تظاهرات سراسری ضدکودتا در سومین سالگرد انقلاب مردمی سودان

معترضان سودانی یکشنبه ۱۹ دسامبر/۲۸ آذر در تازه‌ترین دور از اعتراضات‌ خیابانی به کودتای نظامی ۲۵ اکتبر به خیابان‌های خارطوم آمدند.

معترضان با شعار «مردم قوی‌ترند و عقب‌نشینی ممکن نیست» به سمت کاخ ریاست جمهوری در مرکز شهر خارطوم حرکت کردند اما با استقرار گسترده و ممانعت نیروهای امنیتی از جمله ارتش و نیروهای شبه‌نظامی پشتیبانی سریع مواجه شدند. طبق گزارش خبرگزاری رویترز نیروهای مسلح با پرتاب گاز اشک‌آور به سمت تظاهرکنندگان تلاش کردند آن‌ها را متفرق کنند.

ارتش سودان به رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان قدرت را در ۲۵ اکتبر و پس از اعلام وضعیت فوق‌العاده مصادره و دولت را منحل کرد تا سودان از مسیر متزلزل دموکراسی‌خواهی خارج شود. در جریان این کودتا ده‌ها مقام دولتی و سیاستمدار دستگیر شده و عبدالله حمدوک، نخست‌وزیر سودان در حبس خانگی قرار گرفت. حمدوک اما براساس توافقی که ۲۱ نوامبر منعقد شد، برای رهبری کابینه انتقالی تا انتخابات ژوئیه ۲۰۲۳ به دولت بازگشت. معترضان سودانی توافق حمدوک با نظامیان را نپذیرفتند و آن‌را خیانت خواندند.

تظاهرات روز یکشنبه نهمین تظاهرات سراسری علیه کودتای ۲۵ اکتبر است. بر مبنای گزارش کمیته مرکزی پزشکان سودان، که بخشی از نیروهای معترض را تشکیل می‌دهند، نیروهای مسلح سودان تا اکنون دست کم ۴۵ نفر را در جریان سرکوب اعتراضات کشته‌اند.

پیش از شروع تظاهرات، نیروهای امنیتی جاده‌های اصلی منتهی به فرودگاه و ستاد ارتش و همچنین بسیاری از پل‌های خارطوم که پایتخت را از طریق رود نیل به شهرهای مجاور متصل می‌کند، مسدود کردند.

به گفته شاهدان اما مردم شامگاه شنبه و صبح یکشنبه با اتوبوس از شهرهای دیگر وارد خارطوم شده‌اند تا به تظاهرات بپیوندند.

تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نیز حاکی از آن است که اعتراضات در شهرهای خارج از خارطوم از جمله بندر سودان در ساحل دریای سرخ و الدعین در منطقه غربی دارفور نیز آغاز شده است. اعتراضاتی که در سومین سالگرد خیزش‌های مردمی منجر به سرنگونی عمرالبشیر، جان تازه‌ای گرفته‌اند.

سه سال پس از برکناری عمرالبشیر: «انقلاب ما تا ترک قدرت از سوی نظامیان، انقلاب نمی‌شود»

عبدالله حمدوک، نخست وزیر دولت معزول سودان که به‌دنبال توافق با نظامیان به سمت خود بازگشته شنبه شب به صورت تلویحی معترضان را به ناسازگاری و تهدید ثبات سودان متهم کرد. او در بیانیه‌ای هشدار داد که انقلاب سودان با یک عقب‌گرد بزرگ مواجه است و ناسازگاری سیاسی موجود از جانب همه طرف‌ها، وحدت و ثبات این کشور را تهدید می‌کند.

معترضان اما می‌گویند انقلابی که حمدوک از آن سخن می‌گوید انقلابی ناقص است چرا که ارتش هنوز قدرت را در دست دارد. آن‌ها به گزارشگر شبکه الجزیره گفته‌اند ارتش باید به پادگان‌ها برگردد و قدرت به یک دولت کاملاً مدنی و غیرنظامی واگذار شود.

احزاب غیرنظامی و کمیته‌های مقاومت محله‌ای که چندین تظاهرات توده‌ای را سازماندهی کرده‌اند، تحت شعار «اگر مذاکره و مشارکت نباشد، مشروعیتی نیست» خواستار حکومت مدنی‌اند. روز جمعه نیز احزاب مدنی موسوم به «ائتلاف نیروهای آزادی و تغییر» تظاهراتی را ترتیب دادند که با گاز اشک آور افراد ناشناس مورد حمله قرار گرفت. شاهدان محلی رویترز گفته‌اند که نیروهای امنیتی در محل این تظاهرات حضور نداشتند و احتمال می‌رود با تداوم اعتراضات، نیروهای دیگری برای سرکوب مردم وارد عمل شده باشند.