میان ناصر رزازی و ابراهیم تاتلیس گیر کرده بودم

نرگس کیانی: حسین صفامنش، خواننده شناخته‌شده موسیقی کردی که علی‌رغم سال‌ها سابقه کار، با تیتراژ سریال «نون.خ» در میان مردم عادی شناخته شد، پنجشنبه ۹ دی‌ماه در تالار وحدت روی صحنه می‌رود.

صفامنش در مورد قطعاتی که در این کنسرت خواهد خواند، می‌گوید: «قطعات کردی است اما در کنسرت‌های دیگر یا کمتر اجرا شده یا اصلا اجرا نشده است و برای اجرا در کنسرت نهم دی مجددا تنظیم‌شان کرده‌ایم.»  

از او در مورد تیتراژ «نون.خ» و شائبه‌ای که بر سر ترکی بودن قطعه «لیلُم لیل» پیش آمده بود هم پرسیدیم و او با ارائه پیشینه این قطعه، آن را در اصل یونانی دانست و توضیح داد که در سال ۱۹۷۴ به ترکی استانبولی تبدیل شده و سپس ابراهیم تاتلیس آن را در سال ۱۹۸۵ خوانده و ناصر رزازی هم در سال ۱۹۹۱ به کردی شنیدنی‌اش کرده است.

صفامنش همچنین خاطره‌ای از پیشنهاد خواندن تیتراژ تعریف کرد. هنگامی که به او گفته بودند ۱۴۰ میلیون تومان بده تا تیتراژ بخوانی و باورشان نشده بود که او برای خواندن تیتراژ سریال «نون.خ» پولی پرداخت نکرده است.

متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید.

از حسین صفامنش می‌پرسیم با توجه به این که در کنسرت نهم دی‌اش، از یک سو تنها به اجرای قطعات کردی خواهد پرداخت و از سوی دیگر، با این وجود تمام بلیت‌های کنسرتش به فروش رفته یا اصطلاحا سولداوت شده است، دلیل این استقبال را در چه می‌داند و او می‌گوید: «اگر به اصل موضوع هنر و موسیقی برگردید، درمی‌یابید که این‌ها حد و مرزی ندارند و هیچ زبانی و گویشی جلودارشان نیست. هرچند تاثیرش را می‌پذیرم و می‌دانم که بخشی از تماشاگران این کنسرت کردهایی از سراسر کشور و باقی کسانی هستند که اگرچه کردی نمی‌دانند اما از موسیقی اقوام ایران لذت می‌برند.»  

بیشتر بخوانید: 

اظهار نظر شهرام ناظری درباره موسیقی پایانی «نون خ» 

نگاه متفاوت محمدرفیع خالدی به ترانه تیتراژ سریال «نون خ»

درباره آهنگ «لیلم لیل» و سریال «نون خ»

در کرمانشاه به ته خط رسیدم که به تهران آمدم

میزان اهمیتی که شبکه‌های استانی به موسیقی اقوام منطقه می‌دهند، محور دیگر گفت‌وگو با صفامنش است. او در گفت‌وگویی که ۱۰ سال پیش، در سال ۱۳۹۰ انجام داده بود در مورد شبکه استانی کرمانشاه (زاگرس) چنین گفته بود: «با تمام احترامی که برای کارکنان این رسانه فراگیر قائل هستم، اما احساس می‌کنم آن‌ها فقط به دنبال پرکردن برنامه‌هایشان هستند و توجهی به احساسات و خواسته‌های مردم ندارند.»

از صفامنش می‌پرسیم در ۱۰ سال گذشته شاهد تغییری در این رویه بوده است یا نه و او می‌گوید: «شما خودتان بگویید در این ۱۰ سال چه اتفاقی برای شبکه زاگرس افتاده است؟ چیزی نگوییم بهتر است و ان‌شاالله مدیران از این به بعد یا فکری کنند یا اساسا این شبکه را تعطیل کنند. چرا؟ چون ما کپی شبکه یک و دو و سه که نمی‌خواهیم، اساسنامه شبکه‌های استانی بر این پایه است که فرهنگ بومی منطقه را ترویج دهند. شبکه‌های استانی لرستان یا ایلام این کار را می‌کنند اما نمی‌دانم چرا شبکه استانی کرمانشاه نسبت به این موضوع بی‌توجه است. هرچند من دوستان زیادی در این شبکه دارم که همه‌شان هم انسان‌های خوبی هستند اما خروجی کار چیز خوبی نیست.»  

او که زمانی در برنامه «هدهد» که از شبکه شما پخش شد گفته بود: «۲۰ سال طول کشید تا صدای‌مان از مراکز استان‌ها به پایتخت برسد و دوربین صداوسیما به سمت ما نچرخید و ما ناچار شدیم بچرخیم.» ادامه می‌دهد: «همین الان هم این را می‌گویم. تا زمانی که کج‌سلیقگی و نگاهی کلیشه‌ای که تنها به چند نفر عنایت دارد در جریان باشد نه تنها من، هیچ‌کدام از عزیزانی که در حوزه موسیقی فعالیت می‌کنند، در کرمانشاه به موفقیت نمی‌رسند. چرا ما نباید بتوانیم در شهر خودمان کار کنیم؟! ممکن است گمان کنید من با میل و رغبت خودم به تهران آمدم، اما باور کنید این‌گونه نیست. من در کرمانشاه به ته خط رسیدم که به تهران آمدم. چون کسانی بودند که اساسا دوست داشتند ما نباشیم. دوست نداشتند حسین صفامنشی وجود داشته باشد ولی ما یا راهی خواهیم یافت یا راهی خواهیم ساخت، آن‌جا نتوانیم کار کنیم، این‌جا کار می‌کنیم.»

