خیابان‌های پاریس، محل دفن پایگاه سری شوالیههای معبد
بی بی سی فارسی
- ادیسون نیوجنت
- روزنامه‌نگار
منبع تصویر، The Print Collector/Alamy
توضیح تصویر،لومری زمانی محل استقرار پایگاه اروپایی شوالیههای معبد بود؛ برج و بارویی عظیم که "قلعه تامپل" نام داشت
یک روز زیبای بهاری در تراس "کافه شارلوت" در محله لومری، یکی از شیکترین مناطق پاریس نشسته بودم و در حالیکه نوشیدنی‌ام را آرام آرام می‌نوشیدم، به رهگذران شیک‌پوشی چشم دوخته بودم که به آرامی از مقابلم می‌گذشتند.
پاریسی‌ها دوست دارند پایان ماه‌های دلگیر زمستان را جشن بگیرند و برای این کار جایی بهتر از ساحل رودخانه سن پیدا نمی‌شود. با این حال آن روز فکر من جایی دیگر بود: در زیر سنگفرشهای خیابان شیکترین محله پاریس، بقایای یکی از مستحکمترین پایگاههای متعلق به شوالیههای معبد دفن شده است.
از ایندیانا جونز تا رمز داوینچی، شخصیت‌های افسانه‌ای فرقه شوالیههای معبد در آثار تخیلی مدرن، ردپایی پررنگ داشته‌اند. اما در پس این افسانه‌ها، ماجرایی حماسی قرار دارد که سرزمین‌ها و قرون مختلف را در برمی‌گیرد و در نهایت در پاریس به پایان می‌رسد؛ جایی که اگر بلد باشی می‌توانی نشانه‌های زیادی از سال‌های پایانی این فرقه را ببینی. من در یک روز زیبا به دنبال این نشانه‌ها به محله لومری پاریس رفتم.
ماجرای شوالیههای معبد در سال ۱۰۹۹ میلادی آغاز شد، وقتی در جریان نخستین جنگ صلیبی، نیروهای کلیسای کاتولیک در اروپا، بیت‌المقدس را از مسلمان گرفتند. این اتفاق باعث شد زائران اروپایی به سوی "سرزمین مقدس" سرازیر شوند، هر چند طی این سفر شماری از آن‌ها حین عبور از مناطق تحت سلطه مسلمانان یا کشته می‌شدند و یا مورد حمله راهزنان قرار می‌گرفتتد. به منظور مقابله با این حملات، شوالیه فرانسوی به نام هوگو دی پینز در سال ۱۱۱۸ یک فرقه نظامی متشکل از ۸ سرباز ایجاد کرد، گروهی که "شوالیههای فقیر مسیح و معبد سلیمان" نام گرفتند و بعدها فقط به نام شوالیههای معبد شناخته می‌شدند. این دسته از شوالیههای برگزیده در "حرم شریف یا کوه معبد" پایگاهی برپا کردند و سوگند خوردند از همه زائران مسیحی که به اورشلیم می‌آیند، محافظت کنند. زائرین هم به عنوان تشکر انواع و اقسام اشیا گرانبها به شوالیه‌ها هدیه می‌دادند و این باعث شد ثروتی هنگفت نصیب آن‌ها شود.
- لانه خرگوش، دروازه وعده‌گاه هواداران 'شهسواران معبد'
- چرا نامزد انتخابات آمریکا 'صلیب اورشلیم' روی دستش کشیده؟
در ۱۱۳۹، به دستور پاپ اینوسنت دوم شوالیههای معبد تحت حمایت‌های ویژه قرار گرفتند که طبق آن هم از پرداخت مالیات و عشریه در سراسر دنیا معاف شدند و هم اجازه داشتند تمامی هدایایی که از سوی زائرین در حال عبور از سرزمین مقدس دریافت می‌کنند را برای خود نگه‌دارند. اتفاقی که باعث قدرت گرفتن هر چه بیشتر شوالیه‌ها و گسترش نفوذ آن‌ها در خارج از بیت المقدس شد.
