حسن روحانی این روزها کجاست؟ «اصحاب چهارشنبه» چه کسانی هستند؟

آفتاب‌‌نیوز :

با پایان کار دولت دوازدهم یکی از پربسامدترین سوال‌ها در سپهر سیاسی ایران «آینده حسن روحانی» بود و البته گمانه‌زنی‌های مختلفی نیز در این زمینه وجود داشت. برخی که تصور می‌کردند او باتوجه سوابق و تجربیاتی که طی سالیان متمادی کسب کرده و شباهتی که از نظر برخی نزدیکانش به مرحوم هاشمی رفسنجانی دارد، عهده‌دار مسئولیت اداره مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهد شد؛ موضوعی که با کناره‌گیری آملی لاریجانی از عضویت در شورای نگهبان و تقویت احتمال استعفاء وی از ریاست مجمع تشخیص، بسیار تقویت شد؛ اما هرگز محقق نشد چراکه نه آملی لاریجانی از کرسی ریاست کناره‌ گرفت و نه روحانی به عضویت مجمع تشخیص، منصوب شد.

در مقابل گروهی دیگر که عمدتاً راستگرایان و اصولگرایان هستند، معتقدند عمر سیاسی روحانی به پایان رسیده و او آینده‌ای همچون دوست دیرین‌اش علی‌اکبر ناطق نوری خواهد داشت؛ یک بازنشستگی سیاسی و فعالیت کم‌رمق و کم‌رونق در میان جریان‌های سیاسی که با سپری شدن روزهای پی‌درپی رنگ باخته و به دوری و سکوت سیاسی تبدیل شود.

این گمانه‌زنی‌ها اما همواره در فضایی پرابهام مطرح می‌شد؛ چراکه روحانی پس از تحویل مسئولیت دولت به سید ابراهیم رئیسی، وارد دوران سکوت و دوری از صدر اخبار شد. مردی که از فروردین ۱۳۹۹ با شدت شیوع کرونا عادت کرده بودیم روزهای شنبه در ستاد ملی کرونا، چهارشنبه‌ها در جلسه هیات دولت و صبح‌های پنجشنبه با افتتاح پروژه‌های زیربنایی شاهد سخنرانی‌های پی‌درپی‌اش باشیم به یکباره وارد دورانی از سکوت خبری شد. سکوتی که جز با چند مناسبتی در پی درگذشت علما یا مناسب‌های ملی و مذهبی شکسته نشد.

البته در این دوران مخالفان او بیکار نبودند و هربار با درخواست محاکمه از سوی نمایندگان و گزارش‌های مجلس پیرامون دوران دولت‌داری او، «روحانی» را به تیتر اخبار باز‌می‌گرداندند.

با همه این اوصاف مردی که از پیروزی انقلاب تا ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ هیچ‌روزی دور از مسئولیت‌های انتخابی و انتصابی نبود حالا چند صباحی است که دور از تمامی مسئولیت‌ها در سکوت به‌سر می‌برد. اما شنیده‌هاحکایت از آن دارد که رئیس‌جمهور سابق چندان هم غیرفعال نیست. ظاهرا روحانی جلساتی را در روزهای چهارشنبه با تعدادی از نزدیکان خود برگزار می‌کند، جلساتی که شنیده می‌شود محمود واعظی رئیس دفتر دوران ریاست جمهوری روحانی، هماهنگی آن را برعهده دارد و محمد قوچانی دبیر «شورای گردآوری، تدوین و مستند سازی آثار رئیس جمهور» و علیرضا معزی معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور در دولت دوازدهم از اعضای آن هستند و خبری از سایر اعضای این جلسه در دست نیست.

اما نگاهی به اعضای جلسه نشان‌دهنده آن است که روحانی مشخصا خود را برای روزها و ماه‌های آینده آماده می‌کند، حضور دو چهره پرسابقه رسانه‌ای از دو جناح سیاسی در کنار او می‌تواند حکایت از این داشته باشد که روحانی در آینده‌ای نه‌چندان دور در قامت منتقد عملکرد دولت سیزدهم و ابراهیم رئیسی ظاهر شده یا در جایگاه رئیس‌جمهوری که پرالتهاب‌ترین سال‌ها در چند دهه اخیر کشور را تجربه کرده؛ به خاطره‌گویی و بازگویی تجربیات بپردازد.

ضمن اینکه رقم خوردن هر آینده‌ای برای دولت رئیسی یک برگ برنده برای روحانی خواهد بود، چراکه در صورت احیای برجام و ثمربخش بودن آن، هیچکس نمی‌تواند نقش مهم و پررنگ روحانی و ظریف را در شکل‌گیری برجام نادیده بگیرد و بالعکس اگر احیای برجام با شکست مواجه شود و دستاورد رئیسی در اداره دولت ادامه روند مشکلات و بحران‌های اقتصادی و معیشتی دو سال پایانی دولت دوازدهم باشد، آنگاه برگ برنده دیگری برای نقش‌آفرینی روحانی پدید خواهد آمد. چراکه وقتی روحانی در ۲۶ دی‌ماه ۱۳۹۸ در مجمع سالانه بانک مرکزی، گفت: «من بلد نیستم کاری به دنیا نداشته باشم و برای حل مشکلات فقط به داخل نگاه کنم. اگر اقتصاددانی بلد است که تمام روابط خارجی خراب باشد اما اقتصاد مملکت هیچ دست نخورد به ما هم بگوید.» مورد هجمه و آماج حملات جناح رقیب و مخالفان قرار گرفت و او و دولتش به بی عرضگی متهم شدند. حتی ابراهیم رئیسی در جریان مناظره‌های انتخاباتی خطاب به عبدالناصر همتی کاندیدای رقیب خود که رئیس بانک مرکزی دولت روحانی بود، گفت: « به برجام به عنوان یک قراردادی که با ۹ بند، مقام معظم رهبری تایید کردند حتما به عنوان یک قرارداد و تعهدی که مثل همه تعهدات باید دولت‌ها پایبند باشند، پایبندیم؛ اما برجام را شما نمی‌توانید اجرا کنید، برجام را یک دولت مقتدر می.خواهد اجرا کند.»

در نتیجه طی ماه‌های آینده و شاید از ابتدای سال ۱۴۰۱ ممکن است شاهد فعال شدن روحانی و یارانش باشیم، به ویژه اینکه تا آن زمان عملکرد دولت در کنترل و اداره بازار شب عید مشخص شده و احتمالا سرنوشت مذاکرات احیای برجام تا آن موقع روشن خواهد شد.

از آنجا که روحانی تاکنون نسبت به مناسبت‌هایی که خود در آن‌ها نقش‌آفرین بوده مانند «سالروز تاسیس شورای عالی امنیت ملی»، واکنش نشان داده و فعال بوده است. می‌توان پیش‌بینی کرد ۱۴ فروردین سالروز امضای بیانیه لوزان که مهم‌ترین گام توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی تا پیش از برجام بود، تاریخ احتمالی فعال شدن روحانی و اعضای جلسات چهارشنبه‌ها باشد.