ایران در منطقه را شامل می‌شود.»

المعلمی افزود:

«تا زمانی که ایرانی‌ها به بازی با این مذاکرات ادامه دهند، راه به جایی نخواهند برد.»

او با تأکید براین‌که جمهوری اسلامی ایران به این مذاکرات به چشم گفت‌وگوهایی طولانی‌مدت نگاه می‌کند، افزود:

«ریاض به دنبال مذاکره به‌صرف مذاکره نیست.»

نماینده عربستان سعودی در سازمان ملل درباره بحران یمن نیز گفت این مسئله «غیرقابل حل» است زیرا به‌گفته او «حوثی‌ها همچنان از ایران و مدافعانشان سلاح و مهمات دریافت می‌کنند».

جنگ یمن به‌عنوان جنگ نیابتی میان ریاض و تهران ارزیابی می‌شود و دو کشور برای نفوذ در سراسر منطقه رقابت می‌کنند.

عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ در پی حمله به سفارتش در تهران، روابط خود را با ایران قطع کرد. تنش بین این دو دشمن دیرینه خاورمیانه در سال ۲۰۱۹ پس از حمله حوثی‌های یمن به تأسیسات نفتی عربستان سعودی که ریاض آن را به گردن ایران می‌اندازد، افزایش یافت، اتهامی که تهران آن را رد می‌کند.

پیش از این در ماه نوامبر گذشته، فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفته بود:

«واقعیت آن است که هیچ پیشرفت ملموسی در این مذاکرات صورت نگرفته است.»

وزیر امور خارجه عربستان سعودی تأکید کرده بود که این کشور با نگرانی شاهد آن است که «ایران با جلوگیری از تحقیقات بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی نه فقط تعهدات خود در چارچوب برجام بلکه تعهدات خود در چارچوب معاهده عدم گسترش سلاح هسته‌ای را زیر پا گذاشته و این تهدیدی واقعی برای امنیت و ثبات منطقه است».

از ماه مارس / فروردین سال جاری مذاکرات مستقیم و پنهانی بین مسئولان سعودی و ایرانی با میانجی‌گری مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق در بغداد جریان دارد. مهم‌ترین موضوعات مطرح شده در این مذاکرات، جنگ یمن و پرونده هسته‌ای ایران است.