در همان سال لویی هفتم، پادشاه وقت فرانسه ملکی واقع در حاشیه دیوارهای شمال شرقی پاریس به شوالیه‌ها هدیه داد که گروهی از آن‌ها در آن سکنی گزیدند. هر چند برای انتخاب اعضا یا رهبران فرقه از سراسر اروپا هیچ ممنوعیتی وجود نداشت، اما این فرقه، سازمانی فرانسوی با بنیانگذاری فرانسوی به حساب می‌آمد. از سوی دیگر، تقریبا همه اساتید اعظم یا رهبران این گروه در طول تاریخ فرانسوی بودند و به همین خاطر این کشور پایگاه قدرت آن‌ها در اروپا به حساب می‌آمد.
منبع تصویر، DeAgostini/Getty Images
توضیح تصویر،شخصیت‌های افسانه‌ای فرقه شوالیههای معبد در آثار تخیلی مدرن، ردپای پررنگ داشته‌اند
تیری دو اسپیریتو، مسئول برگزاری تورهای شوالیه معبد در پاریس که کتابی هم درباره این گروه نوشته، می‌گوید: "برای زنده نگه داشتن یاد این شوالیه‌ها، نام آن‌ها روی مکان‌های مختلف در پاریس گذاشته شده، از جمله بلوار و خیابان تامپل، میدان تامپل، خیابان ویه دو‌تامپل، خیابان دفونتان‌دو‌تامپل و بازار سرپوشیده تامپل. "
قلعه شوالیههای معبد مدت‌هاست که به تاریخ پیوسته اما هنوز می‌توانید به خیابان "لوبو" که پشت تالار شهر قرار دارد بروید و از مکانی که زمانی در آن قرار داشته، دیدن کنید.
در آن زمان اطراف این قلعه با کیلومترها زمین باتلاقی بایر پوشیده شده بود. برای این که این زمین‌ها قابل کشت شوند، شوالیههای معبد شروع به تخلیه آب آن کردند و در نهایت حدودا در سال ۱۲۴۰ موفق شدند این کار را به پایان برسانند. هر چند این زمین‌های باتلاقی مدت‌هاست از بین رفته‌اند اما این منطقه هنوز هم با نام لومری (le Marais) به معنای "مرداب" شناخته می‌شوند.
منبع تصویر، edpics/Alamy
توضیح تصویر،شوالیههای معبد آب تالاب‌هایی که از شاخه قدیمی رود سن باقی مانده بود را تخلیه کردند و منطقه‌ای را ساختند که هنوز هم به نام "لو مری" به معنای "مرداب" شناخته می‌شود
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهیدپادکستبه عبارت دیگرگفتگو با چهره‌های سیاسی، هنری و ادبی از تلویزیون فارسی بی بی سی.
برنامه ها
پایان پادکست
صورتحسابم را پرداخت کردم و راهی میدان زیبای تامپل شدم، چمن‌های سرسبز و بلند این میدان که درختان پرشاخ و برگ روی آن سایه انداخته بهترین نقطه برای وقت گذراندن به سبک پاریسی است، کاری که شاید ساکنان این شهر بیشتر از تماشای مردم به آن علاقه دارند. اما این باغ خوش‌منظره دقیقا روی بقایای برج و بارویی ساخته شده که مقر اصلی شوالیههای معبد در اروپا بوده است.
۸ دیوار دندانه‌دار به ارتفاع ۱۰متر که با استفاده از دیوارهای حائل و برجک‌های پیشکرده تقویت شده بودند، دور تا دور این برج و باروی عظیم را گرفته بود. مجموعه ساختمانی که زمانی شامل چند برج، یک پل متحرک، یک کلیسای سبک گوتیک، اصطبل‌های وسیع و خانه‌های شوالیه‌ها می‌شد. شوالیههای معبد بخش عمده گنجینه خود را در این مکان نگهداری کردند و دولت پنهان قدرتمندی ساختند که کاملا مستقل از پادشاه فرانسه عمل می‌کرد.
این خودمختاری برای مدتی ادامه داشت اما در ۱۳۰۳ وقتی بیت المقدس دوباره توسط ارتش مسلمانان فتح شد، شوالیههای معبد مجبور به انتقال مقر اصلی خود به پایگاه‌شان در اروپا - یعنی قلعه تامپل- شدند.
فیلیپ چهارم، پادشاه آن زمان فرانسه که به شدت از قدرت دولت پنهان شوالیههای معبد ناخشنود بود، عزم خود را جزم کرد تا هر طور شده این فرقه را از قدرت ساقط کند.
