مرجع تقلیدی که شعر می‌گفت و چای‌ریز روضه‌ها بود

 به گزاش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، امروز ۲۳ آذرماه سالروز درگذشت یک عالم ذوالفنون است که ۷۹ سال قبل درگذشت. آیت‌الله شیخ محمدحسین غروی اصفهانی، از فقها و اصولیین، عارف، حکیم، شاعر و فیلسوف که در سال ۱۲۹۶ قمری در کاظمین (برخی منابع محل تولدش را نجف ذکر کرده‌اند) به دنیا آمد. او در کنار آقاضیاء عراقی و میرزای نایینی، یکی از سه مکتب اصولی در شرح و بسط مکتب اصولی آخوند خراسانی را ایجاد کرد. سعید نسیمی شاعر و کارشناس تاریخ تشیع می‌گوید: «آیت‌الله غروی اصفهانی به دلیل ذوالفنون بودن یعنی فقیه، فیلسوف، اصولیین، حکیم، شاعر، عارف و حتی خوشنویس بودن، به علامه شهرت یافت. او از بزرگترین علمای قرن چهاردهم بود. این ذوالفنون بودن در آثار و شاگردانش هم مشهود است.»

آیت‌الله شیخ محمدحسین غروی اصفهانی متخلص به مفتقر

به او می‌گفتند «کمپانی» شاید برای طعنه!

پدرش حاج محمدحسن معین‏ التجار بود که در یک شرکت حوزه ریلی و حمل‌ونقل مشغول به کار بود که به همان نام انگلیسی شرکت یعنی «کمپانی» شهرت یافته بود. آیت‌الله غروی اصفهانی را هم به همین نام خطاب می‌کردند و حتی دیوانش هم بعدها با نام دیوان «کمپانی» منتشر شد اما خودش گفته بود راضی نیستم مرا به این نام خطاب کنید.

سعید نسیمی شاعر و کارشناس تاریخ تشیع

اهل بیت (ع) به دل پدرش انداختند تا به حوزه برود

پدرش دوست داشت محمدحسین هم در کار تجارت وارد شود و به او اصرار می‌کرد، تا اینکه متوسل به اهل بیت (ع) به خصوص حضرت باب الحوائج امام موسی بن جعفر (ع) می‌شود و از آنان می‌خواهد تا به دل پدر بیندازند که او اجازه ورودش به حوزه را بدهد و همین هم می‌شود. او تحصیلات مقدماتی را در محضر شیخ محمدحسن تویسرکانی شروع کرد. در حدود ۲۰ سالگی، بعد برای ادامه تحصیل حوزوی از کاظمین به نجف اشرف رفت و آنجا به تحصیل فقه و اصول پرداخت. از اساتیدش می‌‏توان به  آیت‌الله سیدمحمد طباطبایی فشارکی، حاج آقا رضا همدانی، حکیم محمدباقر استهباناتی شیرازی، شیخ احمد شیرازی و شیخ محمدکاظم خراسانی اشاره کرد، که مرحوم غروی اصفهانی یکی از مشهورترین شاگردان صاحب کفایة الاصول در طی سیزده سال بود و بعد از فوت مرحوم آخوند، شروع به تدریس کرد و چندین بار دوره‏‌های اصول و فقه مکاسب را درس داد و بسیاری از علمای منقول را تربیت کرد.

نسیمی شاعر و کارشناس تاریخ تشیع می‌گوید: «ذوالفنونی او در آثارش هم مشهود است. او اصول شرح بر کتاب کفایه مرحوم آخوند با عنوان «نهایةالدرایه فی شرح الکفایه» را می‌نویسد. در فلسفه، منظومه‌ای به نام طرفةالحکیم دارد. در فقه هم سه منظومه درباب اعتکاف، روضه و نماز جماعت دارد. در تفسیر فعال بود اما آثارش کامل نشد. در شعر هم دیوانی داشت که به اشتباه به نام دیوان کمپانی از او معروف شده است و دیوانی هم به زبان عربی دارد.»

شیخ محمدحسین غروی اصفهانی به کمپانی مشهور بود

ماجرای تبعید از نجف به قم

شیخِ با تقوای اصفهانی که اجدادش سال‌ها قبل از تولدش از اصفهان به عراق رفته‌ بودند، با بزرگان دیگری همچون عارف بزرگ، آیت‌اللّه میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، فقیه اصولی، میرزا محمدحسین نایینی نیز رفیق گرمابه و گلستان قرب بوده است. برخی محقّقان، به حضور علامه غروی در صف انقلابیّون و مشروطه خواهان در کنار اساتیدش میرزای نایینی و آخوند خراسانی و حتی تبعید شدن او از نجف به قم، اشاراتی کرده‌اند.

علامه غروی اصفهانی از نگاه بزرگان

در تجلیل و تمجید از مقام علمی و معنوی مرحوم غروی اصفهانی سخنان رسایی از بزرگان و صاحب‌نظران نقل شده است که همه حاکی از اخلاص و نبوغ فکری اوست. آیت‌‌الله علامه سید محمدحسین طباطبایی درخصوص او می‌فرمود: «استاد بزرگ، حکیم خداشناس و فقیه پارسا و دایرمدار آسمان پژوهش و تحقیق و سالک و مرزبان سرزمین دانش و تدقیق، شیخ محمدحسین اصفهانی غروی است که خدا مقام بلندش را بلندتر سازد.» همچنین شهید استاد مرتضی مطهری هم درخصوص او می‌گفت: «حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی، در تقوا و علم منقولاً و معقولاً یگانه بود... و اندیشه‌‌اش هم‌اکنون جزو اندیشه‌‌های زنده‌‏ای است که در میان علما و فضلای حوزه‌های درس فقه و اصول مطرح است.»