مشکلات و مصائب پرستاران در ایران؛ وعده‌هایی گه هرگز محقق نمی‌شوند

در تقویم جهانی ۱۲ ماه مه به عنوان روز جهانی پرستار نام‌گذاری شده است. در ایران پس از انقلاب اما روز پرستار هم‌زمان است با یک مناسبت مذهبی، و معمولا در این روز مراسمی در گرامی‌داشت پرستار برگزار می‌شود.

در مراسم روز پرستار امسال نیز ابراهیم رئیسی، رئیس‌ جمهوری اسلامی در جریان سفر به استان لرستان، به اهتمام دولت بر رفع مشکلات پرستاران تا رسیدن به نتیجه نهایی اشاره کرد.

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: شاید اگر کرونا وجود نداشت نقش پرستاران برجسته نمی‌شد. حقیقتا کرونا آزمونی بود برای همه دستگاه‌های متولی و در این آزمون جامعه پرستاری کشور خیلی خوب درخشید و موفق و سربلند شد.

تقریبا همین سخنان را نیز حسن روحانی، رئیس جمهور وقت، سال گذشته در چنین روزی عنوان کرد. او گفت کرونا آزمایش مهمی برای ملت و جامعه پزشکی بوده، مدافعین سلامت در خط مقدم این آزمایش الهی قرار گرفتند و انصافا نمره خوب گرفتند. وی سپس درمورد رفع مشکلات پرستاران نیز وعده‌هایی داد.

• کمبود پرستار

یک پرستار به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است: همیشه در روز پرستار، مسئولان وعده و وعیدهای بسیاری می‌دهند، اما همچنان هر سال پرستاران در روز پرستار منتظر پرداخت معوقات چندماهه خود هستند و کمبود پرستار در بیمارستان‌ها، فشار کاری را افزایش داده است. پرستار دیگری گفته: به دلیل کمبود نیرو مجبور است شیفت‌های طولانی‌تری را در بیمارستان سپری کند و از خانواده‌اش دور باشد و به گفته او، شیفت طولانی برابر است با احتمال افزایش خطا.

آرمین زارعیان، رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری تهران گفته است: در گذشته ما کمبود پرستار داشتیم اما از زمان شیوع ویروس کرونا، این کمبود مشهودتر شده است. وی اضافه کرده: سالانه ۷ تا ۸ هزار نفر در رشته پرستاری فارغ‌التحصیل می‌شوند، اما به خاطر نداشتن یک ساز و کار مناسب این افراد جذب نمی‌شوند، یا شروع به کار غیرپرستاری می‌کنند یا جذب خارج از کشور می‌شوند.

خبرگزاری میزان در اوج بحران کرونا اشاره می‌کند که در آمد بیمارستان‌ها در دوران کرونا کاهش پیدا کرده است و از آن جا که «کارانه» از محل در آمد بیمارستان‌ها پرداخت می‌شود، به تبع آن پرداخت‌ها کاهش پیدا کرده ، در حالی که کار و فعالیت پرستاران از دوران ماقبل کرونا نه تنها کاهش نیافته که افزوده نیز شده.

• پرستاران و قرارداد ۸۹ روزه

عبدالله صفری، قائم مقام سازمان نظام پرستاری در گفت‌وگو با ایلنا به مشکلات پرستاران از جمله تمدید «دوره طرح پرستاران» اشاره کرده و در ادامه گفته است: چندین روش جذب پرستار وجود دارد، نیروهای شرکتی، طرحی، قرارداد ۸۹ روزه، پیمانی و رسمی. بیمارستان‌ها با قرار داد ۸۹ روزه در دوران کرونا، نیاز خود را برطرف و سپس قرارداد آنها را تمدید نمی‌کنند و به این ترتیب حقوق این نیروها را پایمال می‌کنند. وی در مورد نیروهای شرکتی هم اشاره کرده است: نیروهای طرحی یا شرکتی، مانند پرستاران رسمی مشغول ارائه خدمات یکسان هستند ولی دریافتی متفاوت دارند. این بی عدالتی به نوبه خود باعث اختلاف و تبعیض در سیستم سلامت کشور می‌شود.

داوود حسنلو، پرستاری که همزمان در بیمارستان دولتی و خصوصی مشغول کار است به خبرگزاری میزان از اجرای سلیقه‌ای قانون در بیمارستان‌های خصوصی می‌گوید و اضافه می‌کند تفاوت حقوق دستمزد بین دو بیمارستانی که وی مشغول کار است حدود ۳ میلیون است و هیچ نظارتی نیز وجود ندارد.

• مشکلات پرستاران در دوران کرونا

مرکز آموزش پرستاری نوشته است: تعداد زیادی از پرستار در ایران مبتلا به ویروس کرونا شده اند، و اشاره کرده که این نیروها هم زمان باید علاوه بر ارائه خدمات درمانی و مراقبتی از بیماران، مراقب خودشان هم باشند. از طرفی مشکلات معیشتی، ‌هزینه‌های زندگی، فشار مضاعف کاری، عدم پرداخت به موقع مطالبات و غیره، دست به دست هم داده تا مدافعان سلامت، دچار افسردگی جسمی و روحی شوند.

پیش‌تر، فریبرز درتاج، عضو شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی ایران، به ایسنا گفته بود: ۳۸ درصد پرستاران به افسردگی متوسط تا شدید دچار هستند و ۳۷.۵ درصد به خودکشی فکر کرده و یا برای آن آماده بوده‌اند.