هنوز هم مشخص نیست فیلیپ چهارم چرا می‌خواست این گروه را نابود کند، هرچند بسیاری از کارشناسان معتقدند دلایل مالی در پس نیت او قرار داشته است. دکتر هلن نیکلسن، نویسنده کتاب "شوالیههای معبد: تاریخی تازه " و استاد دوره قرون وسطی در دانشگاه کاردیف می‌گوید:" فیلیپ می‌توانست از سکه‌های نقره‌ای که از خزانه‌داری شوالیههای معبد در پاریس گرفت برای بالا بردن کیفیت مسکوکات به شدت نامرغوب فرانسوی بهره بگیرد. "
اما واقعیت اینجاست که فیلیپ به عنوان پادشاه کشور مجبور نبود دلیلش برای این کار را به کسی توضیح دهد. بنابراین در روز ۱۳ اکتبر ۱۳۰۷ دستور بازداشت شماری از شوالیههای معبد از جمله ژاک دو موله، استاد اعظم و پرنفوذترین عضو این فرقه را به جرم شیطان‌پرستی، کفرگویی، بت‌پرستی و همجنس‌گرایی صادر کرد. این اتهام آخر به شکل عجیبی هم شاعرانه به نظر می‌رسد چون لومری یکی از معروف‌ترین محله‌های اقلیت‌های جنسی است.
منبع تصویر، Eric James/Alamy
توضیح تصویر،زیر خیابان‌های محله لومری در پاریس، بقایای پایگاه گمشده شوالیههای معبد مدفون شده است
وقتی به آدم‌هایی که در میدان تامپل در حال آفتاب‌گرفتن و لذت بردن بودند نگاه انداختم، برایم سخت بود تصور کنم این خلوتگاه کوچک دنج که فاصله چندانی با میدان شلوغ و پرسر و صدای "رپوبلیک" ندارد زمانی با دیوارها محاصره شده و و پر بوده از شوالیههای جنگجوی رواقی؛ شاید بیشتر به این دلیل که هیچ‌یک از ساختمان‌های متعلق به قلعه تامپل امروز دیگر وجود ندارند. سال ۱۸۵۳ ناپلئون سوم دستور تخریب این قلعه را داد تا راه را برای اجرای ایده‌های بارون اوسمان، از اعضای دولت و طراح شهری مشهور فرانسوی در رابطه با نوسازی پاریس باز کند.
اما اگر بلد باشی، خوب می‌دانی برای دیدن ردپای شوالیههای معبد در آن منطقه باید کجا بروی. مثلا شماره ۱۵۸ خیابان تامپل، جایی است که زمانی دروازه بزرگ قلعه قرار داشته و بنابر شایعات در زیرزمین ساختمان شماره ۳۲ در خیابان پیکاردی که امروزه به رستوران شیک "لوشوئت" تعلق دارد، هنوز هم بقایای یکی از برجک‌های دفاعی قلعه دیده می‌شود.
علاقمندان پرشور شوالیههای معبد می‌توانند به قلعه ونسن در خارج از پاریس بروند و از دروازه‌های عظیم و سنگین برج بزرگ قلعه تامپل که در آنجا نگهداری می‌شوند، دیدن کنند.
درست در کنار میدان تامپل، بازار سرپوشیده‌‌ای به همین نام قرار دارد. سال ۲۰۰۷ در جریان بازسازی این بنا، بخشی از بقایای گورستان شوالیههای معبد و استخوان‌های شوالیه‌هایی که در فرانسه مرده بودند، در خاک پیدا شد.
منبع تصویر، Peter Forsberg/Alamy
توضیح تصویر،امروزه میدان تامپل بر فراز ویرانه‌های قلعه قرار دارد
درست آن‌سوی خیابان تامپل چشمم به کلیسایی با دو پرچم قرمز بزرگ افتاد که روی آن‌ها نقش صلیب‌هایی به رنگ سفید دیده می‌شد؛ یادآور نشان شوالیههای معبد که از یک صلیب قرمز روی پس‌زمینه سفید تشکیل شده بود. کنجکاو برای کشف رابطه‌ای میان این دو، به داخل کلیسا رفتم و از کشیش آنجا شنیدم که این کلیسا "سن الیزابت د‌اونگری" نام دارد و پرچم‌ها در واقع نشان شوالیههای مالت یا شوالیههای مهمان‌نواز، از فرقه‌های رقیب شوالیههای معبد هستند.
