اختلاف میان ایرانیانِ شیعه مذهب و سُنی مذهب از نظر تاریخی بی‌پایه است

تبلیغ بازرگانی

روز جمعه ۱۹ آذر، مولانا گُرگیج در خطبۀ نماز جمعه گفته بود : مادر زین‌العابدین، امام چهارم شیعیان، دختر یزدگرد، پادشاه ایران، بود و عمر بن خطاب، خلیفۀ دوم مسلمانان، پس از فتح ایران او را به نکاح امام حسین درآورد. به این ترتیب، ۹ نسل از امامان شیعه حاصل این ازدواج‌اند. در نتیجه، اگر ما خلافت حضرت عمر را قبول نداشته باشیم و او را خدای ناخواسته ظالم و غاصب بدانیم، پس چه حیثیتی برای ائمه می‌ماند؟ چه نَسَب درستی برای ائمه می‌ماند؟

این سخنان، جنجالی در میان ایرانیان شیعه مذهب به پا کرد و خشم بسیاری از آخوندها را برانگیخت چنان که بعضی از آنان به ‌ مولانا محمدحسین گُرگیج ناسزا گفتند. سرانجام خامنه‌ای تصمیم به عزل او و نصب امام جمعۀ دیگری برای آن شهر گرفت. اما در اعتراض به این کار او، مردم آزادشهر تظاهرات به راه انداختند و بعضی از علما و شخصیت‌های اهل سنت به حمایت از مولانا گُرگیج برخاستند.

تاکنون رهبر جمهوری اسلامی ایران در عزل و نصب امامان جمعۀ اهل سنت، برخلاف امامان جمعۀ شیعه، دخالت نمی‌کرد. امامان جمعۀ اهل سنت معمولاً به اعتبار دانش و تقوا و مقبولیت‌شان در میان مردم خود به خود پذیرفته می‌شوند. به همین سبب، علما و مردم اهل‌سنت، این کار خامنه‌ای را دخالت در امور مذهبی خود می‌دانند. آنان در سخنان مولانا گُرگیج نیز نه تنها اهانتی به امامان شیعه نمی‌بینند، بلکه معتقدند که او برای پایان دادن به اهانت‌هایی که فقهای شیعه و به طور کلی شیعیانِ افراطی به خلیفۀ دوم مسلمانان می‌کنند، آن سخنان را در خطبۀ روز جمعه ۱۹ آذر بیان کرده است.

عمر بن خطاب، خلیفۀ دوم، در میان اهل سنت اعتبار، احترام و جایگاه بلندی دارد. سُنی‌ها دورۀ خلافت او را از نظر تاریخی بسیار مهم می‌دانند. آنان به فکر و عمل او اقتدا می‌کنند؛ او را نه تنها صحابۀ نزدیک پیامبر، بلکه شایسته‌ترین مُحدّث و راوی اخبار نبوی می‌دانند و گفتار و کردارش را سُنتی شرعی می‌شمارند. بنابراین، بی‌دلیل نیست اگر از اهانت‌هایی که فقها و افراطیون شیعه به او می‌کنند، می‌رنجند و واکنش نشان می‌دهند.

اما شیعیان به ویژه در ایران با استناد به روایت‌هایی عمربن خطاب را متهم به سوزاندن خانۀ فاطمۀ زهرا، دختر پیامبر و همسر علی، می‌کنند و حتی او را مسئول درگذشت او می‌دانند. به همین سبب، تا می‌توانند او را لعن و نفرین می‌کنند. اما بسیاری از مورخان معتقدند که همۀ این روایت‌ها ساختگی است و آن‌ها را پس از خلفای راشدین در زمان کشاکش‌های بنی امیه و بنی هاشم ساخته‌اند. سپس مورخانی مانند یعقوبی و مسعودی و طبری، چنان که رسم آن روزگار بوده، آن‌ها را طوطی وار تکرار کرده‌اند.

شکی نیست که فقهای شیعه به این روایت‌هایِ ساختگی شاخ و برگ داده‌اند. آنان حتی از حس میهن‌دوستیِ ایرانیان نیز برای برانگیختن دشمنی با عمر سوء استفاده کرده‌اند. البته، بعضی از علمای شیعه در بیرون از ایران در درستی این رویداد شک کرده‌اند. مانند سید محمدحسین فضل‌الله از مراجع تقلید شیعیان در لبنان که گفته است این رویداد را نمی‌توان بدون بررسیِ دقیق اسناد و روایات تأیید کرد.

امروز کم نیستند مورخانی که در اعتبار روایت‌های سنتی در باب گشودن سرزمین‌های ساسانی به دست اعراب مسلمان تردید کنند. تاریخ‌شناسی به چنان درجه‌ای از دقت علمی رسیده است که مورخان می‌توانند با روش‌های پیشرفته و به یاری رشته‌های گوناگون علمی مانند باستان‌شناسی، زبان‌شناسی تاریخی و جز این‌ها ادعاهای ریز و درشت آن روایت‌ها را راستی‌آزمایی کنند.

اینکه گفته می‌شود در جنگ نهاوند سپاهیان یزدگرد سوم از سپاهیان عمر شکست خوردند، دختر یزدگرد به اسارت درآمد و عمر او را در مدینه به همسری امام حسین درآورد، داستانی یکسره ساختگی است. حتی سید جعفر شهیدی، پژوهشگر فقه و تاریخ اسلام، نیز در کتاب «امام سجاد» این داستان را با دلیل و برهان رد کرده است. بنابراین، دعوایی که امروز میان ایرانیان اهل سنت و ایرانیان شیعه مذهب در گرفته دعوایی بر سر هیچ و پوچ است. آخوندهای شیعه که اکنون قدرت سیاسی را در ایران در دست دارند بهتر است به جای برافروختن آتش اختلاف میان ایرانیان سُنی و شیعه، دست از اهانت به اعتقادات دینی دیگران بردارند.

برپایۀ پژوهش‌های میدانی جامعه‌شناسان، امروز بیشتر ایرانیان، از شیعه و سنی تا پیروان مذاهب دیگر، به این نتیجه رسیده‌اند که برای هم‌زیستی مسالمت آمیز در کشور، چاره‌ای جز این ندارند که بساط حکومت دینی را برچینند و نظامی غیردینی برکشور حاکم کنند. ایمان دینی امری شخصی و وجدانی است. تحقیقات میدانی نشان می‌دهند که بسیاری از ایرانیان این اصل را پذیرفته‌اند و خواهان حکومتی غیردینی‌اند.

دریافت رایگان خبرنامهبا خبر-پیامک های ما اخبار را بصورت زنده دریافت کنید

آبونه شوید

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید

منبع خبر: آر اف آی

اخبار مرتبط: اختلاف میان ایرانیانِ شیعه مذهب و سُنی مذهب از نظر تاریخی بی‌پایه است