نمایش «تا اشکستان» از زاویه مسیحیت به تاریخ صدر اسلام نگاه می‌کند

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، نشست خبری نمایش «تا اشکستان» صبح امروز سه‌شنبه ۳۰ آذرماه با حضور حمید حرا کارگردان و مهدی حاج‌محمودعطار مجری طرح این اثر نمایشی در تالار مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد. این نمایش همزمان با ایام فاطمیه در سالن اصلی مجموعه تئاترشهر به صحنه می‌رود.

حمید حرا که نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی نمایش «تا اشکستان» را برعهده دارد در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه «تا اشکستان» چهارمین نمایشی است که با موضوع فاطمیه توسط این گروه نمایشی با همراهی گروه هنری سایه به روی صحنه می‌رود، گفت: یکی از اصلی‌ترین آسیب‌های حوزه تئاتر ما در شکل کلی و در نگاه خاص، تئاتر دینی به مقوله نمایشنامه بازمی‌گردد. باید بپذیریم که در حوزه نویسندگی دچار فقر هستیم. خاصه در حوزه تئاتر! اما گروه هنری سایه همواره تلاش کرده است در تعامل با نویسندگان حرفه‌ای و پیش روی قرار دادن نگاه پژوهشی در تولید آثار نمایشی، تنوع تولیدات را با رویداد‌ها و مناسبت‌های مذهبی به شکل مستمر مدنظر قرار دهند. چندان اعتقادی به توقف بر روی یک نمایش برای اجرا طی سالیان متمادی نداریم.

کارگردان نمایش «تا اشکستان» با تاکید بر آنکه در حوزه مضامین مذهبی، معنوی، آئینی و دینی شاهد حضور روایت‌ها و داستان‌های مختلف و جذابی هستیم یادآور شد: همواره در تولید آثار تلاش کردیم از منظری متفاوت به مباحث دینی نگاه کنیم و این برای پنجمین بار است که نمایش تا اشکستان را در ایام فاطمیه به صحنه خواهیم بود و انشاءالله در سال‌های بعد به سمت کار‌های جدید حرکت خواهیم کرد. نمایش تا اشکستان نگاهی برون‌دینی به روایت آثار مذهبی دارد تا درون‌دینی و در این بین تلاش کردیم در این اثر از زاویه‌ای دیگر یعنی مسیحیت به حوادث تاریخ صدر اسلام نگاه کنیم. محوریت اصلی این داستان در صومعه‌ای بیرون شهر مدینه اتفاق می‌افتد که در آن افراد با عقاید و نگرش‌های مسیحی آن‌هم در زمانی‌که شاهد اوج شکوفایی نجرانیان، تسلط امپراتوری روم و تقویت بن‌مایه‌های مسیحیت در جهان بودیم روزگار خود را سپری می‌کردند.

وی افزود: ایام ۲۰ سال بعد از بعثت حضرت محمد مصطفی (ص) و در آستانه رحلت اوست که به عنوان مهم‌ترین مساله این اثر نمایشی در قالب روایت مدنظر قرارگرفته است. ما اتفاقاتِ روز‌ها و هفته‌های پایانی زندگی پیامبر و بعد در جریان کوران و اتفاقات پس از رحلت حضرت رسول (ص) را با رویداد‌هایی که در این صومعه به وقوع می‌پیوندند گره زدیم. نگاهمان در شیوه نگرش برون‌دینی به یکی از اتفاقات مهم تاریخ صدر اسلام بر این مسئله قرار داشت تا از زاویه‌ای منصفانه به آن نگاه کنیم. ما به بازتاب ظلم و عدالت به شکلی توامان می‌پردازیم و در این پردازش تلاش کردیم تا انصاف را در روایات نیز به مخاطب نشان بدهیم و در این نمایش قصد نداریم خیلی سوگوارانه و کلیشه‌شده به مفاهیم مدنظر به‌ویژه تاریخ صدر اسلام نگاه کنیم. تا اشکستان حاصل تلاش سه ماه تمرین است و امیدواریم که نمایشی آبرومند برای مخاطب باشد. نمایشنامه این اثر ویراست نهم این اثر نمایشی که مخاطب به تماشای آن می‌آید که با تیم نویسندگان و مشاوران حرفه‌ای از ابتدای سال ۱۴۰۰ خورشیدی تا لحظه نهایی شدن اجرای عمومی آن صورت گرفته است.