از کشیش درباره قلعه تامپل سوال کردم و در نهایت تعجب او مرا به دفتر کاری برد که ماکتی کوچک از این بنا در آن قرار داشت. آنجا فهمیدم با این‌که در یک دوره، مخالفت شوالیههای مالت با بدعت‌گذاری‌های شوالیههای معبد باعث بیزاری این دو فرقه از هم شده بود، بعد از انحلال شوالیههای معبد بسیاری از آن‌ها به مقر شوالیههای مهمان‌نواز منتقل و در عمل با هم ادغام شدند. بعد از دستگیری و انحلال کامل فرقه شوالیههای معبد، پاپ کلمنت پنجم کنترل قلعه تامپل را به شوالیههای مهمان‌نواز سپرد.
کشیش تعدادی تابلوی نقاشی آویخته شده به دیوارهای سراسر کلیسا را به من نشان داد که شکوه و جلال قلعه تامپل را به تصویر می‌کشیدند. با نگاه به این نقاشی‌ها حس کردم قدم به دوره‌ای دیگر گذاشته‌ام و در پاریسی هستم که با آنچه می‌شناختم کاملا بیگانه است.
منبع تصویر، Marshall Ikonography/Alamy
توضیح تصویر،داستان شوالیههای معبد در میدان ور گالون به پایان می‌رسد، جایی که ژاک دو موله، آخرین استاد اعظم این فرقه در آن زنده سوزانده شد
با عبور از میان درهای پرزرق و برق کلیسا، به دل محله لومری پا گذاشتم. در حین قدم زدن در خیابان رومیر، از کنار موزه هنر و صنایع دستی گذشتم که زمانی صومعه سن مارتن دو شامپ در آن واقع بود و به گفته دو اسپیریتو عده‌ای از شوالیههای معبد در آن زندانی بودند.
با این ذهنیت به سمت نقطه‌ای حرکت کردم که داستان شوالیههای معبد به نوعی در آن به پایان رسیده بود؛ نقطه‌ای سرسبز و کوچک واقع در جزیره "سیته" روی رود سن که روبروی محله لومری قرار گرفته و میدان "ور گالون" نام دارد.
این نقطه هم درست مثل میدان تامبل مکانی آرام برای پیک‌نیک مردم پاریس و توریست‌ها به حساب می‌آید و هر چند امروز به نقاشی‌های رنوار شباهت دارد، در ۱۸ مارس ۱۳۱۴ بیشتر شبیه به صحنه‌ای از یک فیلم ترسناک بود. در چنین روزی موله بعد از هفت سال حبس، زنده در آتش سوزانده شد.
منبع تصویر، Hemis/Alamy
توضیح تصویر،نشانه‌هایی از شوالیههای معبد در سراسر پاریس و به ویژه در محله لومری دیده می‌شوند
روی لوح کوچکی که در ورودی این مکان نصب شده، این جمله دیده می‌شود: "در این نقطه ژاک دو موله، آخرین استاد اعظم فرقه شوالیههای معبد سوزانده شد. "گفته می‌شود موله در لحظات مرگ، پاپ کلمنت پنجم، شاه فیلیپ چهارم و همه نوادگان او را نفرین کرد. او با صدای بلند فریاد زد که ظرف یک سال آینده فیلیپ و کلمنت هر دو خواهند مرد و دیگر هیچ کس از دودمان پادشاه در فرانسه حکمرانی نخواهد کرد.
پاپ کلمنت و فیلیپ چهارم در همان سال از دنیا رفتند. طی ۱۴ سال بعد از آن هم تمامی وارثان پادشاه جان دادند و دودمانی که سه قرن بر فرانسه حکم می‌راند، عملا نابود شود.
البته ما هرگز نخواهیم فهمید که آیا موله واقعا این دو نفر را نفرین کرده یا نه. حقیقت هر چه باشد، در کنار تعداد بیشماری از اسرار دیگر شهر پاریس زیر سنگفرش خیابان‌های محله لومری دفن شده‌است.
خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید
منبع خبر: بی بی سی فارسی 
اخبار مرتبط: خیابان‌های پاریس، محل دفن پایگاه سری شوالیههای معبد
حق کپی © ۲۰۰۱-۲۰۲۴ - Sarkhat.com - درباره سرخط - آرشیو اخبار - جدول لیگ برتر ایران