«نون.خ» آینه‌ای بود که مرا منعکس کرد  

به شهرت رسیدن و شناخته‌شدن حسین صفامنش با تیتراژ سریال «نون.خ» نکته دیگری است که در مورد آن با او صحبت می‌کنیم و صفامنش چنین می‌گوید: «من سوالی از شما دارم؛ من به عنوان خبرنگار، شما به عنوان حسین صفامنش. آیا اگر تیتراژ سریال «نون.خ» را یک ناخواننده، یک نفر که صدا نداشت، یک نفر که صرفا پولی به کارگردان داده بود تا تیتراژ بخواند و کارگردان هم پذیرفته بود، می‌خواند باز هم می‌توانست موفق شود؟! پس «نون.خ» راهی بود برای این که من به ایران معرفی شوم. «نون.خ» آینه‌ای بود که مرا منعکس کرد؛ بی آن که چیزی از من بکاهد یا بر من بیفزاید، من را منعکس کرد، مانند آینه که روبه‌رویش می‌ایستیم و خوبی‌ها و بدی‌های خود را بی‌واسطه در آن می‌بینیم.»

او با بیان این که «به نظر من موفقیت تیتراژ «نون.خ» در این بود که کارگردان، آهنگساز و تنظیم‌کننده‌اش فوق‌العاده باهوشند.» ادامه می‌دهد: «چرا؟ چون می‌توانستند مثل دیگر سریال‌های صداوسیما که من خود جزو منتقدانش هستم یک ناخواننده را به صرف این که پول داده است و دوست دارد معروف شود، انتخاب کنند. ناخوانندگان بسیاری هستند که پول می‌دهند و کارگردان هم متوجه نیست که دارد به ضرر سریال خودش کار می‌کند، اتفاقی که خوشبختانه در «نون.خ» رخ نداد و خوشبختانه هم سریال و هم تیتراژ در جذب مخاطب موفق عمل کردند و در نتیجه حاصل کار به دل مخاطب نشست.»  

اصل «لیلیم لیل» نه ترکی و نه کردی که یونانی است

قطعه «لیلیم لیل»؛ تیتراژ پایانی سریال «نون.خ» همان هنگام که در فروردین ۱۴۰۰ شنیده شد واکنش‌هایی به همراه داشت از جمله این که در اصل قطعه‌ای ترکی و نه کردی است. ادعایی که همان زمان پاسخ‌هایی نیز دریافت کرد.

صفامنش در این مورد می‌گوید: «اصل این قطعه نه کردی است و نه ترکی بلکه یونانی است. ببینید چه قدر زیباست. ما کجا، یونان کجا؟! اصل «لیلیم لیل» یونانی است و در سال ۱۹۷۴ به ترکی استانبولی تبدیل شده و سپس آقای ابراهیم تاتلیس آن را در سال ۱۹۸۵ خوانده است و در سال ۱۹۹۱ هم خواننده کرد خودمان؛ ناصر رزازی آن را به کردی شنیدنی کرده است.»

او با بیان این که «حالا کار من بسیار سخت بود» ادامه می‌دهد: «بگویید چرا؟ به خاطر این که من میان دو هنرمند بزرگ گیر کرده بودم. از یک طرف ابراهیم تاتلیس و از طرف دیگر ناصر رزازی، حالا من در این میان باید امضای خودم را پیدا می‌کردم و به گونه‌ای می‌خواندم که کسی نگوید ابراهیم تاتلیس کجا و این کجا؟! یا ناصر رزازی کجا و این کجا؟! و خوشبختانه سبکی که اجرا کردم، سبک خودم بود، یعنی نمک خودم را به آن اضافه کردم و برای همین بود که قشنگ شد و به دل نشست.»

گفتند ۱۴۰ میلیون تومان بده تا تیتراژ بخوانی  

صفامنش در جواب این که بعد از «نون.خ» پیشنهادی برای خواندن تیتراژ داشته است یا خیر، خاطره جالبی تعریف می‌کند و می‌گوید: «چند وقت پیش یک پیشنهاد داشتم. رابطین یکی از سریال‌ها با مدیر برنامه‌ام تماس گرفته و گفته بود ما سریالی ۳۰ قسمتی داریم که در بهترین ساعت پخش خواهد شد و قیمتش ۱۴۰ میلیون تومان است. مدیر برنامه‌ام با من تماس گرفت و گفت گفته‌اند ۱۴۰ میلیون تومان. گفتم خیلی خوب است اگر می‌خواهند ۱۴۰ میلیون تومان بدهند؟! گفت نه! ما باید ۱۴۰ میلیون تومان بدهیم. گفتم یعنی چه؟! گفت این‌ها فکر کرده‌اند شما برای خواندن تیتراژ سریال «نون.خ» پول داده‌اید و وقتی گفته‌ام ما اصلا پولی پرداخت نکرده‌ایم، گفته‌اند مگر می‌شود؟! ببینید در این حد اوضاع بد است و ظاهرا ۱۴۰ میلیون تومان مبلغ کمی است و ناخواننده‌ها بالای ۶۰۰، ۷۰۰ میلیون تومان می‌دهند تا تیتراژ بخوانند.»  

۵۸۲۵۹