کارگردان نمایش «تا اشکستان» تصریح کرد: تبدیل روایت‌های تاریخی عموماً همراه با کلام و دیالوگ‌های مختلف و متعدد است، اما ما تلاش کردیم در تولید نمایش تا اشکستان به نوعی این فضای آشنا برای مخاطب را شکسته و از تیم حرکت و طراحی نور حرفه‌ای با همراهی بهزاد محرابی و علی اولیایی‌نژاد استفاده کنیم تا تمام اتفاقات داخل صومعه و آنچه که در کوچه بنی‌هاشم به واسطه محوریت داستان تا اشکستان می‌گذرد را در کنار روایت و گفتار و دیالوگ با حرکت به مخاطبان نشان بدهیم.

مهدی حاج محمود عطار مجری طرح نمایش «تا اشکستان» نیز در ادامه نشست خبری با اشاره به آنکه گروه هنری سایه فعالیت تئاتری خود را از سال ۱۳۷۲ از تئاتر مدارس آغاز کرد و در ادامه از سال ۱۳۷۷ نخستین گام‌ها را برای تولید تئاتر حرفه‌ای در صحنه‌های هنر‌های نمایشی کشور برداشت، گفت: اغلب تولیدات این گروه هنری مربوط به شهادت مظلومانه حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام‌الله‌علی‌ها بوده که تا اشکستان نیز اثری دیگر از همین نگاه و دغدغه گروه هنری سایه است. در ایام مناسبتی دیگر، چون عید غدیر، نیمه شعبان، مباهله و برخی دیگر از رویداد‌های مهم تاریخ اسلام بیش‌از ۱۰ اثر نمایشی تا به امروز تولید شده‌است. ۳۰ بازیگر در نمایش «تا اشکستان» حضور دارند و بیش از دو برابر از این میزان در پشت صحنه کار هماهنگی و ارائه این اثر نمایشی به بهترین شکل به مخاطب را برعهده دارند.

وی با تاکید بر آنکه یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های ما تولید کار حرفه‌ای در حوزه هنر‌های نمایشی و منطبق با استاندارد‌های روز این هنر است، تصریح کرد: تلاش کردیم به واسطه تولید آثار نمایش دینی از کیفیت و محتوای اثر غافل نباشیم و همچنین در تمامی عرصه‌ها از نمایشنامه‌نویس، کارگردان، بازیگر، نور، صدا و دیگر عواملی که یک اثر تئاتری را شکل می‌دهند همواره از گروه‌های حرفه‌ای و هنرمندان به نام این عرصه بهره برده‌ایم. تا به امروز برای تمامی اجرا‌های گروه هنری سایه بلیت فروشی نداشته‌ایم و تلاش آنان بوده تا مردمی که برای مراسم سوگواری به‌دنبال منظر‌های جدیدی برای روایت‌های تاریخ صدر اسلام هستند از رسانه‌هایی، چون تئاتر بهره ببرند و این خود دعوتی دیگر و بستری برای حضور بیشتر مخاطبان در سالن‌های تئاتری است.

حمید حرا کارگردان «تا اشکستان» در ادامه نشست در پاسخ به سوالی مبنی‌بر اینکه عدم تمایل گروه هنری بر اجرای مستمر آثار نمایشی دینی طی سال‌های متفاوت آیا نقد فعالیت هنرمندان دیگر به‌ویژه گروه تئاتر خورشید کاروان که قریب به سه دهه است که در ایام ماه صفر اثر نمایش خورشید کاروان را به صحنه می‌برد است، خاطرنشان کرد: به‌هیچ‌وجه این حرف من به‌معنای آن نیست که با چنین شکل و شیوه اجرایی مخالف هستم. اعتقاد من بر این است که تمرکز بر یک کار و استمرار بر اجرای اجرای متعدد یک اثر نمایشی باعث ایستایی گروه تئاتری می‌شود. درحالی‌که ما اعتقاد داریم هنر نمایش نیازمند پویایی چه برای گروه نمایشی و چه برای هنرمندان است. تلاش می‌کنیم در تجربیات بعدی برای اجرای نمایش تا اشکستان این اثر نمایشی را با به زبان‌های دیگر، چون عربی و انگلیسی برای مخاطبانی غیرفارسی‌زبان در کشور و خارج کشورمان به صحنه ببریم.

وی در پایان گفت: این اثر نمایش در چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز به صحنه خواهد رفت.

نمایش «تا اشکستان» از چهارشنبه اول دی‌ماه در تالار اصلی مجموعه تئاترشهر به صحنه می‌رود.